چهل حدیث « الگوی خانواده »

قرآن کريم :

عاشِروهُنَّ بِالْمَعْروفِ فَاِنْ كَرِهْتُموهُنَّ فَعَسى اَنْ تَـكْرَهوا شَيْئا وَ يَجْعَلَ اللّه‏ُ فيهِ خَيْرا كَثيرا؛سوره نساء، آيه ۱۹

با زنان به شايستگى رفتار كنيد، و اگر آنها به جهتى ناخوشايندتان بودند اظهار نكنيد چه بسا چيزها كه ناپسند شماست، حال آن‏كه خداوند در آن، خير فراوانى براى شما قرار داده است.
۱ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :مَنْ اَحَبَّ اَنْ يَلْقَى اللّه‏َ طاهِرا مُطَهَّرا فَلْيَلقَهُ بِزَوجَةٍ ؛

هر كس دوست دارد خداوند را پاك و پاكيزه ديدار كند، بايد ازدواج نمايد.وسائل الشيعه، ج ۲۰، ص ۱۸، ح ۲۴۹۱۲

۲ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :خَيْرُ النِّـكاحِ اَيْسَرُهُ؛

بهترين ازدواج آسان‏ترين آن است.نهج الفصاحه ، ح ۱۵۰۷

۳ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :مَنْ زَوَّجَ كَريمَتَهُ مِنْ فاسِقٍ فَقَدْ قَطَعَ رَحِمَهُ؛

هر كس دختر گراميش را به ازدواج مردى گنه‏كار درآورد، در حقيقت نسل خود راضايع كرده است.مكارم الاخلاق، ص ۲۰۴

۴ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :ايّاكُمْ وَ خَضْراءَ الدَّمَنِ، قيلَ: يا رَسولَ اللّه‏ِ و ما خَضْراءُ الدَّمَنِ؟ قالَ:اَلْمَرْاَةُ الحَسْناءُ فى مَنْبَتِ السّوءِ؛

از سبزه در زباله‏دانى دورى كنيد! گفتند: اى رسول خدا سبزه در زباله‏دانى چيست؟فرمودند: زن زيبا در خانواده بد.كافى، ج ۵، ص ۳۳۲، ح ۴

۵ امام على عليه‏ السلام :لا تُغالوا فى مُهورِ النِّساءِ فَيَكونَ عَداوَةً ؛

مهريّه‏هاى زنان را سنگين نگيريد، كه باعث كدورت و دشمنى مى‏شود.مكارم الاخلاق، ص ۲۳۷

۶ امام سجاد عليه‏ السلام :حَقُّ رَعيَّتِكَ بِمِلْكِ النِّـكاحِ فَاَنْ تَعْلَمَ اَنَّ اللّه‏َ جَعَلَها سَكَنا وَ مُسْتَراحا وَ اُ نْسا وَ واقيَةً وَ كَذلِكَ كُلُّ واحِدٍ مِنْكُما يَجِبُ اَنْ يَحْمَدَ اللّه‏َ عَلى صاحِبِهِ وَ يَعْلَمَ اَنَّ ذلِكَنِعْمَةٌ مِنْهُ عَلَيْهِ وَ وَجَبَ اَنْ يُحْسِنَ صُحْبَةَ نِعْمَةِ اللّه‏ِ وَ يُكْرِمَها وَ يَرْفَقَ بِها وَ اِنْ كانَ حَقُّكَعَلَيْها اَغْلَظَ وَ طاعَتُكَ بِها اَ لْزَمَ فيما اَحْبَبْتَ وَ كَرِهْتَ ما لَمْ تَـكُنْ مَعْصيَةً فَاِنَّ لَها حَقَّالرَّحْمَةِ وَ الْمُؤانَسَةِ وَ مَوْضِعَ السُّكونِ اِلَيْها قَضاءَ اللَّذَّةِ الَّتى لابُدَّ مِنْ قَضائِها وَ ذلِكَعَظيمٌ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‏ِ؛

