77
حديث پژوهي جلد سوم

از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله نقل شده است : «با زنان ، در امور خودشان مشورت كنيد» .
گفتند : دوشيزگان شرم مى كنند.
فرمود : «بانو ، رأى خود را اعلام دارد و دوشيزه ، سكوتش ، نشانه رضايت است.

پيامبر صلى الله عليه و آله دخترى را براى مردى خواستگارى مى كند . پدر دختر ، از پيامبر صلى الله عليه و آله درخواست مى كند كه با همسرش مشورت كند . پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به او اجازه مى دهد. ۱
در صلح حديبيه ، پس از امضاى قرارداد ، پيامبر خدا صلى الله عليه و آله به مسلمانان دستور داد كه قربانى كنيد و پس از آن ، تقصير نماييد. هيچ كس به دستور پيامبر صلى الله عليه و آله عمل نكرد. پيامبر صلى الله عليه و آله بر امّ سلمه وارد شد و جريان را بيان كرد. امّ سلمه گفت : شما خودتان قربانى كنيد و حَلق كنيد و با كسى سخن مگوييد. پيامبر صلى الله عليه و آله بيرون آمد و آن عمل را انجام داد . مسلمانان نيز پيروى كردند . ۲
ناگفته نماند كه طرف مشورت ، بايد نسبت به موضوع ، آگاهى لازم را داشته باشد و ناصح و خيرخواه و باتجربه باشد. مجموعه سخنان ، تأييدات و رفتار پيامبر صلى الله عليه و آله نشان مى دهد كه هر كس چنين آگاهى ، تجربه و خيرخواهى اى را داشته باشد ، مى تواند طرف مشورت واقع گردد و جنسيت ، هيچ دخالتى در اين كار ندارد ، و اگر جز آنچه آمد ، در آن روزگار اتّفاق نيفتاده ، شرايط ، بيش از اينها را براى زنان فراهم نساخته بود.

ج . تعامل انسانى با زنان

سيره عملى پيامبر خدا صلى الله عليه و آله بر اين پايه استوار است كه جامعه اسلامى ، بايد زنان را به عنوان بخشى از جامعه انسانى ، با همه گستردگى هايش بپذيرد و مبناى تعامل با آنان بر محور انسانيت ، با همه عمق و گستردگى اش صورت پذيرد. در اين جا نمونه هايى از تعامل پيامبر صلى الله عليه و آله با زنان را گزارش مى كنيم كه مى تواند مستند و مرجع اتّخاذ اين اصل و قاعده باشد :

1.همان ، ج ۴ ، ص ۴۲۲ .

2.الكامل فى التاريخ ، ج ۴ ، ص ۴۲۲ .


حديث پژوهي جلد سوم
76

ابن عمر ، دختر خاله اش را به ازدواج عثمان بن مظعون درآورد. مادر دختر ، نزد پيامبر خدا صلى الله عليه و آله رفت و گفت : به خدا سوگند ، دخترم به اين ازدواج ، راضى نيست !
پيامبر خدا صلى الله عليه و آله دستور داد كه دختر جدا شود و فرمود : «زن ها را پيش از مشورت با آنان ، شوهر ندهيد. اگر سكوت كردند ، همان ، نشانه رضايت است» .
آن گاه آن دختر ، با مغيرة بن شعبه ، ازدواج كرد.

4 . مشورت با زنان

پيامبر خدا صلى الله عليه و آله با سخن ، تقرير و عمل ، در زمينه ازدواج و برخى مسائل خانوادگى ديگر ، به مشورت با زنان ، سفارش كرده است :
شاوروا النساء فى انفسهن ... الثيب تعرب عن نفسها و اكبر رضاها صمتها .۱با زنان ، در باره مسائل خودشان مشورت كنيد . بانوان ، خواست خود را آشكار مى كنند ، و دوشيزگان ، رضايتشان در سكوتشان است.قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله : البكر تستامر والثيب تشاور قيل: يا رسول اللّه ان البكر تستحى قال: سكوتها رضاها .۲پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «دوشيزه و بانو ، مورد مشاورت قرار گيرند» .
گفته شد : دوشيزگان حيا مى كنند .
فرمود : «سكوت آنان ، نشانه رضايتشان است » .
عن رسول اللّه صلى الله عليه و آله قال: أشيروا على النساء فى أنفسهن فقالوا: ان البكر تستحى يارسول اللّه صلى الله عليه و آله ، قال رسول اللّه صلى الله عليه و آله : الثيب تعرب عن نفسها بلسانها والبكر رضاها صمتها .۳

1.السنن الكبرى ، بيهقى ، ج ۷ ، ص ۱۲۳ ؛ كنز العمّال ، ج ۱۶ ، ص ۳۱۳ ، ش ۴۴۶۶۶ . در السنن الكبرى (ج ۷ ، ص ۱۱۴ ـ ۱۲۳) ، روايات متعدّد ديگرى هم بر اين مضمون دلالت دارند .

2.مسند ابن حنبل ، ج ۲ ، ص ۲۲۹ .

3.همان ، ج ۴ ، ص ۱۹۲ .

  • نام منبع :
    حديث پژوهي جلد سوم
    تعداد جلد :
    3
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1389
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 249608
صفحه از 399
پرینت  ارسال به