احادیث داستانی نهی از منکر در بازار

امام علی(ع) با استری به بازار رفت و آنان را از کارهای ناشایست باز داشت.

الإمام الحسین(ع):

إنَّهُ [عَلِیا(ع)] رَکبَ بَغلَةَ رَسولِ اللّهِ(ص) الشَّهباءَ بِالکوفَةِ، فَأَتی سوقا سوقا، فَأَتی طاقَ اللَّحّامینَ، فَقالَ بِأَعلی صَوتِهِ: یا مَعشَرَ القَصّابینَ، لا تَنخَعوا ولا تَعجَلُوا الأَنفُسَ حَتّی تَزهَقَ، وإیاکم وَالنَّفخَ فِی اللَّحمِ لِلبَیعِ! فَإِنَّی سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ(ص) ینهی عَن ذلِک.

ثُمَّ أتَی التَّمّارینَ فَقالَ: أظهِروا مِن رَدِی بَیعِکم ما تُظهِرونَ مِن جَیدهِ.

ثُمَّ أتَی السَّمّاکینَ فَقالَ: لا تَبیعونَ إلاّ طَیبا، وإیاکم وما طَفا!

ثُمّ أتَی الکناسَةَ فَإِذا فیها أنواعُ التِّجارَةِ؛ مِن نَحّاسٍ، ومِن صائِغٍ، ومِن قَمّاطٍ، ومِن بائِعِ إبَرٍ، ومِن صَیرَفِی، ومِن حَنّاطٍ، ومِن بَزّازٍ، فَنادی بِأَعلی صَوتِهِ:

إنَّ أسواقَکم هذِهِ یحضُرُهَا الأَیمانُ، فَشُوبوا أیمانَکم بِالصَّدقَةِ، وکفّوا عَنِ الحِلفِ؛ فَإِنَّ اللّهَ عز و جل لا یقَدِّسُ مَن حَلَفَ بِاسمِهِ کاذِبا.[۱]

امام حسین(ع):

علی بن ابی طالب، در کوفه بر اَستری خاکستری رنگ که از آنِ پیامبر خدا(ص) بود، سوار شد و بازار به بازار رفت. به راسته گوشت فروشان رسید و با رساترین بانگش ندا داد: «ای جمعیت قصّاب! هنگام ذبح، گردن حیوان را به یکباره جدا نکنید و برای گرفتن جان شتاب نورزید تا جان از تنِ حیوان، بیرون شود. از دمیدن در گوشت برای فروختن بپرهیزید؛ زیرا من، خود، از پیامبر خدا(ص) شنیدم که از این کار، نهی می فرمود».

سپس به بازار خرمافروشان درآمد و فرمود: «همان سان که کالای نیکوتان را آشکار می کنید، جنس پَست را هم در معرض دید بگذارید».

آن گاه، به بازار ماهی فروشان آمد و فرمود: «جز حلال مفروشید و از فروش ماهی در آب مُرده بپرهیزید».

پس از آن، به منطقه کناسه در آمد که فروشندگان گوناگون، همچون: مسگر، زرگر، ریسمان فروش، سوزن فروش، صَرّاف، گندم فروش و پارچه فروش، در آن بودند. پس به رساترین بانگش ندا در داد: «این بازارهای شما، مکانِ سوگندهایند. پس سوگندهاتان را با صدقه درآمیزید و از سوگند یاد کردن [به خدا]، بپرهیزید؛ که همانا خداوند، پاک نمی شمارد کسی را که به نام وی، سوگند ناراست یاد کند [از آلودگی پاک نمی سازد].


[۱]. الجعفریات: ص ۲۳۸ وص ۵۸ وفیه ذیله من «فنادی بأعلی صوته» وکلاهما عن الإمام الکاظم عنآبائه(ع)، دعائم الإسلام: ج ۲ ص ۹۴ ح ۲۹۳ وص ۵۳۸ ح ۱۹۱۳ نحوه، مستدرک الوسائل: ج ۱۶ ص ۱۵۷ ح ۱۹۴۵۸، دانشنامه قرآن و حدیث، ج ۱۷، ص ۳۱۶.