حق زن آن است كه بدانى خداوند او را مايه آرامش و آسايش و همدم و پرستار توقرار داده است، هم چنين بر هر يك از شما واجب است كه خداوند را بخاطر وجودديگرى ستايش كند و بداند كه او نعمتى است كه خداوند ارزانى داشته و واجب است كهبا نعمتِ خداوندى رفتار نيك داشته باشد و او را گرامى بدارد و با او سازگارى كند و هرچند حق تو بر زنت بيشتر است و فرمان‏پذيرى از تو، در هر چه دوست مى‏دارى يانمى‏پسندى، تا آن‏جا كه گناه نباشد، بر او لازم‏تر است، در هر حال او اين حق را دارد كه ازتو مهربانى ببيند و از همدمى تو برخوردار شود، و حق دارد كه در برآوردن كامى كه بهناچار بايد برآورده شود، آرامش و آسايشش تأمين شود و اين حقى بس بزرگ است وهيچ نيرو و توانى جز به خداوند نيست.تحف العقول ، ص ۲۶۱

۷ امام صادق عليه‏ السلام :ثَلاثَةٌ لا يُرفَعُ لَهُم عَمَلٌ... وَ امرَاَةٌ زَوْجُها عَلَيْها ساخِطٌ ؛

سه نفرند كه هيچ عملى از آنها پذيرفته نمى‏شود... و زنى، كه شوهرش نسبت به اوخشمگين باشد.كافى ، ج ۵، ص ۵۰۷، ح ۳

۸ امام سجّاد عليه‏ السلام :وَ أمّا حَقُّ وَلَدِكَ فَتَعْلَمَ اَنَّهُ مِنْكَ وَ مُضافٌ اِلَيْكَ فى عاجِلِ الدُّنْيا بِخَيْرِهِوَ شَرِّهِ وَ اَ نَّكَ مَسئوُلٌ عَمّا وُلّيْتَهُ مِنْ حُسْنِ الاَْدَبِ وَالدَّلالَةِ عَلى رَبِّهِ وَ الْمَعونَةِ لَهُ عَلىطاعَتِهِ فيكَ وَ فى نَفْسِهِ فَمُثابٌ عَلى ذلِكَ وَ مُعاقَبٌ فَاَعْمَلْ فى اَمْرِهِ عَمَلَ المُتَزَيِّنِ بِحُسْنِ اَ ثَرِهِ عَلَيْهِ فى عاجِلِ الدُّنْيا، المُعذِرِ اِلى رَبِّهِ فيما بَيْنَكَ وَ بَيْنَهُ، بِحُسْنِ الْقيامِعَلَيْهِ وَ الاَْخْذِ لَهُ مَنْهُ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللّه‏ِ ؛

حقّ فرزند تو آن است كه بدانى او از توست و در اين جهان در نيك و بدِ خويشوابسته به توست و با تو نسبت به پرورش دادن خوب و راهنمايى كردن او به راهپروردگارش و يارى رساندن به او در اطاعت خداوند هم درباره خودت و هم حق اومسؤول هستى و براساس اين مسئوليت پاداش مى‏گيرى و كيفر مى‏بينى، پس در كار فرزندهمچون كسى عمل كن كه كارش را در اين دنيا به حسن اثر خويش آراسته مى‏كند و توبه سبب حسن رابطه ميان خود و او سرپرستىِ خوبى كه از او كرده‏اى و نتيجه الهى كه ازاو گرفته‏اى، نزد پروردگار خويش معذور باشى و هيچ نيرو و توانى جز به خداوند نيست.تحف العقول، ص ۲۶۳

۹ امام سجاد عليه‏ السلام :فَحَقُّ اُمِّكَ فَاَنْ تَعْلَمَ اَ نَّها حَمَلَتْكَ حَيْثُ لا يَحْمِلُ اَحَدٌ اَحَدا وَ اَطْعَمَتْكَمِنْ ثَمَرَةِ قَلْبِها ما لا يُطْعِمْ اَحَدٌ اَحَدا وَ اَ نَّها وَقَتْكَ بِسَمْعِها وَ بَصَرِها وَ يَدِها وَ رِجْلِها وَشَعْرِها وَ بَشَرِها وَ جَميعِ جَوارِحِها مُسْتَبْشِرَةً بِذلِكَ فَرِحَةً مُوابِلَةً مُحْتَمِلَةً لِما فيهِمَكرُوهُها وَ اَ لَمُها وَ ثِقْلُها وَ غَمُّها حَتّى دَفَعَتْها عَنْكَ يَدُالْقُدْرَةِ وَ اَخْرَجَتْكَ اِلَى الاَْرْضِفَرَضَيْتَ اَنْ تَشْبَعَ وَ تَجوعَ هىَ وَ تَكْسُوَكَ وَ تَعْرى وَ تَرْويَكَ وَ تَظْمَاَ وَ تُظِلَّكَ وَ تَضْحىوَ تُنَـعِّمَكَ بِبُؤْسِها وَ تُلَذِّذَكَ بِالنَّوْمِ بِاَرَقِها وَ كانَ بَطْنُها لَكَ وِعاءً وَحِجْرُها لَكَ حِواءً وَثَدْيُها لَكَ سِقاءً وَ نَفْسُها لَكَ وِقاءً تُباشِرُ حَرَّ الدُّنْيا وَ بَرْدَها وَ دونَكَ، فَتَشْكُرَها عَلى قَدْرِذلِكَ وَ لا تَقْدِرُ عَلَيْهِ اِلاّ بِعَوْنِ اللّه‏ِ وَ تَوْفيقِهِ؛

