دفاع از مهدويت - صفحه 214

امام شرع مقدس و احكام دينى و اركان اسلام مثل جهاد، قضا، و... باطل مى گردد، و خداوند بر طبق «قاعده اصلح» بهترين آنها را براى اداره امور دنيوى و اخروى آنها نصب مى كند.

2. نياز به بعثت انبياء به دليل قبح عقاب بدون بيان

اين قاعده در اوصياى انبياء نيز جارى است، چون دليل احتياج به امام همان دليل نياز به پيامبر است و به زمان خاصى محدود نمى شود، همچنين كتب و شرايع آسمانى نياز به قيم دارد و در شريعت اسلام نيز بدون قيم، به دليل وجود احكام محكم و متشابه، مجمل و مبين، عام و خاص و... در قرآن هر فرقه اى در تأييد مذهب خود به كتاب الهى استناد مى ورزد و اين قيم و امام است كه رأى درست را بيان مى كند.

وجوب شرط عصمت در امام

مهمترين شرط اختلافى در امام كه مورد نقد بسيارى از مخالفين مذهب شيعه قرار گرفته است، عصمت مى باشد و بويژه كتاب كافى در اين زمينه بيشترين نقد را پذيرفته است.

معناى عصمت و پيشينه آن

عصمت به معناى بازداشتن و حفظ كردن است. در اصطلاح عصمت لطفى است پنهانى كه خداوند به بنده خود مرحمت فرموده و بواسطه اين لطف، انگيزه اى براى ترك طاعت و انجام گناه ندارد با وجودى كه قدرت بر آن دارد. و يا كيفيتى نفسانى است كه معصوم را به ملازمت تقوى و دورى از گناه با وجود قدرت بر آن بر مى انگيزد. ۱
اصطلاح عصمت از همان صدر اسلام در كلام پيامبر صلى الله عليه و آله و ائمه عليهم السلام وجود داشته است، چنانچه از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله نقل است: كه «انا و على و الحسن و الحسين و تسعة من ولد الحسين مطهرون معصومون». ۲
بايد توجه داشت كه معصوم در گناه مجبور نيست، چون در اين صورت استحقاق ثواب نخواهد داشت، بلكه وى اين مقام را به سبب عقل كامل و علم فراوان و تفكر و

1.تصحيح الاعتقاد، الشيخ مفيد، ص ۲۳۵.

2.عيون اخبار الرضا عليه السلام ، ج ۲، ص ۵۷.

صفحه از 259