انحصارطلبى و ویژه سازى

امام رضا(ع):...

والبَراءةُ مِن الذینَ ظلَمُوا آلَ محمّدٍ(ص)»...

والبَراءةُ مِن الناکِثینَ والقاسِطینَ والمارقینَ... والبَراءةُ من اَهلِ الاستئثارِ...

عیون أخبارالرضاع ۲/۱۲۶.

(از اسلام و ایمان ناب است:) بیزارى از کسانى که به آل محمد(ع) ستم روا داشتند... و برائت از پیمان شکنان و منحرفان و مرتدان... و بیزارى و برائت از انحصارطلبان در اموال...

پس از بیزارى و برائت از ظالمان به حقوق آل محمد(ص) و... بیزارى از «اهل استئثار» ذکر شده است؛یعنى انحصارطلبان و کسانى که اموال و منابع عمومى ثرت جامعه را که باید در دسترس همگان باشد، ویژه خود و نزدیکان خویش مى‏سازند، و دست توده‏ها را از آنها کوتاه مى‏کنند.

«استئثار» یعنى استبداد به کار برد و چیزى را ویژه خویش ساخت (و در انحصار خود درآورد).

«استئثار»، و انحصارى کردن منابع ثروت عمومى، از عوامل مهم تقسیم نابرابر و غیر عادلانه ثروتها، و پیدایش طبقه غنى و مسرف و فقیر و بینوا است؛ این کارى است برخلاف سنت خداوند در آفرینش مواهب طبیعى (زیرا همگانى و براى همگان است). و نیز ناسازگار با تعالیم اسلام و آموزشهاى رضوى(ع)  است.

این واژه در احادیث دیگر نیز آمده و محکوم گشته است:

پیامبر اکرم(ص) - به روایت امام باقر(ع):خَمسَةُ لَعَنتُهم - و کلُّ نَبىٍّ مُجابٍ - الزائدُ فى کتابِ اللّه‏، و التارکُ لِسُنَّتى... والمُستأثرُ بالفَى ءِ المُستَحِلُّ له.

پنج کسند که من و هر پیامبر مستجاب الدعوه‏اى آنان را لعنت کرده است؛ آن کسى که در کتاب خدا آیه‏اى زیاد گرداند، و کسى که سنت و روش مرا رها کند... و کسى که اموال عمومى را به خود منحصر سازد و آن را حلال شمرد.

امام على(ع) - در عهدنامه مالک اشتر: و ایّاکَ و الاستئثارَ بما الناسُ فیه أسوَة...

... مالکا! از ویژه سازى (انحصارطلبى) در چیزهایى که همه مردم در آنها برابرند (چون تمام منابع طبیعى ثروت) بپرهیز...

بنابراین، سخن امام رضا(ع)، چون دیگر گفتار و حکمتهاى رضوى(ع)در تفسیر خط اصیل اسلام، با دیگر احادیث همسان و همسو است، و از خاستگاه اصلى و سرچشمه جوشان وحى گرفته شده است، که منابع طبیعى و مواهب الهى را براى استفاده همگانى، حتى حیوانات معرفى کرده است، و هرگونه انحصارگرایى و خصوصى‏سازى را بر خلاف سنت الهى و قانون عام خداوند دانسته است.