حق مادرت اين است كه بدانى او تو را چنان در رحم خويش نگهداشته و پرورشداده كه كس ديگرى را بدان گونه برنگيرد، و از ميوه دل خود تو را چنان تغذيه نموده كههيچ كس ديگرى را آن‏گونه غذا ندهد و به راستى تو را با گوش و چشم و دست و پا وپوست و تمام اعضا و جوارحش با خوش‏رويى و دلشادى نگهدارى كرده و هر ناگوارى و درد و سختى و نگرانى دوران باردارى ر تحمّل كرده، چنان كه دستِ تجاوز آفات وبلاي را از تو دور ساخته و تو را بر زمين نهاده و خشنود بوده است كه تو سير باشى و اوخودش گرسنه مانَد، و تو لباس بر تن داشته باشى و او برهنه باشد و تو را سيراب سازد وخودش تشنه مانَد و تو را در سايه قرار دهد و خودش زير آفتاب بسربرد، و با بيچارگىخود تو را نعمت دهد، و با بى‏خوابى خود به تو لذّت خواب را چشاند، و شكمش ظرفوجودِ تو بوده و دامنش پرورشگاه تو و پستان چشمه نوش تو و جانش نگهدارت بودهاست. سرد و گرم دنيا را براى تو و به خاطر تو چشيده است، پس براى قدرشناسى از اينهمه ايثار و از خودگذشتگى او را سپاس گزار باش و جز با يارى و توفيق خداوندنخواهى توانست اين همه را قدردانى كنى.تحف العقول ، ص ۲۶۳

۱۰ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اَلرَّجُلُ راعٍ عَلى اَهْلِ بَيْتِهِ وَ هُوَ مَسؤُولٌ عَنْهُمْ وَ الْمَرْاَةُ راعيَةٌ عَلى بَيْتِبَعْلِها وَ وُلْدِهِ وَ هِىَ مَسْؤُولَةٌ عَنْهُمْ ؛

مرد، سرپرست خانواده است و درباره آنان از او سئوال مى‏شود و زن، سرپرست خانهشوهرش و فرزندان اوست و درباره آنان از وى سئوال مى‏شود.صحيح بخارى، ج ۳، ص ۱۲۵

۱۱ امام باقر عليه‏ السلام :اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَاللّه‏ِ اَشَدُّكُمْ اِكْراما لِحَلائِـلِهِمْ؛

گرامى‏ترين شما نزد خداوند، كسى است كه بيشتر به همسر خود احترام بگذارد.وسائل الشيعه ، ج ۱۵، ص ۵۸ ، ح ۶

۱۲ امام باقر عليه‏ السلام :لا شَفيعَ لِلْمَرْاَةِ اَ نْجَحُ عِنْدَ رَبِّها مِنْ رِضا زَوْجِها؛

هيچ شفاعت كننده‏اى براى زن نزد پروردگارش نجات بخش‏تر از رضايت شوهرشنيست.خصال، ص ۵۸۸

۱۳ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اِسْتَوْصُوا بِالنِّساءِ خَيْرا؛

يكديگر را به رفتار نيك با زنان سفارش كنيد.بحارالأنوار ، ج ۳۳، ص ۶۲۸ ، ح ۷۴۴

۱۴ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اَ يُّمَا امْرَاَةٍ ماتَتْ وَ زَوْجُها عَنْها راضٍ دَخَلَتِ الْجَنَّةَ؛

