مطالعه کتاب خرید کتاب دانلود کتاب
عنوان کتاب : درآمدی بر روان شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی
پديدآورنده : حمید رفیعی هنر
زمان پدیدآورنده: معاصر
محل نشر : قم
ناشر : دارالحدیث
نوبت چاپ : اول
تاریخ انتشار : 1397ش
تعداد جلد : 1
تعداد صفحه : 157
قطع : رقعی
زبان : فارسی
جستجو در Lib.ir

درآمدی بر روان شناسی آرزوها با رویکرد اسلامی

نویسنده با روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین ماهیت آرزو، نحوه عملکرد آن و آثار و نتایج روان شناختی آن را بررسی کرده است

مؤلف در این کتاب با روش توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین ماهیت آرزو، نحوه عملکرد آن و آثار و نتایج روان شناختی آن را در سه فصل بررسی کرده است:

در فصل اول، در قالب کلیات مباحث مفهوم شناسی آرزو، ابتدا دو مفهوم «رغبت» و «آرزو» در منابع روان شناختی و حالات منتج از آن مطالعه شده است. سپس بحث میل و رغبت در آموزه های اسلامی و انواع آن بررسی شده است. آنگاه نویسنده دو مفهوم «امل» و «مُنیه» و تفاوت های آنها را تبیین لغوی کرده است.

در فصل دوم، با عنوان «تبیین مفهومی و مدل عملکردی امل بر اساس منابع اسلامی»، ابتدا مفهوم  آن در قرآن کریم و روایات اسلامی شناسایی شده است. همچنین، «امل» را با مفاهیم متناظر آن، یعنی «مُنیه»، «رجا» و «طمع» و مفاهیم مقابل آنها مقایسه و تحلیل کرده است. سپس با هدف تبیین روان شناختی امل با رویکرد اسلامی، ملاک های روی آوری به امل یا اجتناب از آن بررسی شده و نویسنده در نهایت کوشیده است در قالب مدلی نظری مؤلفه های به هم مرتبط سازه امل را کشف و سازوکار عملکردی آن را تبیین کند.

مؤلف در فصل سوم، با عنوان «پیامدها و سازوکارها»، ابتدا پیامدهای به افراط کشانده  شدن آرزوها یعنی «طول امل» را بررسی کرده سپس بحث ویژه «رابطه آرزوهای بزرگ و رضایت زندگی» را کاویده و در نهایت سازوکارهای مختلفی را برای تعدیل آرزوها در قالب بررسی مفهوم «قصر امل» طراحی نموده است.

شاید در نگاه اولیه یا بر اساس برخی تبیین های ناصحیحی که تا به حال از مفهوم آرزو عرضه شده است، برداشت منفی از این مفهوم برای ما شکل گرفته باشد. اما به  نظر می رسد منابع اسلامی در مقام قبول یا ردّ مطلق آرزوها برنیامده و لازم است در این باره نگاه دقیق تری به آموزه های اسلامی بیندازیم.

یافته های این پژوهش نشان می دهد می توان سازه امل را در قالب «مدل عملکردی» تبیین کرد. مدل عملکردی امل که میل یا احساسی خوشایند به رویدادی در آینده تلقی شده است، دو فرآیند درهم تنیده رویکردیِ عقل مدار و اجتنابیِ جهل مدار دارد که بسته به نوع فعال بودن هر یک از دو حلقه مذکور، فرد به یکی از سه فرآیند «بسط امل»، «قصر امل» یا «طول امل» روی خواهد آورد. آموزه های اسلامی به فرآیند بسط امل با تبیین مطرح شده در این کتاب توجه نشان داده اند و آن را تشویق کرده اند. طول امل پیامدهایی دارد که در پیوستاری از نادیده گرفتن حقایق تا انکار قطعیات گسترده شده است و فرآیند قصر امل نیز یک  سری سازوکار های شناختی و عاطفی و رفتاری دارد که فرد می تواند از آنها برای تعدیل آرزوها استفاده کند.