به همت معاونت پژوهش مرکز تخصصی حدیث حوزه نشست علمی «اعتبار سنجی و مفهوم شناسی احادیث من بلغ» برگزار گردید.
در این نشست علمی که با حضور دانش پژوهان مرکز تخصصی حدیث حوزه برگزار شدحجت الاسلام و المسلمین محمود کریمیاناز اساتید مرکز تخصصی حدیث، به ارائه دیدگاه های متفاوت درباره احادیث من بلغ پرداخت که به اختصار چکیده این نشست تقدیم می گردد.
تعدادی حدیث در منابع حدیثی فریقین مشهور به احادیث من بلغ وجود دارد، مضمون این احادیث آن است که اگر حدیثی به کسی رسید و محتوای آن مترتب شدن ثوابی بر یک عمل بود و آن شخص به طلب آن ثواب عمل را انجام داد خداوند متعال ثواب آن عمل را به وی عطا می‌کند هر چند آن حدیث مطابق با واقع نباشد.
شهرت این روایات به احادیث من بلغ به خاطر تعبیر «من بلغه» است که در اکثر قریب به اتفاق این احادیث آمده است.
برخی از علمای بزرگ شیعه از این احادیث قاعده «تسامح در ادله سنن» را فهمیده اندکه در این زمینه بحث های نسبتا مفصلی صورت گرفته و برخی از علما مانند شیخ انصاری رساله مستقلی در این زمینه ارائه کرده است، وی که خود قائل به این نظریه است، در آن رساله به طرح گزارشی از قائلین به این نظریه و ادله آنها و اشکال و خدشه به آن و پاسخ از اشکالات پرداخته است.
اما به نظر می رسد این روایات چیزی فراتر از حجیت خبر واحدی که شرایط حجیت را دارا باشد نمی‌رساند و تعبیر «من بلغه» نمی‌گوید که از راه ضعیف و غیر متعارف و سند نامعتبر برسد بلکه مطلق است و با جمع بین ادله می توان به این نتیجه رسید که مقصود از « من بلغه » رسیدن حدیث از همان طریق متعارف و معقول و معتبر و مقبول نزد عقلاست و اینکه می گوید ثواب اعطا می شود هرچند حدیث مطابق واقع نباشد به خاطر جبران موارد خطا و امثال آن است که به طور طبیعی درحدی در اخبار افراد ثقه و سند های معتبر وجود دارد.
در واقع روایات من بلغ یکی از ادلهّ نقلی بر حجیت خبر واحد است، و چیزی فراتر از آن نیست، بنابر این اگر عمده دلیل در حجیت خبر واحد را سیره عقلا بدانیم این روایات تأییدی است بر آن سیره از طرف شارع مقدس و اگر حجیت خبر واحد را امری تعبدی لحاظ کنیم، روایات من بلغ یکی از ادله اصلی بر این حجیت است و به هیچ عنوان دلیل بر حجیت اخبار و روایات ضعیف نیست حتی در امور مستحبی و یا مکروهات.
