نظریۀ پیوستگی یا گسستگی نزول سوره های قرآن کریم

نشریه : رهیافت هایی در علوم قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : مینا شریعتی
پديدآورنده : محمد شعبان پور

سال چهل و نهم / شماره پیاپی 99 / صفحه 121-140

چکیده :

کیفیت نزول آیات سوره‌ها را می‌توان از جهات گوناگون، از جمله این که آیا میان نزول آیات هر سوره، آیاتی از سوره‌های دیگر فاصله انداخته است یا نه، بررسی کرد. گروهی اعتقاد دارند که آیات سوره‌ها به‌صورت آشفته و بدون نظم خاصی نازل شده و بعدها به راهنمایی پیامبر(ص) یا به اجتهاد صحابه نظم یافته است. لیکن گروهی دیگر با برداشت از قرآن و برخی از روایات، تصریح دارند اصل در نزول، «نزول پیوستۀ سوره» بوده است. بدین صورت که نزول هر سوره، نظمی طبیعی داشته است؛ با بسمله آغاز می‌شد و نزول آیات (چه به صورت تدریجی نازل شده باشند و چه به صورت دفعی) پشت سر هم ادامه می‎یافت تا اینکه با نزول بسملۀ جدید، پایانِ سورۀ قبل و شروع سورۀ جدید مشخص می‌شد. همۀ مردم عصر نزول، بر اساس نزول پیوستۀ هر سوره‌ درمی‌یافتند که محدودۀ سوره‌ها از آغاز تا انجام آن چه بوده است.
مقالۀ حاضر با روش تحلیل محتوا در مقام بررسی دلایلی است که هر یک از گروه‌ها برای اثبات مدعای خویش از آن بهره گرفته اند و در نهایت نظریۀ گروه دوم تأیید و تقویت شده است.

کلیدواژه‌های مقاله :سوره، کیفیت نزول، گسستگی نزول، پیوستگی نزول