297
حديث پژوهي جلد سوم

ج . پژوهش هاى تاريخى در باره كلينى

از حيات مرحوم كلينى ، اطلاعات دقيقى در دست نيست و پرسش هاى بسيارى در اين زمينه مطرح شده كه هنوز پاسخ نيافته اند . پاسخ اين پرسش ها در فهم بهتر فضاى تدوين الكافى ، بسى سودمند خواهد بود ؛ پرسش هايى از قبيل :
1 . كلينى چند سال در رى زندگى كرد؟
2 . در چه سالى به بغداد رفت و چند سال در بغداد حضور داشت؟
3 . آيا بجز بغداد ، به جاهاى ديگرى مانند : كوفه ، قم ، نيشابور ، ماوراء النهر ، دمشق ، بعلبك و... نيز سفر كرده است؟
4 . ارتباط كلينى با عالمان اهل سنّت چگونه بوده است ؟
5 . ارتباط كلينى با دولت شيعى آل بويه چگونه بوده است ؟
6 . چگونه مى توان شخصيت كلامى ، فقهى و حديثى كلينى را بر اساس كتاب الكافى تحليل كرد؟
7 . آيا كلينى ، با نوّاب اربعه ارتباطى داشته است ؟
8 . شرايط اجتماعى ـ فرهنگى رى و بغداد در عصر كلينى چگونه بوده است؟
9 . آيا كلينى براى تدوين الكافى ، الگويى در اختيار داشته است؟
10 . ارتباط كلينى با مكتب هاى حديثى قم و بغداد چگونه بوده است؟

د . پژوهش هايى در باره آثار كلينى

كلينى بجز الكافى ، آثار ديگرى ( و دست كم ، پنج كتاب ) نيز داشته است كه امروزه در دست نيستند. آيا مى توان آنها را احيا كرد؟ مثلاً صدوق در كتاب هايش 55 حديث از كلينى نقل مى كند كه نيمى از آنها در الكافى نيست. آيا مى توان از اين طريق ، به ديگر آثار كلينى دست يافت؟


حديث پژوهي جلد سوم
296

2 . شرح و بررسى برخى احاديث خاص در «الكافى»

پاره اى از احاديث منقول در الكافى ، داراى ابهام اند و يا اين كه ظاهر آنها با عقايد شيعى ، سازگار نيستند . اين احاديث ، نياز به شرح و توضيح و نيز بررسى هاى صدورى و رجالى دارند. چه بسا برخى از اينها را نتوان تأييد كرد ؛ امّا براى بسيارى از آنها توضيحات مناسبى پيدا مى شود .

3 . «الكافى» در آثار و نوشته هاى منتقدان و مستشرقان

در ميان اهل سنّت ، در طول تاريخ در باره الكافى ، پرسش ها ، نقدها و ايرادهاى فراوانى مطرح شده است. بسيارى از اين پرسش ها و ايرادها ، از سوى محقّقان شيعى ، مورد تحليل و پاسخگويى قرار گرفته اند ؛ ولى با اين همه ، نمى توان ادّعا كرد كه همه آنها ، شناسايى ، تحليل و بررسى شده اند . بر اين پرسش ها و ايرادها ، بايد مطالعات خاورشناسان را نيز افزود.

ب . تصحيح و چاپ شروح و تعليقه هاى «الكافى»

گر چه بر الكافى ، شروح و تعليقه هاى بسيارى نگاشته شده و چنان كه در فهرست نامه ها آمده است ، آمار آنها به 112 عنوان مى رسد ، آنچه تاكنون به چاپ رسيده ، كمتر از ده عنوان است و شانزده عنوان نيز در دستور كار كنگره قرار گرفت و به چاپ رسيد و با اين وصف ، بيش از هشتاد عنوان آن ، هنوز به چاپ نرسيده است.
شناسايى ، گردآورى ، ارزيابى و چاپ اين مجموعه ، امرى ضرورى است. علاوه بر اين ، تحليل اين شروح ، از طريق رده بندى علمى ، روش شناسى و منهج شناسىِ آنها ، از ديگر بايسته هاست.

  • نام منبع :
    حديث پژوهي جلد سوم
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 250882
صفحه از 399
پرینت  ارسال به