بررسی کارکرد جنسیتی و فراجنسیتی واژه «رجل» در روایات اهل بیت علیهم السلام

نشریه : فصلنامه علمی پژوهشی علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : علی نصیری گیلانی

چکیده :

درنگریستن در بسیاری از روایات از کارکرد گسترده واژه «رجل» در آن‏ها به عنوان موضوع پرسش یا حکم حکایت دارد. این مقاله در صدد پاسخ به سه پرسش اساسی در این زمینه است:
1. واژه «رجل» با چه کارکردی در روایات بازتاب یافته است؟
2. چرا این واژه با کارکرد فراجنسیتی به صورت شایع بازتاب یافته است؟
3. راه‏های بازشناخت کاربست جنسیتی از فراجنسیتی واژه «رجل» در روایات چیست؟
نگارنده در این مقاله در مرحله نخست، کارکرد روایات در این زمینه را به سه دسته تقسیم کرده و سپس سه دلیل را برای چنین کاربستی برشمرده است که عبارت‌‏اند از:
1. غلبه استعمال، 2. ناظر بودن روایت به فرد شایع، 3. ناظر بودن روایت به رخدادی خاص و در کنار آن‏ها سه قرینه را برای تمییز نوع کاربست «رجل» مورد بررسی قرار داده است که عبارت‌‏اند از:
1. قراین داخلی، 2. قراین خارجی، 3. قرینه مقابله ذکر مذکر در کنار مونث.