هر زنى، از دنيا برود و شوهرش از او راضى باشد، به بهشت مى‏رود.نهج الفصاحه، ح ۱۰۲۲

۱۵ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اِنَّ اللّه‏َ يُحِبُّ المُؤمِنَ وَ يُحِبُّ اَهْلَهُ وَوُلْدَهُ وَ اَحَبُّ شَى‏ءٍ اِلَى اللّه‏ِ تَعالى اَنيَرَى الرَّجُلَ مَعَ امَرأَتِهِ و وُلْدِهِ عَلى مائِدَةٍ يَأكُلونَ فَاِذَ ا اجتَمَعوا عَلَيْها نَظَرَ اِلَيْهِمبِالرَّحْمَةِ لَهُمْ فَيَغْفِرُ لَهُم قَبْلَ اَن يَتَفَرّقُوا مِنْ مَوْضِعِهِم ؛

خداوند، مؤمن و خانواده و فرزندانش را دوست دارد. محبوب‏ترين چيز نزد خداوندآن است كه مرد را با زن و فرزندانش بر سفره‏اى ببيند كه از آن غذا مى‏خورند. پس در آنهنگام كه بر سفره گرد آيند، به آنها نگاهى مهربانانه مى‏كند و آنها را پيش از آن‏كه از جاىخود متفرق شوند، مى‏آمرزد.تنبيه الغافلين ، ص ۳۴۳، ح ۴۹۸

۱۶ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :يَجِبُ عَلَى الرَّجُلِ لاِمْرَأَتِهِ ما يَجِبُ لَهُ عَلَيْها، اَن يَتَزَيَّنَ لَها كَما تَتَزَيَّنُ لَهُفى غَيرِ مَأثَمٍ ؛

همان حقوقى كه لازم است مرد در رابطه با همسر خود رعايت كند، بر زن نيز لازماست اين‏كه شوهر، خود را براى همسر خويش آراسته كند؛ همان‏گونه كه زن، خود را درغير گناه براى همسر خويش آراسته مى‏كند.الفردوس ، ج ۵، ص ۵۲۱ ، ح ۸۹۵۳

۱۷ امام صادق عليه‏ السلام :لا غِنى بِالزَّوجِ عَنْ ثَلاثَةِ اَشْياءَ فيما بَيْنَهُ وَ بَيْنَ زَوْجَتِهِ وَ هِىالْمُوافَقَةُ لِيَجْتَلِبَ بِها مُوافَقَـتَها وَ مَحَبَّتَها وَ هَواها وَ حُسْنُ خُلُقِهِ مَعَها وَ اِسْتِعْمالُهُاسْتِمالَةَ قَلْبِها بِالْهَيْئَةِ الْحَسَنَةِ فى عَيْنِها وَ تَوسِعَتِهِ عَلَيْها ؛

شوهر در رابطه با همسرش از سه چيز بى‏نياز نيست: سازگارى كه با آن، سازگارى ومحبت و عشق زن را به خود جلب كند و خوش اخلاقى با او و دلبرى از او با آراستن خودبراى وى و فراهم آوردن امكانات رفاهى او.تحف العقول ، ص ۳۲۳

۱۸ امام على عليه‏ السلام :فَوَ اللّه‏ِ ما اَغْضَبْتُها و لا اَكْرَهْتُها عَلى اَمْرٍ حَتّى قَبَضَهَا اللّه‏ُ عَزَّوَجَلَّاِلَيْهِ و لا اَغضَبَتْنى و لا عَصَتْ لى اَمرا و لَقَد كُنْتُ اَ نْظُرُ اِلَيْها فَتَنكَشِفُ عَنِّى الهُمومُ وَالاَحزانُ ؛

به خدا سوگند كه هرگز بر فاطمه عليهاالسلامغضب نكردم و او را به كارى مجبور نساختم، تاآن‏كه خداوند عزّوجلّ او را به نزد خويش بُرد و او نيز مرا خشمگين نساخت و هرگز برخلاف خواست من عمل نكرد و من هرگاه به او نگاه مى‏كردم، غصّه‏ها و اندوه‏هايمبرطرف مى‏شد.كشف الغمّة ، ج ۱، ص ۳۶۳

