مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : معجم الرموز و الاشارات
پديدآورنده : محمد رضا مامقانی
زمان پدیدآورنده: معاصر
محل نشر : قم
ناشر : بقیع
نوبت چاپ : اول
تاریخ انتشار : 1411 ق
تعداد جلد : 1
تعداد صفحه : 553
قطع : وزیری
زبان : عربی
جستجو در Lib.ir

معجم الرموز و الاشارات

توضیح کلمات اختصاری و کلمات خاص که در کتابها به ویژه کتاب های قدیمی تر، معنایی خاص از آنها اراده می شود.

مبتدیان و گاه متخصصان به دلیل آشنایی کم با پاره ای از روش های علما و محدثان در تدوین، و نیز روش کاتبان در استنساخ، با مشکلاتی مواجه هستند. کسانی که عهده دار تحقیق و احیاء نسخه های خطی هستند، لازم است با فنون متعدد از قبیل علم خطوط، منبع شناسی، اصطلاحات ناسخان، رموز و... آشنا باشند و الا خواننده را به اشتباه می اندازند.

از آنجا که نویسنده ی «معجم الرموز و الاشارات» متوجه اشتباهات فراوان محققان در این زمینه شده، اقدام به تألیف این کتاب، با رعایت ترتیب الفبا کرده است. وی به رموز رایج میان اهل سنت و زیدیه در کتاب های رجالی و حدیثی نیز پرداخته است.

بعضی رمزها مخصوص کتابی خاص اند اما برخی پژوهشگران با این تصور که این رموز عمومیت دارند، به اشتباه افتاده اند. مثلا محدث نوری در مستدرک الوسائل در پایان فایده ی پنجم خاتمه، تعداد ۴۲۵ رمز را برای عده ای از راویان در کتاب خویش قرار داده است اما نمی توان این رموز را به دیگر کتاب ها سرایت داد. نویسنده از ذکر این موارد اجتناب کرده مگر رموز کتاب هایی مثل رجال ابن داود و بحار الانوار که عبارت آنها همراه رمز، در کتاب های دیگر نقل شده اند.

مطالب کتاب در دو بخش «رموز» و «اشارات» تنظیم شده اند. غرض از «رموز» یک یا چند حرف است که برای کلمه یا جمله ای خاص قرار داده شده اند. رموز نیز در دو قسمت سامان یافته اند. در قسمت «حروف رمزی»، حرف ها به ترتیب الفبا ذکر و توضیح لازم ارائه شده است. مثلا «بخ» رمز بخاری و صحیح اوست. در قسمت «علامات رمزی» به بیان علامت ها پرداخته شده است. علامت هایی چون: * ^ : – • O — ( ) ؟ اعداد. مثلا عدد ۳ برای اشاره به ابوداود، ترمذی و نسائی است.

گاهی برای برخی عالمان بزرگ که نامشان در کتاب ها فراوان تکرار می شود، به کنیه یا لقب یا اسمی خاص شهرت پیدا می کنند. مثلا «الفارسی» به ابوعلی محمد فتال نیشابوری اشاره دارد. بخش «اشارت» به این موارد اختصاص یافته است.

نویسنده پیش از آنکه وارد دو بخش اصلی کتاب شود، تحت عنوان «الفوائد» تعداد ۵۳ نکته و مطلب در خور توجه را که به موضوع کتاب مربوط می شوند، ذکر کرده است. مثلا رمزهای اختصاصی نسابه ها و منجمان را جداگانه ذکر کرده و نیز مباحثی در مورد رمز و به کارگیری آن نزد محدثان و رجالیان.

مشکل مهمی که مؤلف با آن مواجه بوده، آن است که در بسیاری مواقع، یک رمز و یک کلمه، در همه جا به یک چیز یا یک شخص اشاره ندارند بلکه در دانش ها و اعصار و کتاب های گوناگون، معنای جداگانه ای از آنها اراده شده است. وی کوشیده است این مشکل را نیز برای خواننده برطرف سازد.