مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : مشیخة الاستبصار
پديدآورنده : شیخ طوسی
زمان پدیدآورنده: 385 ـ 460 ق
محل نشر : تهران
ناشر : دارالکتب الاسلامیة
نوبت چاپ : اول
تاریخ انتشار : 1363 ش
تعداد صفحه : 41 (چاپ شده در الاستبصار، ج 4، ص 303 ـ 343)
قطع : وزیری
زبان : عربی
جستجو در Lib.ir

مشیخة الاستبصار

شیخ طوسی به منظور رفع اشکال ارسال از روایات کتاب الاستبصار، اقدام به تهیه مشیخه نموده است و در آن، طریق خود را به هر یک از صاحبان «کتاب» یا «اصل»، مشخّص نموده است و به این ترتیب، اختصار در اسناد نموده است.

شیخ طوسی، همچنان که در مقدمه مشیخة الاستبصار آورده است، در جلد اوّل این کتاب، روایت ها را با سند کامل، از شیخ خود تا معصوم(ع) بیان نموده است؛ امّا در جلد دوم و سوم و چهارم، سند احادیث را از صاحب کتاب یا اصلی که روایت را از «کتاب» یا «اصل» وی اخذ نموده است، شروع می نماید.

پس از اتمام کتاب، به منظور رفع اشکال ارسال از روایات کتاب، اقدام به تهیه مشیخه نموده است و در آن، طریق خود را به هر یک از صاحبان «کتاب» یا «اصل»، مشخّص نموده است و به این ترتیب، اختصار در اسناد نموده است.

شایان ذکر است که طریق های ذکر شده در مشیخه الاستبصار در بردارنده جمیع موارد اختصار در سند نیست و به منظور تکمیل، در بعضی موارد، لازم است که به کتاب الفهرست و مشیخه کتاب تهذیب الأحکام ایشان مراجعه شود.

همچنین بیان این نکته مناسب است که به طریق های ذکر شده مؤلّف در آخر التهذیب و الاستبصار و همچنین طریق های شیخ صدوق در آخر کتاب من لا یحضره الفقیه، «مشیخه» می گویند، به این جهت که صاحبان کتاب ها و اصولی که در صدر اسناد روایات آمده اند، شیخ و استاد این مؤلّفان هستند.

بر مشیخه الاستبصار، شرح هایی تألیف شده اند که عبارت اند از:

شرح سید حسن موسوی آل خرسان نجفی (م ـ ق ۱۴).

شرح عبّاس حاجیانی دشتی (معاصر)، به نام نخبة المقال فی تمییز الأسناد و الرجال.

محمّد علی آل کشکول (ق ۱۳)، در تکمیل این مشیخه و مشیخه التهذیب و کتاب من لا یحضره الفقیه، کتابی با عنوان حدیقة النظار [/الأنظار ]فی مشیخة الفقیه والتهذیب والاستبصار، تألیف نموده است.