روش کشف اسباب صدور حدیث (الگوریتم دستیابی به اسباب صدور حدیث)

نشریه : مطالعات فهم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : عبدالحمید واسطی

چکیده :

آمیختگی روایات صحیح و مردود، سبب شده است تا متخصصین به دنبال روش تمایز و اعتبارسنجی روایات بروند، یکی از عناصری که در تشخیص اعتبار روایات دخیل است، قرائن صدور روایت است، مسأله این مقاله، چگونگی کشف اسباب صدور احادیث است. برای کشف فضای صدور، ده مرحله عرضه گردیده است مانند: احراز تام بودن روایت مورد نظر، کشف خانواده حدیثیِ آن، مقایسه با محکمات عقلی و نقلی و عمومات فوقانی، بررسی لحن روایت، بررسی شرایط زمانی و مکانیِ معصومی که روایت از او صادر شده است، بررسی شرایط اولین راویی که روایت از او نقل شده است، تأیید یا منتفی کردن احتمال تقیه، تأیید یا منتفی کردن احتمال قضیه شخصیه بودنِ روایت. در این مقاله، مراحلی که باید در موارد فوق طی شود به‌صورت قدم‌به‌قدم آمده است که در صورت اجرای تمام مراحل، می‌توان براساس ضوابط علوم حدیث، حکم به اعتبار محتوایی حدیث کرد و برای استظهار از آن اقدام نمود.