817
گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام

تحليلى درباره سير تاريخى عزادارى امام حسين عليه السلام

بى هيچ ترديدى قيام خونبار كربلاى سال 61 هجرى حادثه اى است شگرف و تأثيرگذار در تاريخ كه بايد در زنده داشت آن با همه توان كوشيد . عزادارى براى شهيدان اين حماسه بى نظير ، از مهم ترين و همگانى ترين اقدام ها در اين راستاست . واقعيت اين است كه عزادارى ابى عبداللّه الحسين عليه السلام از زمان به وقوع پيوستن حادثه كربلا ، همواره مورد توجّه قرار گرفته و به تدريج به يك پديده نظام مند بدل شده است . جا دارد مراحل اين شكل گيرى و فراز و نشيب هاى آن در ادوار مختلف تاريخ ، مورد بررسى قرار گيرد .

مرحله نخست : از شهادت امام عليه السلام تا هنگام مرگ قاتلان ايشان

در اين مرحله ، هدفگيرى اهل بيت عليهم السلام در حركت ها ، به گونه اى است كه مى كوشند وجدان هاى خفته را بيدار كنند و ذهن هاى بسته را بگُشايند و انديشه هاى گرفتار در تبليغات گسترده بنى اميّه را رها سازند .
براى نمونه ، مردم كوفه به هنگام ديدن خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله در هيئت اسير و به هنگام شنيدن خطابه هاى شورانگيز خاندان رسالت ـ كه از يك سو ، حضور چندين ساله آنان در كوفه را در ذهن ها تداعى مى كرد و از سوى ديگر ، سخنانى بس بيدارگر و تكان دهنده بود ـ ، چندان گريستند كه به واقع ، شهر به يكباره تكان خورد.
در شام نيز پس از حضور بيدار كننده و افشاگرانه اسيران ـ كه حتّى كاخ نشينان از آثار آن ، بركنار نماندند ـ ، حكومت به خاطر ملاحظات سياسى ، رخصت سوگوارى داد . ديگر ، اين كه كاروان اسيران ، به هنگام بازگشت از شام به مدينه ، بر سرِ مزار امام عليه السلام و يارانش ، مجلس سوگوارى برپا كردند .


گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
816

سخنى درباره شادى و غم در غير انسان

نقل هاى فراوان و متواتر شيعى و سنّى به دست ما رسيده اند كه نشان مى دهند ـ چنان كه در ماجراهاى پس از شهادت امام حسين عليه السلام در فصل «نشانه هاى شهادت امام عليه السلام » گذشت ـ ماجراى سنگين شهادت ايشان، تأثيراتى در عالم تكوين گذارده است. از اين رو امكان وقوع ، تأثيرات و خوارق عاداتى اين چنين در نظام طبيعت ، نه تنها با دليل عقلى قابل نفى نيستند، بلكه بى ترديد ، در عالَم خارج ، واقع هم شده اند .
روشن است كه شادى و غم و گريه و خنده در غير انسان ، همانند انسان نيست و اگر تحقّق پيدا كند ، مى تواند نوعى تأثير و تأثّر تكوينى و متناسب با همان پديده ها باشد .
در مورد حيوانات ، اين نكته را بايد اضافه كرد كه : بر اساس قرآن و احاديث ، حيوانات ، درك ويژه اى دارند . ماجراى هدهد و مورچگان در قرآن ، حكايت از درك بالاى حيوانات دارد. بنا بر اين ، درك و تأثّر آنها از ماجراى عظيم عاشورا نيز كاملاً امكان پذير است .

  • نام منبع :
    گزيده دانشنامه امام حسين عليه السلام
    سایر پدیدآورندگان :
    با همکاری: طباطبایی نژاد، سید محمود ؛ سید طبایی، سید روح الله ؛ تلخیص : خوش نصیب، مرتضی
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 281943
صفحه از 1036
پرینت  ارسال به