275
مباني شناخت

فصل چهارم :موانع غير قابل زوال

اگر زنگارهاى هوس به قدرى زياد باشد كه در عمق عقل نفوذ كند ، آينه حقايق نماى عقل چنان آلوده و كثيف مى شود كه آتش بلا نيز نمى تواند آن را صيقل دهد . در اين صورت نه داروى شفا بخش موعظه اثر دارد و نه فرياد بيدار باش بلا آگاهى آفرين است و اين جاست كه حجاب ها و موانع شناخت هاى عقلى ، غير قابل رفع است .
كسى كه چنان عميق در خواب غفلت فرو رفته است كه تازيانه بلا نيز او را بيدار و هشيار نمى كند ، با هيچ موعظه و اندرزى بيدار نخواهد شد ؛ چرا كه بيدارسازى از طريق بلا ، بيدارسازى با فرياد است و بيدار كردن با موعظه ، بيدار كردن با صداى آرام . از اين رو ، اگر كسى با فريادِ بيدار باش الهىِ بلا بيدار نشد ، قطعا با آواز آرام پند و اندرز هشيار نخواهد شد؛ به فرموده امير المؤمنين عليه السلام :
كَيفَ يُراعِى النَّبأةَ مَن أصَمَّتْهُ الصَّيحَةُ.۱كسى كه از شنيدن فرياد كر است ، چگونه مى تواند صداى آهسته را بشنود.
در حديثى ديگر از آن حضرت نقل شده است :
مَن لَم يَنفَعْهُ اللّهُ بِالبَلاءِ و التَّجارِبِ ، لَم يَنتَفِعْ بِشَى ءٍ مِنَ العِظَةِ.۲

1.نهج البلاغة : خطبه ۴ .

2.همان : خطبه ۱۷۶ . نيز ر . ك : ميزان الحكمة : باب ۴۱۴۰ (كسى كه از موعظه سودى نمى گيرد) .


مباني شناخت
274
  • نام منبع :
    مباني شناخت
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    دوم
تعداد بازدید : 481379
صفحه از 484
پرینت  ارسال به