پیامبر(ص) مواردی را برشمرد که هرکس پس از ایمان به خدا، یکی از آنها را رعایت کند، او را وارد بهشت می کند: دهش، سخن نیک، یاری شکست خورده، کاری کردن برای کسی که کاری نمی داند، آزار نرساندن به دیگران.
المستدرک علی الصحیحین عن أبی کثیر الزبیدی عن أبیه:
قُلتُ: یا أبا ذَرٍّ، دُلَّنی عَلی عَمَلٍ إذا عَمِلَ بِهِ العَبدُ دَخَلَ الجَنَّةَ!
قالَ: قالَ رَسولُ اللّهِ(ص): تُؤمِنُ بِاللّهِ. قُلتُ: یا رَسولَ اللّهِ، إنَّ مَعَ الإِیمانِ عَمَلاً؟ قالَ: یرضَخُ مِمّا رَزَقَهُ اللّهُ. قُلتُ: یا رَسولَ اللّهِ، فَإِن کانَ مُعدِما لا شَیءَ لَهُ؟ قالَ: یقولُ مَعروفا بِلِسانِهِ، قُلتُ: فَإِن کانَ عَییا لا یبلِغُ عَنهُ لِسانُهُ؟ قالَ: فَلیعِن مَغلوبا. قُلتُ: فَإِن کانَ ضَعیفا لا قُوَّةَ لَهُ؟ قالَ: فَلیصنَع لِأَخرَقَ. قُلتُ: فَإن کانَ أخرَقَ؟ فَالتَفَتَ إلَی فَقالَ: ما تُریدُ أن تَدَعَ فی صاحِبِک خَیرا؟! قالَ: یدَعُ النّاسَ مِن أذاهُ.
قُلتُ: یا رَسولَ اللّهِ إنَّ هذا لَیسیرٌ کلُّهُ!
قالَ: وَالَّذی نَفسُ مُحَمَّدٍ بِیدِهِ، ما مِنهُنَّ خَصلَةٌ یعمَلُ بِها عَبدٌ یبتَغی بِها وَجهَ اللّهِ إلّا أخَذَت بِیدِهِ یومَ القِیامَةِ فَلَم تُفارِقهُ حَتّی تُدخِلَهُ الجَنَّةَ.[۱]
المستدرک علی الصحیحین ـ به نقل از ابو کثیر زبیدی، از پدرش ـ:
گفتم: ای ابو ذر! مرا به کاری راه نمایی کن که هر گاه بنده آن را انجام دهد، به بهشت برود.
[ابو ذر] گفت: پیامبر خدا فرمود: «ایمان آوردن به خدا».
[سپس ابو ذر ادامه داد:] گفتم: ای پیامبر خدا! ایمان، عملی هم لازم دارد؟
فرمود: «از آنچه خدا به شخصْ روزی کرده است، دِهِشی کند».
گفتم: ای پیامبر خدا! اگر نادار بود و چیزی نداشت؟
فرمود: «سخن نیکی بگوید».
گفتم: اگر اَلکن بود و زبانش یاری نکرد؟
فرمود: «شکست خورده ای را یاری دهد».
گفتم: اگر ناتوان بود و قدرتی نداشت؟
فرمود: «برای کسی که کاری نمی داند، کاری انجام دهد».
گفتم: اگر خودش کاری بلد نبود؟
پیامبر خدا رو به من کرد و فرمود: «نمی خواهی در دوستت خیری (هنری یا نقطه مثبتی) باقی بگذاری؟» و فرمود: «آزارش را به مردم نرساند».
گفتم: ای پیامبر خدا! اینها که کاری ندارد!
فرمود: «سوگند به آن که جان محمّد در دست اوست، هر بنده ای که به یکی از این کارها عمل کند و قصدش رضایت خدا باشد، آن کار در روز قیامت، دست او را می گیرد و رهایش نمی کند، تا این که او را به بهشت می بَرَد».
[۱]. المستدرک علی الصحیحین: ج ۱ ص ۱۳۲ ح ۲۱۲، دانشنامه قرآن و حدیث: ج ۲ ص ۵۰۴.