۱۹ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :مَنْ اُعْطِىَ لَهُ خَمْسا لَمْ يَكُن لَهُ عُذرٌ فى تَركِ عَمَلِ الآخِرَةِ: زَوْجَةٌصالِحَةٌ تُعينُهُ عَلى اَمرِ دُنْياهُ و آخِرَتِهِ و بَنونَ اَبرارٌ و مَعيشَةٌ فى بَلَدِهِ و حُسنُ خُلقٍيُدارى بِهِ النّاسَ و حُبُ اَهل بَيتى؛

به هر كس پنج چيز داده شد، بهانه‏اى در ترك كار آخرت ندارد: زنى شايسته كه او رادر امور دنيا و آخرتش يارى كند، فرزندانى خوب، امكاناتى در شهر خود و اخلاقى خوب كه با آن، با مردم مدارا كند و دوستى خاندان من.الدعوات ، ص ۴۰، ح ۹۷

۲۰ امام على عليه‏ السلام :تَغَرَّبْ عَنِ الاَْوْطانِ فى طَلَبِ الْعُلى وَ سافِرْ فَفِى الاَْسْفارِ خَمْسُ فَوائِدَ:تَفَرُّجُ هَمٍّ وَ اكْتِسابُ مَعيشَةٍ وَ عِلْمٌ وَ آدابٌ وَ صُحْبَةُ ماجِدٍ؛

براى كسب مجد و عظمت از وطن خود دور شو و سفر كن، كه در مسافرت پنجفايده است: برطرف شدن اندوه، به‏دست آوردن روزى، و دانش و آداب زندگى،و هم‏نشينى با بزرگان.مستدرك الوسائل، ج ۸ ، ص ۱۱۵،ح ۹۱۹۹

۲۱ امام سجاد عليه‏ السلام :اَ لْقَوْلُ الْحَسَنُ يُثْرِى الْمالَ وَ يُنْمِى الرِّزْقَ وَ يُنْسِئُ فِى الاَْجَلِ وَ يُحَبِّبُاِلَى الاَْهْلِ وَ يُدْخِلُ الْجَنَّةَ؛

گفتار نيك، ثروت را زياد و روزى را فراوان مى‏كند، مرگ را به تأخير مى‏اندازد، انسانرا در خانواده محبوب مى‏كند و به بهشت وارد مى‏نمايد.خصال، ص ۳۱۷، ح ۱۰۰

۲۲ امام على عليه‏ السلام :اَلاْنْصافُ يَرْفَعُ الْخِلافَ وَ يوجِبُ الاْيتِلافَ؛

انصاف، اختلافات را از بين مى‏برد و باعث الفت و همبستگى مى‏شود.غررالحكم، ح ۱۷۰۲

۲۳ امام صادق عليه‏ السلام :اِنَّ اللّه‏َ تَبارَكَ وَ تَعالى غَيورٌ وَ يُحِبُّ كُلَّ غَيورٍ وَ لِغَيْرَتِهِ حَرَّمَالْفَواحِشَ ظاهِرَها وَ باطِنَها؛

خداوند تبارك و تعالى با غيرت است و هر با غيرتى را دوست دارد و از غيرتمندىاوست كه زشتى‏ها را از پيدا و ناپيدا، حرام فرموده است.كافى، ج ۵ ، ص ۵۳۵، ح ۱

۲۴ امام على عليه‏ السلام :ايّاكَ وَ التَّغايُرَ فى غَيْرِ مَوْضِعِ غَيْرَةٍ فَاِنَّ ذلِكَ يَدْعُو الصَّحيحَةَ مِنْهُنَّاِلَى السَّقَمِ وَلكن اَحْكِمْ اَمْرَهُنَّ فَاِنْ رَأَيْتَ ذَ نْبا فَعاجِلِ النَّـكيرَ عَلَى الْكَبيرِ وَ الصَّغيرِ وَايّاكَ اَنْ تُعاقِبَ فَتَعْظُمَ الذَّنْبُ وَ تُهَوَّنَ الْعَتْبُ ؛

