ویژگی های لفظی قرآن

پرسش :

ویژگی های لفظی قرآن، کدام اند؟



پاسخ :

از جهت لفظ و ساختار، ویژگی های فراوانی برای قرآن وجود دارد. برخی از ویژگی هایی که خود قرآن نیز به آنها اشاره دارد، عبارت اند از:

یک. رساترین پند و نیکوترین داستان (اَبلَغُ المَوعظة و اَحسَنُ القَصَص).[۱]

دو. نیکوترین سخن (اَحسَنُ الحَدیث)[۲]که شامل معانی قرآن نیز می شود.

در احادیث نیز خصوصیات ویژه ای از جهت متن برای قرآن بیان گردیده است، مانند:

یک. سَرور سخن (سَیِّدُ الکَلام). پیامبر(ص) در این باره فرموده است: «برتری سخن خدا بر دیگر سخنان، همچون برتری خداوند بر آفریدگان اوست».[۳]

دو. سخن جامع (جَوامعُ الکَلِم). در روایات فراوانی، از پیامبر(ص) نقل شده است که از جمله امتیازاتی که به ایشان داده شده، «جوامع الکلم» است.[۴]

این روایات را می توان در سه دسته جای داد:

الف. روایاتی که دلالت دارند خداوند به پیامبر(ص) سخنان جامع عنایت کرده است؛ امّا توضیح نداده اند که مقصود از سخنان جامع چیست.

ب. روایتی که تصریح می کند مقصود از سخن جامع، قرآن است.

ج. روایتی که دلالت دارد جامع ترینِ سوره های قرآن، سوره حمد است.

در جمع بندی این روایات گفته شده که یکی از ویژگی های قرآن، جامعیت الفاظ آن است و در میان سوره ها، سوره حمد، جامع ترین آنهاست.


[۱]. ر.ک: سورۀ یونس، آیۀ ۵۷؛ سورۀ آل عمران، آیۀ ۱۳۸؛ سورۀ یوسف، آیۀ ۳.

[۲]. ر.ک: سورۀ زمر، آیۀ ۲۳.

[۳]. سنن الترمذی، ج ۵، ص ۱۸۴، ح ۲۹۲۶.

[۴]. کتاب من لایحضره الفقیه، ج ۱، ص ۲۴۰، ح ۷۲۴.



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت