اصول و الگوی تعاملی همسران و خانواده‌درمانگری مذهبی

نشریه : پژوهش‌نامه روانشناسی اسلامی

نویسنده : پديدآورنده : مسعود جان بزرگی
پديدآورنده : حسین بستان
پديدآورنده : محمد زارعی توپ خانه

سال دوم / شماره پیاپی 3 / صفحه 106-137

چکیده :

عملکرد مطلوب خانواده مستلزم ارتباط مناسب همسران است که این ارتباط الگوی تعاملی مناسبی را طلب می‌کند. پژوهش حاضر با هدف تدوین اصول تعاملات زوجین و خانواده و عرضه الگوی ارتباطی مناسب انجام شده است. این پژوهش حاصل تحلیل متون دینی (قرآن و روایات) و یافته‌های روان‌شناسی است و روش آن، تحلیل محتوا است. طبق نتایج حاصل از پژوهش، اصول حاکم بر روابط همسران و تعامل اعضای خانواده چنین است: «حقیقت مشترک»، «همسانی در استعداد کمال»، «تفاوت‌های جنسیتی»، «نقش‌های جنسیتی»، «تعادل‌گرایی» و «تعالی‌گرایی». تعامل مناسب همسران و خانواده بر اساس الگوی «مهر و قدرت» شکل می‌گیرد که مبتنی بر نقش و نیاز است. اقتداربخشی و مهرطلبی، نقش و نیاز زنانه را ترسیم می‌کند. مهرورزی و اقتدارطلبی، نقش و نیاز مردانه را به تصویر می‌کشد. این الگوی تعاملی با پذیرندگی و جلوه‌گری زنان و مهرورزی و تکیه‌گاه بودن مردان تحقق می‌یابد. بر اساس این الگو، جایگاه اقتدار خانواده بیشتر نقش مسئولیت‌پذیرکردن فرزندان فرزندان را بر عهده دارد و جایگاه مهرورزی خانواده بیشتر نیازهای عاطفی آنها را پاسخ می‌دهد.

کلیدواژه‌های مقاله :اخلاق خانواده، خانواده، همسرداری، قرآن و حدیث