از غيرت نابه‏جا بپرهيز؛ چرا كه اين كار، زنان درستكار را به لغزش مى‏كشانَد؛ اما بركارزنان، نظارت داشته باش و هرگاه گناهى از آنان ديدى، چه بزرگ و چه كوچك، ازطريق نشان دادن ناخشنودى خويش، با آن برخورد كن و از مجازات كردن بپرهيز، چراكه گناه، بزرگ و تذكّر، كم اثر مى‏گردد.تحف العقول، ص ۸۷

۲۵ امام صادق عليه‏ السلام :بِرُّوا آباءَكُمْ يَبِرَّكُمْ اَبْناؤُكُمْ وَ عِفُّوا عَنْ نِساءِ النّاسِ تَعِفَّ نِساؤُكُمْ ؛

به پدر و مادر خود نيكى كنيد، تا فرزندانتان به شما نيكى كنند و نسبت به زنان مردمپاكدامن باشيد، تا زنانتان پاكدامن باشند.كافى ، ج ۵، ص ۵۵۴ ، ح ۵

۲۶ امام هادى عليه‏ السلام :اَلْمِراءُ يُفْسِدُ الصَّداقَةَ الْقَديمةَ وَ يُحِلُّ الْعُقْدَةَ الْوَ ثيقَةَ وَ اَقَلُّ مافيهِ اَنْتَـكونَ فيهِ الْمُغالَبَةُ وَ الْمُغالَبَةُ أمتَنُ اَسْبابِ الْقَطيعَةِ ؛

بگو مگو، دوستى طولانى را از بين مى‏بَرد و رابطه محكم را به جدايى مى‏كشاند وكمترين اثر بگو مگو اين است كه هر كدام از دو طرف، مى‏خواهد بر ديگرى پيروز شود وهمين در پى پيروزى بودن، مهم‏ترين عامل قطع رابطه است.نزهة الناظر، ص ۱۳۹، ح ۱۱

۲۷ امام على عليه‏ السلام :ثَلاثٌ لايَهْنَأُ لِصاحِبِهِنَّ عَيْشٌ: اَ لْحِقْدُ، وَ الْحَسَدُ، وَ سُوءُ الْخُلْقِ ؛

سه چيز است كه هر كس داشته باشد، زندگى بر او شيرين نيست: كينه، حسد و بد اخلاقى.غررالحكم ، ح ۴۶۶۳

۲۸ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :لا يَحِلُّ لاِِمْرَاَةٍ اَنْ تَنامَ حَتّى تَعْرِضَ نَفْسَها عَلى زَوْجِها تَخْلَعُثيابَها وَ تَدْخُلُ مَعَهُ فى لِحافِهِ فَـتُلْزِقُ جِلْدَها بِجِلْدِهِ، فَاِذا فَعَلَتْ ذلِكَ فَقَدْعَرَضَتْ نَفْسَها؛

هيچ زنى پيش از آن‏كه خود را در اختيار شوهرش قرار دهد، يعنى لباسش را درآوردو با او به بستر برود و خود را به او بچسباند، حق ندارد بخوابد، وقتى چنين كرد در واقعخود را در اختيار شوهرش قرار داده است.مكارم الاخلاق، ص ۲۳۸

۲۹ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اِلا اِنَّ خَيْرَ الرِّجالِ مَنْ كان بَطى‏ءَ الْغَضَبِ سَريعَ الرِّضا وَ شَرَّ الرِّجالِمَنْ كانَ سَريعَ الْغَضَبِ بَطى‏ءَ الرِّضا ؛

بدانيد كه بهترين انسان‏ها كسانى هستند كه دير به خشم آيند و زود راضى شوند وبدترين انسان‏ها كسانى هستند كه زود به خشم آيند و دير راضى شوند.نهج الفصاحه ، ح ۴۶۹

۳۰ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اِذا اَرادَ اللّه‏ُ بِاَهْلِ بَيْتٍ خَيْرا فَقَّهَهُمْ فِى الدّينِ وَ وَقَّرَ صَغيرُهُمْ كَبيرَهُمْوَ رَزَقَهُمُ الرِّفْقَ فى مَعيشَتِهِمْ وَ الْقَصْدَ فى نَفَقاتِهِم وَ بَصَّرَهُمْ عُيُوبَهُمْ فَيَتُوبُوا مِنْها وَاِذا اَرادَ بِهِمْ غَيْرَ ذلِكَ تَرَكَهُمْ هَمَلاً؛

