4 / 32

شهادت مسلم بن عقيل

مسلم بن عقيل عليه السلام ، يكى از درخشان ترين چهره هاى نهضت حسينى بود كه براى ارزيابى زمينه قيام ، به وسيله امام حسين عليه السلام به كوفه اعزام شد . كنيه مسلم ، ابو داوود و لقبش ، محدّث بوده است . وى به پيامبر خدا صلى الله عليه و آله شباهت داشت و شجاع ترين فرزند عقيل بن ابى طالب ، شمرده مى شد .
مادر مسلم عليه السلام ، كنيزى به نام حُلَيَّه، از اسيران شام بوده است كه پدرش عقيل ، او را خريده بود . بر پايه گزارش طبرى ، مسلم عليه السلام در كوفه متولّد شده است . اين گزارش ، در كنار گزارش هاى ديگر ـ كه وى را از ياران امام على عليه السلام و در جنگ صِفّين ، از فرماندهان جناح راست پياده نظام لشكر ايشان شمرده اند ـ ، حاكى از آن است كه عقيل ، سال ها قبل از آمدن امام على عليه السلام به كوفه ، در اين شهر، زندگى مى كرده است و شايد يكى از عللى كه امام حسين عليه السلام ، مسلم را به نمايندگى از جانب خود به كوفه اعزام كرد ، آشنايى او با مردم آن شهر باشد .
مسلم ، داماد امير مؤمنان عليه السلام بود و نام همسرش در برخى منابع ، رُقَيّه و در برخى ديگر، امّ كلثوم ، گزارش شده است كه احتمالاً كنيه رقيّه باشد . وى ، دو فرزند به نام هاى عبد اللّه و على داشت كه عبد اللّه ، در كربلا به شهادت رسيد . فرزندان ديگرى نيز از وى ، گزارش شده است . به هر حال ، تصريح شده كه نسلى از وى ، باقى نمانده است.
چند تن از برادران مسلم عليه السلام در كربلا حضور داشته اند و به شهادت رسيده اند .

۳۲۷.الإرشاد :ابن زياد به وى گفت: خداوند ، مرا بكشد ، اگر تو را به گونه اى نكشم كه [پيش از اين] در اسلام ، كسى آن گونه كشته نشده است!

درهم بدهكارم . آن را ادا كن. جنازه ام را از ابن زياد ، تحويل بگير و به خاك بسپار ، و كسى را به سوى حسين بفرست تا او را برگرداند.
عمر بن سعد ، تمام آنچه را كه مسلم گفته بود ، براى ابن زياد باز گفت .
ابن زياد به عمر بن سعد گفت: مال تو ، اختيارش با توست . هر كارى مى خواهى ، بكن . در باره حسين نيز ، اگر او قصد ما را نداشته باشد ، ما هم با او كارى نداريم . و امّا جنازه مسلم ، شفاعت تو را در اين باره نمى پذيريم ؛ زيرا او تلاش كرد كه ما را نابود كند .
سپس گفت: پس از كشتن او، با جنازه اش مى خواهيم چه كنيم؟! ^۱

۳۲۶.الأمالى ، شجرىـ به نقل از سعيد بن خالد ـ: مسلم بن عقيل به عبيد اللّه بن زياد گفت: اجازه بده وصيّت كنم.
ابن زياد گفت: وصيّت كن.
مسلم ، عمر بن سعد را به خاطر خويشاوندى اى كه ميان او (عمر بن سعد) و حسين عليه السلام بود ، خواست و به وى گفت: به راستى كه حسين با شمشيرها و زره ها و جمعى از فرزندان و خاندانش به سمت كوفه مى آيد. كسى را به سويش بفرست تا او را بترساند و بر حذر دارد، تا باز گردد ؛ چرا كه بى وفايى كوفيان را به عيان ديدم. ^۲