مطالعه تطبیقی «کرامت انسان» از منظر سیره رضوی و مبانی اومانیسم

نشریه : فصلنامه فرهنگ رضوی

نویسنده : پديدآورنده : سید عبدالله اصفهانی
پديدآورنده : خاطره یوسفی

سال 1379 / شماره پیاپی 22 / صفحه 179-205

چکیده :

یکی از مسائل اساسی در حوزه انسان‎شناسی که به‎نوبۀ خود آزمونی در نشان‎دادن برتری‎های یک مکتب فلسفی‎ ـ اجتماعی بر سایر مکاتب و اندیشه‎های رقیب است، تبیین ماهیت «کرامت انسان» و خاستگاه، اهمیت و دستاوردهای انسانی، دینی، اخلاقی، حقوقی، اجتماعی و... آن است. مقالۀ حاضر به روش توصیفی‎ـ‎تحلیلی و تطبیقی به بررسی تطبیقی مؤلفه‎های نظری و عملی «کرامت انسان» از منظر انسان‎شناسی دینی امام‎رضا (علیه‎السلام) با مبانی انسان‎شناسی اومانیسم پرداخته است. توسعۀ افق اندیشه و حقیقی‎طلبی یک مسلمان بر حقایق عینی و باطنی، منحصر نبودن منابع معرفتی در حسّ و تجربه و توسعۀ آن بر منابع وحیانی در راستای تشخیص عمیق‎تر مصداق‎های حق و باطل و خیر و شر، اشتمال «کرامت انسان» بر دو حوزه «ذاتی» و «اکتسابی و ارزشی»، نشأت‎گرفتن کرامت ذاتی و اکتسابی انسان از خداوند، قابلیت سلب اختیاری کرامت ذاتی انسان از سوی خویش، اشتمال کرامت انسان افزون بر حوزه معنوی، فردی و اخروی بر ساحت‎های مادی، دنیوی، اجتماعی و حکومتی؛ زیربنا بودن انسانیت انسان و روبنا بودن نیازهای مادی، نفسانی و غریزی‎اش؛ منافات نداشتن مجازات‎های اسلامی با کرامت انسان و... از اساسی‎ترین برتری‎های نظری و کاربستیِ کرامت انسان از منظر انسان‎شناسیِ دینیِ آن امام همام و دستاورد و نوآوری ویژۀ مقالۀ حاضر شمرده می شود.

کلیدواژه‌های مقاله :کرامت انسان؛ انسان‎شناسی امام‎رضا (علیه‎السلام)؛ سیره رضوی؛ مبانی انسان‎شناسی اومانیسم؛ مطالعه تطبیقی