هرگاه خداوند براى خانواده‏اى خير بخواهد، آنان را در دين دانا مى‏كند، كوچك‏ترهابزرگ‏ترهايشان را احترام مى‏نمايند، مدارا در زندگى و ميانه‏روى در خرج كردن راروزيشان مى‏نمايد و به عيوبشان آگاهشان مى‏سازد، تا آنها را برطرف كنند و اگر براىآنان جز اين بخواهد، به‏خودشان واگذارشان مى‏نمايد.نهج الفصاحه، ح ۱۴۷

۳۱ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله:مَنْ كانَ لَهُ امْرَاَةٌ تُؤذيهِ لَمْ يَقْبَلِ اللّه‏ُ صَلاتَها وَ لا حَسَنةً مِنْ عَمَلِها حَتّىتُعينَهُ وَ تُرضيَهُ وَ اِنْ صامَتِ الدَّهرَ وَ قامَتِ اللَّيْلَ وَ اَعْتَقَتِ الرِّقابَ وَ اَ نْفَقَتِ الاَْمْوالَ فىسَبيلِ اللّه‏ِ وَ كانَتْ اَوَّلَ مَنْ يَرِدُ النّارَ ثُمَّ قالَ و عَلَى الرَّجُلِ مِثْلُ ذلِكَ الوِزْرِ وَ الْعَذابِ اِذاكانَ لَها مُؤذيا ظالِما ؛

هر زنى، كه شوهرش را آزار دهد، اگر تمام عمرش را روزه بگيرد و شب‏ها عبادت كندو بنده‏ها آزاد نمايد و مال‏ها در راه خدا انفاق كند، خداوند هيچ نماز و كار نيكى را از اونمى‏پذيرد، تا آن‏گاه كه به شوهرش كمك كند و او را از خود راضى نمايد وگرنه آن زناولين كسى است كه به جهنم مى‏رود. سپس فرمودند: مرد، هم اگر همسر خود را اذيتكند يا به او ظلم نمايد، چنين گناه و عذابى خواهد داشت.ثواب الاعمال ، ص ۳۳۵، ح ۱

۳۲ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اِنَّ خَيْرَ نِسائِكُمُ الْوَلُودُ الْوَدُودُ الْعَفيفَةُ، الْعَزيزَةُ فى اَهْلِهَا، الذَّليلَةُ مَعَبَعْلِهَا، الْمُتَبَرِّجَةُ مَعَ زَوْجِها، اَلْحِصانُ عَلى غَيْرِهِ الَّتى تَسْمَعُ قَوْلَهُ وَ تُطيعُ اَمْرَهُ وَ اِذاخَلابِها بَذَلَت لَهُ ما يُريدُ مِنها ؛

بهترين زنانتان، زن زايا، بسيار مهربان و پاكدامن است كه نزد خويشاوندان خود عزيزباشد و در برابر شوهرش فروتن و مطيع، خود را براى شوهرش بيارايد و از غير اوبپوشاند، سخن شوهرش را بشنود و فرمان او را اطاعت نمايد و چون شوهرش با او خلوتكند، خود را در اختيار او قرار دهد.كافى، ج ۵ ، ص ۳۲۴، ح ۱

۳۳ امام على عليه‏ السلام :لَو اَنَّ السَّماواتِ وَ الاَرْضَ كانَتا عَلى عَبْدٍ رَتْقا ثُمَّ اتَّقَى اللّه‏َ لَجَعَلَ اللّه‏ُ لَهُمِنهُما مَخرَجا و رَزَقَهُ مِن حَيْثُ لا يَحتَسِبُ؛

اگر درهاى آسمان‏ها و زمين بر روى انسانى بسته باشند و او تقواى الهى پيشه كند،خداوند، راه گشايشى در آنها براى او فراهم مى‏كند و از جايى كه گمان ندارد، روزى‏اش مى‏دهد.غررالحكم، ح ۷۵۹۹

۳۴ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :مِنْ سَعادَةِ الْمَرْءِ الْمُسْلِمِ الزَّوْجَةُ الصّالِحَةُ وَ الْمَسْكَنُ الْواسِعُ وَ الْمَرْكَبُالْبَهىُّ وَ الْوَلَدُ الصّالِحُ؛

