9
دانشنامه قرآن و حديث 16

فصل دوم : حكمت آزمايش

2 / 1

نمودار شدن ايمان و قوّت يافتن آن

قرآن

«آيا مردم پنداشته اند كه تا گفتند: ايمان آورديم ، رها مى شوند و آزمايش نمى شوند؟ به يقين، كسانى را كه پيش از آنان بودند، آزموديم ، تا خدا آنان را كه راست گفته اند، معلوم دارد و دروغگويان را نيز معلوم دارد» .

«اگر به شما زخمى رسيده ، آن قوم را نيز زخمى نظير آن رسيد ، و ما اين روزها[ى شكست و پيروزى] را ميان مردم به نوبت مى گردانيم ، و تا خداوند، كسانى را كه به راستى ايمان آورده اند، معلوم دارد و از ميان شما گواهانى بگيرد ، و خدا ستمكاران را دوست نمى دارد ، و تا خدا كسانى را كه ايمان آورده اند، خالص گرداند و كافران را نابود سازد . آيا پنداشته ايد كه به بهشت مى رويد، بى آن كه خدا جهادگران و شكيبايان شما را معلوم بدارد ؟!» .

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد ! خدا شما را به چيزى از شكار كه در دسترس شما و نيزه هاى شما باشد، خواهد آزمود تا معلوم دارد چه كسى در نهان، از او مى ترسد . پس هر كس بعد از آن، تجاوز كند، براى او عذابى دردناك خواهد بود» . ۱

1.[در باره] سخن خداوند: «هر آينه خدا شما را به چيزى از شكار مى آزمايد» ، بيضاوى مى گويد : اين آيه در سال حديبيّه نازل شد . خداوند، آنان را به وسيله شكار كردن، آزمايش نمود . در زمانى كه محرم مى شدند، وحوش تا دَمِ در خانه هاى آنان مى آمدند، به طورى كه مى توانستند آنها را با دست بگيرند و با نيزه بزنند . كلمه «به چيزى» كه نشانگر تقليل و تحقير است ، براى اين است كه بگويد اين امتحان با امور بزرگ و دشوارى كه گام ها را مى لغزاند (مانند گذشتن از جان و مال)، نيست . پس كسى كه در اين گونه امور ناچيز خوددار نباشد، چگونه مى تواند در موارد سخت تر، پايدارى بورزد ؟ «تا خدا معلوم دارد كه چه كسى در نهان، از او مى ترسد» يعنى تا كسانى كه به سبب نيرومندى ايمانشان، از كيفر آينده خداوند ـ كه از نظرشان پنهان است و در انتظار است ـ ، مى ترسند، از كسانى كه به سبب ضعف ايمان از آن نمى ترسند، متمايز شوند . پس علم را يادآورى فرمود و وقوع معلوم و آشكار شدن آن يا تعلّق علم را اراده نمود. «پس هر كس بعد از آن، تجاوز كند» يعنى: بعد از آزموده شدن با شكار .


دانشنامه قرآن و حديث 16
8

الفصل الثاني : حكمة البلاء

2 / 1

ظُهورُ الإِيمانِ و قُوَّتِهِ

الكتاب

«أَحَسِبَ النَّاسُ أَن يُتْرَكُواْ أَن يَقُولُواْ ءَامَنَّا وَ هُمْ لَا يُفْتَنُونَ * وَ لَقَدْ فَتَنَّا الَّذِينَ مِن قَبْلِهِمْ فَلَيَعْلَمَنَّ اللَّهُ الَّذِينَ صَدَقُواْ وَ لَيَعْلَمَنَّ الْكَاذِبِينَ» . ۱

«إِن يَمْسَسْكُمْ قَرْحٌ فَقَدْ مَسَّ الْقَوْمَ قَرْحٌ مِّثْلُهُ وَتِلْكَ الْأَيَّامُ نُدَاوِلُهَا بَيْنَ النَّاسِ وَلِيَعْلَمَ اللَّهُ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَيَتَّخِذَ مِنكُمْ شُهَدَآءَ وَاللَّهُ لَا يُحِبُّ الظَّالِمِينَ * وَلِيُمَحِّصَ اللَّهُ الَّذِينَ ءَامَنُواْ وَيَمْحَقَ الْكَافِرِينَ * أَمْ حَسِبْتُمْ أَن تَدْخُلُواْ الْجَنَّةَ وَلَمَّا يَعْلَمِ اللَّهُ الَّذِينَ جَاهَدُواْ مِنكُمْ وَيَعْلَمَ الصَّابِرِينَ» . ۲

«يَاأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ لَيَبْلُوَنَّكُمُ اللَّهُ بِشَىْ ءٍ مِّنَ الصَّيْدِ تَنَالُهُ أَيْدِيكُمْ وَرِمَاحُكُمْ لِيَعْلَمَ اللَّهُ مَن يَخَافُهُ بِالْغَيْبِ فَمَنِ اعْتَدَى بَعْدَ ذَلِكَ فَلَهُ عَذَابٌ أَلِيمٌ» ۳ .

1.العنكبوت : ۲ و ۳ .

2.آل عمران : ۱۴۰ ـ ۱۴۲ .

3.المائدة : ۹۴ .

  • نام منبع :
    دانشنامه قرآن و حديث 16
    سایر پدیدآورندگان :
    همکاران : طباطبايي نژاد،سيد محمود؛موسوي،سيد رسول؛افقي،رسول؛کريميان،محمود؛غيوري،سيد مجتبي
    تعداد جلد :
    16
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1390
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 71361
صفحه از 579
پرینت  ارسال به