تحليلى درباره سير تاريخى عزادارى امام حسين عليه السلام
بى هيچ ترديدى قيام خونبار كربلاى سال 61 هجرى حادثه اى است شگرف و تأثيرگذار در تاريخ كه بايد در زنده داشت آن با همه توان كوشيد . عزادارى براى شهيدان اين حماسه بى نظير ، از مهم ترين و همگانى ترين اقدام ها در اين راستاست . واقعيت اين است كه عزادارى ابى عبداللّه الحسين عليه السلام از زمان به وقوع پيوستن حادثه كربلا ، همواره مورد توجّه قرار گرفته و به تدريج به يك پديده نظام مند بدل شده است . جا دارد مراحل اين شكل گيرى و فراز و نشيب هاى آن در ادوار مختلف تاريخ ، مورد بررسى قرار گيرد .
مرحله نخست : از شهادت امام عليه السلام تا هنگام مرگ قاتلان ايشان
در اين مرحله ، هدفگيرى اهل بيت عليهم السلام در حركت ها ، به گونه اى است كه مى كوشند وجدان هاى خفته را بيدار كنند و ذهن هاى بسته را بگُشايند و انديشه هاى گرفتار در تبليغات گسترده بنى اميّه را رها سازند .
براى نمونه ، مردم كوفه به هنگام ديدن خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله در هيئت اسير و به هنگام شنيدن خطابه هاى شورانگيز خاندان رسالت ـ كه از يك سو ، حضور چندين ساله آنان در كوفه را در ذهن ها تداعى مى كرد و از سوى ديگر ، سخنانى بس بيدارگر و تكان دهنده بود ـ ، چندان گريستند كه به واقع ، شهر به يكباره تكان خورد.
در شام نيز پس از حضور بيدار كننده و افشاگرانه اسيران ـ كه حتّى كاخ نشينان از آثار آن ، بركنار نماندند ـ ، حكومت به خاطر ملاحظات سياسى ، رخصت سوگوارى داد . ديگر ، اين كه كاروان اسيران ، به هنگام بازگشت از شام به مدينه ، بر سرِ مزار امام عليه السلام و يارانش ، مجلس سوگوارى برپا كردند .