قرآن شناسی امامیه در پژوهش های غربی

ترجمه ی نه مقاله ی غربیان در دو موضوع تحریف و قرائات و نیز مصاحف گرد آمده است.

یکی از جنبه های مهم تشیع، که بیش از یک قرن است توجه محققان غربی را به خود جلب کرده، رویکرد به قرآن است. این موضوع که تقریبا از اواسط قرن نوزدهم در پژوهش های غربی مورد توجه قرار گرفته است، به طور خاصی با مسئله تحریف و قرائات گره خورده و تبدیل به یکی از چالشی ترین موضوعات در حوزه مطالعات شیعی شده است.

این مجموعه با گلچین کردن مهمترین نگاشته های علمی غربیان از آغاز تا زمان اثر، در پی آن است که خوانندگان فارسی زبان را در جریان کهن ترین تا جدیدترین تلاش ها، دستاوردها و دیدگاه های قرآن پژوهان مغرب زمین درباره این موضوع قرار دهد.
مقالات این مجموعه
کتاب در دو بخش اصلی (تحریف و قرائات؛ مصاحف) شامل نه مقاله تدوین شده است که در رأس آنها یک مقاله به عنوان درآمد آمده است. این درآمد، مقاله ای از پاول زاندر درباره جایگاه قرآن در مقایسه با جایگاه امام از نگاه شیعه امامیه است.

بخش اول دربرگیرنده ۶ مقاله با موضوع تحریف ویا قرائات است. در این مقالات به ترتیب موضوعاتی چون سوره های جعلی، نقد نظریات گلتسیهر درباره اتهام عقیده به تحریف در میان شیعیان، بررسی روایات کهن درباره تحریف، فهرست بلندی از قرائات و شبه قرائات شیعی بر اساس منابع کهن، تاریخچه نظریه تحریف در میان عالمان شیعی؛ و قرائات و شبه قرائات شیعی بر اساس کتاب سیاری، مورد بحث و بررسی قرار گرفته اند.

موضوع مصاحف نیز در بخش دوم کتاب و در قالب سه مقاله بررسی می شود. مقاله اول این بخش در واقع ترجمه بخش های مرتبط به مصاحف شیعی از کتاب مهم آرتر جفری درباره مصاحف قرآن است که از این جهت ارتباط بسیار نزدیکی با بحث قرائات دارد. اما دو مقاله دیگر صرفا درباره مصاحف معتبر نزد شیعه امامیه (اعم از مصاحف قرآنی و غیر قرآنی) هستند.

تاریخ نگارش این مقالات، بازه ای به گستره یک قرن، از اوایل قرن بیستم تا اوایل قرن بیست و یکم را در بر می گیرد. طبیعی است که در چنین گستره ای شاهد تغییر نگرش ها و رویکرد های محققان غربی به مسائل مطرح در این حوزه باشیم.

بنابراین در هر یک از دو بخش کتاب، مقالات به ترتیب تاریخی چیده شده اند تا بتوانند تصویری از چگونگی این تحولات به خواننده ارائه کنند. در یک نگاه کلی می توان گفت هرچه به قرن بیست و یکم نزدیکتر می شویم، حجم منابع مورد بررسی توسط نویسندگان بیشتر، نگاه ها عینی تر، و نتایج ریزتر می شوند.

مقالات این مجموعه توسط نه نویسنده مختلف به یکی از زبانهای انگلیسی، آلمانی، فرانسوی و عبری نوشته شده و سپس به قلم هفت مترجم مختلف به فارسی برگردانده شده اند.