جواد محدثی پديدآورنده : جواد محدثی

حکمت های علوی - فاصله بينش و بينايى

امام على علیه السلامفرمود:

فَقْدُ الْبَصَرِ أَهْوَنُ مِنْ فِقْدانِ الْبَصيرَةِ.

نابينايى، آسان‏تر و قابل تحمل‏تر از نداشتن بينش و بصيرت است.

غررالحكم ج۴ ص۴۱۳

شرح حدیث

فاصله بينايى تا بينش بسيار است.

گرچه چشم، براى تشخيص راه و چاه و ديوار و دره، هنگام راه رفتن و عبور و مرور است، ولى راه كه هميشه كوچه و خيابان نيست كه فقط چشم به كارآيد!

راه زندگى، آن هم راه راست و درست، بيش از چشم، به بصيرت نياز دارد.

هم بصر لازم است، هم بصيرت، ولى‏كدام‏يك لازم‏تر است؟!

هم كورى بد است، هم كوردلى، اما كدام يك ضايعه‏بارتر و زيان‏آورتر است؟

كسانى چشم‏سر دارند و اشياء پيرامون خود را مى‏بينند، ولى چشم دلشان كور است و به خاطر اين كور باطنى، راه حق و خير و هدايت را نمى‏بينند و نمى‏شناسند و عمرى در گمراهى و ضلالت به‏سر مى‏برند.

كسانى هم بوده و هستند كه گرچه نابينايند، اما روشندل و بصيرند و بيناتر از خيلى چشم‏داران!

از ديدگاه على علیه السلام ، نداشتن چشم، آسان‏تر از نداشتن بصيرت است.

كسى كه نابيناست، از تماشاى ديدنيهاى محسوس، آن هم در مدت عمر خويش محروم است. ولى كوردلان و گمراهان كه حقيقت اين عالم و جلوه‏هاى خدا و راه رشد را نمى‏بينند، از سعادت ابدى محروم مى‏شوند و اين خسارت، بسى بيشتر و عظيم‏تر است!

قرآن، گمراهان را كوردل معرفى مى‏كند و اين كه هر كه در اينجا كور باشد، در آنجا هم كور، بلكه گمراه‏تر است.

از چشم سر چه سود، اگر چشم دل كور باشد؟

اگر بينش و بينايى را با هم داشته باشيم، اين همان نورٌ على نُور است.

منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.