شرح ثلاثة أحاديث - صفحه 622

و تفسير و حديث و رجال و اصولِ عقايد و اصول فقه، سرآمد تمامى فضلاى روزگار [بود] و بر كلّيه علماى مشهورِ ما، تقدم داشت».

رساله حاضر

از برجسته ترين مظاهر خدمات علامه عالى مقام ملا محمّد باقر مجلسى به علوم حديث، شروح و حواشى آن بزرگوار بر غوامض احاديث است و چه بسا علو مقام و ژرفاى انديشه او از رشحات قلمِ مباركش در صفحات و سطور مرآة العقول و بيانات بحارالأنوار و همچنين رساله و كتاب هاى مختصر و در شرح مستقلِ برخى احاديث جلوه مى كند و هويدا مى گردد.
در ميان آثار ايشان رساله مختصرى است در شرح سه حديث كه عبارت اند از:
1. حديث «كم كان طول آدم عليه السلام حين هبط به الى الأرض...». ۱
2. حديث «... فحكينا ان محمدا رأى ربه فى صورة الشاب الموفّق...». ۲
3. حديث «اسلم ابو طالب بحساب الجمل». ۳
در پايان اين رساله فصل مختصرى تحت عنوان «فائدة جليلة» درباره علت لزوم ذكر صلوات بر پيامبر اكرم و آل طاهرينش عليهم السلام قبل از ادعيه آمده است.
الذريعة از اين اثر با عنوان «شرح حديث طول آدم و حواء» نام برده است. ۴
دو نسخه اساس تصحيح حاضر بوده است.
الف. رساله سوم از مجموعه شماره 1690، موجود در كتابخانه ملى ملك كه در 1267 ق كتابت شده است.
از پايان اين رساله فهميده مى شود علامه مجلسى اين احاديث را براى ميرزا محمّد جعفر حسينى شرح كرده است و يا به درخواست او نوشته است. ۵

1.الكافي، ج ۸ ، ص ۲۳۴، ح ۳۰۸ .

2.الكافي، ج ۱، ص ۴۴۹، ح ۳۳ .

3.الذريعة، ج ۱۳، ص ۲۰۱؛ كشف الحجب، ص ۲۵۷؛ كتابشناسى مجلسى، ص ۲۱۵.

4.فهرست ملك، ج ۵، ص ۳۳۷.

صفحه از 644