هزار حدیث در یکصد موضوع 02 - صفحه 40

40 ـ خوش‏گمانى

1

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اِنَّ اللّه‏َ يُحِبُّ الْفالَ الحَسَنَ؛۱

۰.خداوند فال نيك زدن را دوست دارد.

2

امام على عليه‏السلام:

۰.اِنَّ اللّه‏َ يُحِبُّ اَنْ تَكونَ نِيَّةُ الاِْنْسانِ لِلنّاسِ جَميلَةً كَما يُحِبُّ اَنْ تَكونَ نِيَّتُهُ فى طاعتِهِ قَويَّةً غَيرَ مَدخولَةٍ؛۲

۰.خداوند دوست دارد كه انسان نسبت به ديگران خوش نيت باشد، چنانكه دوست دارد نيتش در اطاعت از او محكم و خالص باشد.

3

امام على عليه‏السلام:

۰.حُسْنُ الظَّنِّ راحَةُ الْقَلْبِ وَ سَلامَةُ الدّينِ؛۳

۰.خوش‏گمانى، مايه آسايش قلب و سلامت دين است.

4

امام رضا عليه‏السلام:

۰.مَنْ حَسُنَ ظَنُّهُ بِاللّه‏ِ كانَ اللّه‏ُ عِنْدَ ظَنِّهِ؛۴

۰.هر كس به خدا خوش گمان باشد، خداوند مطابقِ گمان او، با وى رفتار مى‏كند.

5

پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله:

۰.اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَصْديقا لِلنّاسِ اَصْدَقُهُمْ حَديثا وَ اِنَّ اَشَدَّ النّاسِ تَكْذيبا اَكْذَبُهُمْ حَديثا؛۵

۰.هر كس راستگوتر است سخن مردم را بيشتر باور مى‏كند و هر كس دروغگوتر است مردم را بيشتر دروغگو مى‏داند.

6

امام سجاد عليه‏السلام:

۰.اَللّهُمَّ اِنَّهُ يَحْجُبُنى عَنْ مَساَ لَتِكَ خِلالٌ ثَلاثٌ وَ تَحدونى عَلَيْها خَلَّةٌ واحِدَةٌ يَحْجُبُنى اَمْرٌ اَمَرْتَ بِهِ فَاَبْطَاْتُ عَنْهُ وَ نَهىٌ نَهَيْتَنى عَنْهُ فَاَسْرَعْتُ اِلَيْهِ وَ نِعْمَةٌ اَنْعَمْتَ بِها عَلَىَّ فَقَصَّرتُ فى شُكْرِها وَ يَحدونى عَلى مَسْاَ لَتِكَ تَفَضُّلُكَ عَلى مَنْ اَقْبَلَ بِوَجْهِهِ اِلَيْكَ، وَ وَفَدَ بِحُسْنِ ظَنِّهِ اِلَيْكَ، اِذْ جَميعُ اِحْسانِكَ تَفَضُّلٌ و اِذْ كُلُّ نِعَمِكَ ابْتِداءٌ ؛۶

۰.بار خدايا! سه چيز باعث مى‏شود كه من از تو درخواست نكنم و تنها يك چيز مرا بر آن مى‏دارد. آنچه مرا باز مى‏دارد، يكى آن است كه تو مرا فرمان دادى و من در انجام آن سستى كردم، ديگر آن‏كه مرا از كارى نهى فرمودى، امّا من به انجام دادن آن شتافتم، سوم آن‏كه مرا نعمت ارزانى داشتى، ولى من در شكرگزارى آن، كوتاهى كردم.

۰.امّا آنچه مرا به درخواست كردن از تو مى‏كشانَد، تفضّل تو بر كسى است كه به درگاهت روى كند و با خوش‏گمانى به سوى تو آيد، كه همه احسان‏هايت، تفضّل است و همه نعمت‏هايت، نخستين است.

7

امام رضا عليه‏السلام:

۰.اَحْسِنِ الظَّنَّ بِاللّه‏ِ فَاِنَّ اللّه‏َ عَزَّوَجَلَّ يَقولُ: اَنا عِنْدَ ظَنِّ عَبدىَ الْمُؤمِنِ بى، اِنْ خَيْرا فَخَيْرا وَ اِنْ شَرّا فَشَرّا؛۷

۰.به خداوند خوش گمان باش، زيرا خداى عزوجل مى‏فرمايد: من نزد گمان بنده مؤمن خويش هستم، اگر به من خوش گمان باشد، به خوبى با او رفتار مى‏كنم و اگر به من بدگمان باشد، به بدى با او رفتار مى‏كنم.

8

امام كاظم عليه‏السلام:

۰.وَاللّه‏ِ ما اُعْطِىَ مُوْمِنُ قَطَّ خَيْرَ الدُّنْيا وَالآْخِرَةِ، اِلاّ بِحُسْنِ ظَنِّهِ بِاللّه‏ِ عَزَّوَجَلَّ وَ رَجائِهِ لَهُ وَ حُسْنِ خُلْقِهِ وَالْكَفِّ عَنِ اغْتياب الْمُؤمِنينَ؛۸

۰.به خدا قسم خير دنيا و آخرت را به مؤمنى ندهند مگر به سبب حسن ظن و اميدوارى او به خدا و خوش اخلاقى اش و خوددارى از غيبت مؤمنان.

9

لقمان عليه‏السلام:

۰.يا بُنَيَّ، أحسِنِ الظَّنَّ بِاللّه‏ِ ثُمَّ سَل فِي النّاسِ مَن ذَا الَّذي أحسَنَ الظَّنَّ بِاللّه‏ِ فَلَم يَكُن عِندَ حُسنِ ظَنِّهِ بِهِ !۹

۰.فرزندم به خدا خوش گمان باش و بپرس: كدام خوش گمان به خداست كه خداوند بر خلاف گمانش رفتار كرده است.

10

امام سجاد عليه‏السلام:

۰.اللَّهُمَّ... أَعِنِّي عَلى؟ صَالِحِ النِّيَّةِ، وَ مَرْضي الْقَوْلِ؛۱۰

۰.خداوندا! مرا به نيت خوب و سخن پسنديده يارى كن.

1.۱. عوالى اللآلى۱/۲۹۱/۱۵۵.

2.۲. غررالحكم ح ۳۷۰۳.

3.۳. غررالحكم ح ۴۸۱۶.

4.۴. الكافى ۸ /۳۴۷/۵۴۶.

5.۵. نهج الفصاحه ح ۵۹۱.

6.۶. صحيفه سجّاديّه از دعاى ۱۲.

7.۷. الكافى ۲/۷۲/۳.

8.۸. بحارالأنوار ۶/۲۸/۲۹.

9.۹. كنز الفوائد ۲/۶۶.

10.۱۰. صحيفه‏سجاديهدعاى۴۷،فراز۱۱۳.

صفحه از 102