از خوشبختى مرد مسلمان، داشتن همسرى شايسته، خانه‏اى بزرگ، وسيله‏اىراحت براى سوارى و فرزند خوب است.بحارالأنوار، ج ۷۶، ص ۱۵۵، ح ۳۵

۳۵ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :نَظَرُ الْوَلَدِ اِلى والِدَيْهِ حُبّا لَهُما عِبادَةٌ ؛

نگاه محبّت‏آميز فرزند به پدر و مادرش، عبادت است.تحف العقول ، ص ۴۶

۳۶ امام صادق عليه‏ السلام :عَنْ اَبى وَلاّدٍ الْحَنّاطِ قالَ: سَاَ لْتُ اَبا عَبْدِاللّه‏ِ عليه‏ السلامعَنْ قَوْلِ اللّه‏ِ:«وَ بِالْوالِدَيْنِ اِحْسانا» فَقالَ: اَلاِحْسانُ اَنْ تُحْسِنَ صُحْبَتَهُما وَ لا تُكَلِّفَهُما انْ يَسْألاكَشَيْئا هُما يَحْتاجانِ اِلَيْهِ؛

ابى ولاّد مى‏گويد: معناى آيه «به پدر و مادرتان نيكى كنيد» را از امام صادق عليه‏ السلامپرسيدم، فرمودند: نيكى به پدر و مادر اين است كه رفتارت را با آنها نيكوكنى و مجبورشان نكنى تا چيزى كه نياز دارند از تو بخواهند (يعنى قبل ازدرخواست آنان، نيازشان را برطرف كنى).بحارالأنوار، ج ۷۴، ص ۷۹، ح ۷۸

۳۷ امام صادق عليه‏ السلام :خَيْرُ الرِّجالِ مِن اُمَّتِى الَّذينَ لا يَتَطاوَلونَ عَلى اَهليهِم و يَحِنُّونَ عَلَيهِم وَ لا يَظلِمونَهُم ؛

بهترين مردان امّت من كسانى هستند كه نسبت به خانواده خود خشن نباشند،اهانت نكنند، دلسوزشان باشند و به آنان ظلم ننمايند.مكارم الاخلاق ، ص ۲۱۶

۳۸ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :دُعاءُ الوالِدِ لِوَلَدِهِ كَدُعاءِ النَّبىِّ لاُِمَّتِهِ ، دُعاءُ الوالِدَةِ يُفْضى اِلَى الحِجابِ؛

دعاى پدر براى فرزندش، همانند دعاى پيامبر براى امّتش است.دعاى مادر از موانع اجابت دعا، مى‏گذرد.مشكاة الانوار، ص ۲۸۲؛ ربيع الابرار ، ج ۲،ص ۲۲۵

۳۹ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :وَ نِساءٌ كاسياتٌ عارياتٌ مُميلاتٌ مائِلاتٌ رُؤُوسُهُنَّ كَأَسْنِمَةِ الْبُخْتِالْمائِلَةِ لايَدْخُلْنَ الْجَنَّةَ وَلايَجِدْنَ ريحَها وَ اِنَّ رِيحَها لَيُوجَدُ مِنْ مَسيرَةِ كَذا وَكَذا؛

(در آينده) زنانى پيدا مى‏شوند كه در عين پوشيدگى برهنه‏اند (لباس‏هاى بدن نما وجوراب‏هاى نازك مى‏پوشند) هوسباز و دلفريب مى‏باشند، موهاى خود را طورى آرايشمى‏كنند كه مانند كوهان شتر جلوه مى‏كند. اينان داخل بهشت نمى‏شوند و حتى بوىآن را استشمام نمى‏كنند، با اين‏كه بوى بهشت از راه بسيار دور استشمام مى‏شود.صحيح مسلم، ج ۳، ص ۱۶۸۰، ح ۲۱۲۸

۴۰ پيامبر صلى ‏الله ‏عليه‏ و ‏آله :اَلمُؤمِنُ يَأكُلُ بِشَهْوَةِ اَهلِهِ، اَلمُنافِقُ يَأكُلُ اَهْلُهُ بِشَهْوَتِهِ ؛

انسان با ايمان به ميل و رغبت خانواده‏اش غذا مى‏خورد، ولى منافق ميل و رغبتخود را به خانواده‏اش تحميل مى‏كند.كافى ، ج ۴، ص ۱۲، ح ۶


پديدآورنده : هادی موحدی