مصونیت از کسالت در عبادت (۵)
و لا تَبتَلِيَنّي بِالكَسَلِ عَن عِبادَتِك.[۱]
در تبیین این فراز نورانی از دعای مکارم، اشاره شد که سستی و تنبلی در عبادت، نوعی عقوبت الهی است و اگر کسی می‌بیند در امور دنیوی جدیت و نشاط دارد؛ ولی در امور عبادی سستی و تنبلی می‌کند، علامت این است که خداوند متعال او را به حال خود واگذار کرده است.
آخرین نکته در این رابطه این است که نه تنها کسالت و سستی در عبادت، از نظر اسلام نکوهیده است؛ بلکه کاهلی در امور دنیوی هم مذموم شمرده شده است.
مرحوم کلینی روایتی را با سند صحیح از امام باقر (علیه السّلام) نقل کرده که فرمود:
إنّي لَابغِضُ الرجُلَ أن يَكونَ كَسلانَا عن أمرِ دُنياهُ، و مَن كَسِلَ عَن أمرِ دُنياهُ فهُو عن أمرِ آخرتِهِ أكسَلُ.[۲]
من از کسی كه در كار دنيايش تنبل باشد، نفرت دارم. هر كه در كار دنيايش تنبل باشد، در كار آخرتش تنبل‌تر است.
وی روایت صحیح السند دیگری را نیز از امام صادق(علیه السّلام) نقل کرده که می‌فرماید:
مَن كَسِلَ عن طَهُورِهِ و صلاتِهِ فليسَ فيهِ خَيرٌ لِأمرِ آخرَتِهِ، و مَن كَسِلَ عمّا يُصلِحُ بهِ أمرَ مَعيشَتِهِ فليسَ فيهِ خيرٌ لِأمرِ دنياهُ.[۳]
هر كه در طهارت و نماز خود تنبلى ورزد، در كار آخرتش به خيرى نمى‌رسد و هر كه در آنچه معيشت او را به سامان مى‌آورد تنبلى ورزد، در كار دنيايش به خيرى دست نمى‌يابد.
بنابراین، تنبلی کردن هم در امور اخروی مذموم و نکوهیده است و هم در امور دنیوی.
