تاريخ : چهارشنبه 1399/2/31 تاریخ ایجاد:
کد خبر: 69837
روایات در مورد قرائت قرآن چه می‌گویند

روایات در مورد قرائت قرآن چه می‌گویند

استاد دانشگاه قرآن و حدیث با بیان اینکه قرآن و روایات، حق تلاوت قرآن را خواندن با ترتیل، شمرده و توأم با تدبر می‌دانند، به تشریح برخی آداب قرائت پرداخت.

به گزارش ایکنا،محمد مرادی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث، ۳۱ اردیبهشت‌ماه در دومین جلسه با موضوع «قرائت قرآن» در پژوهشکده اندیشه دینی معاصر، گفت: در بسیاری از جوامع اسلامی، قرآن به خاطر خود قرآن خوانده می‌شود که مسابقات قرآن در جهان اسلام و مجالس و محافل و ... مؤید این مطلب است.

وی اضافه کرد: وقتی یک مقوله دینی جای خود را به یک مراسم می‌دهد و آن مراسم هدف شود، ممکن است این آسیب رخ دهد که هدف اصلی فراموش شود؛ این آسیب در مورد قرائت قرآن هم وجود دارد.

مرادی با بیان اینکه تقریباً ده طبقه منابع روایی در این زمینه وجود دارد، اظهار کرد:
برخی روایات مؤید این است که تا جایی که می‌توانید قرآن بخوانید تا انبان ثواب شما پر شود؛ به تعبیر خود قرآن، در اطراف النهار و آناء اللیل قرآن بخوانید. دسته دیگر روایات توصیه به خواندن می‌کنند، زیرا با قرائت آن، آمرزیده شدن برای فرد ایجاد می‌شود.

وی افزود: گروه سوم روایاتی هستند که اگر کسی قرآن بخواند، دل او جلا می‌یابد، زیرا دل انسان به تدریج زنگار می‌گیرد و برای رفع آن توصیه به خواندن قرآن شده است؛ گروه دیگر روایاتی هستند که قرائت‌کنندگان قرآن را هم‌شأن فرشتگان تلقی می‌کنند؛ گروه دیگر روایات هم به این مسئله تأکید دارند که قرآن فارغ از پیام‌های آن، مایه تبرک و شفا هست و برخی افراد حتی برای درمان دردهای فیزیکی از آن بهره می‌برند، همانند کاربردهایی که برای معوذتین، چهار قل، آیه چشم زخم و ... در میان مردم مرسوم است.

مرادی تصریح کرد: برخی روایات، قرآن را نوعی سخن گفتن با خدا می‌دانند، لذا وقتی افراد قرآن می‌خوانند، احساس می‌کنند هم‌کلام خدا شده و خدا با آنان حرف می‌زند. پاره‌ای از روایات بیان کرده اگر کسی مأنوس با قرآن شود، قرآن او را در قیامت شفاعت خواهد کرد.

شفاعت قرآن در قیامت

وی اضافه کرد: علامه طباطبایی فرموده است که قرآن حقیقت مستقلی قبل از اینکه لباس الفاظ به تن کند، دارد و این روح مستقل در قیامت هم نقش‌آفرین است؛ یعنی اگر کسی به قرآن عمل کند، عملکرد او به قرآن در قیامت باعث شفاعت او خواهد شد. طیفی از روایات هم بر این مسئله اشاره دارند که شیطان نمی‌تواند در قلب و روح فرد مأنوس با قرآن نفوذ کند؛ یعنی به گونه‌ای می‌توانیم از قرآن بهره ببریم که به مقام مخلصین رسیده و شیطان نتواند سراغ ما بیاید.

استاد دانشگاه قرآن و حدیث تصریح کرد: طیفی از روایات هم مؤید آن است که خواندن قرآن می‌تواند شم نبوت در فرد ایجاد کرده و حسی از  تجربه نبوی پیدا کند، زیرا معنایی برای کلمات به ذهن او متبادر شده و فهم دقیق‌تری از قرآن پیدا می‌کنند و در خود قرآن هم تأکید شده که افراد پاک هستند که حقیقت قرآن را می‌فهمند.

وی با بیان اینکه چگونه قرآن خواندن می‌تواند توفیق بیشتری برای ما به همراه داشته باشد، افزود: قرائت رایج قرآن به گونه‌ای که فرد هیچ آشنایی با واژگان عربی ندارد، مصداق «يَقْرَءُون الکتاب» نیستند؛ زیرا قرائت، صرفا خواندن لفظی نیست، و طبق برخی آیات باید حق تلاوتش رعایت شود.

وی افزود: در روایت بیان شده است کسانی که قرآن را شمرده شمرده و توأم با فهم می‌خوانند، حق تلاوت را ادا می‌کنند؛ روایت از پیامبر هم بیان شده که ایشان توصیه کردند که کل قرآن را در یک روز نخوانید و حداقل یک هفته برای آن بیان شده یا وقتی از ائمه پرسیده می‌شود که می‌خواهیم قرآن را دو یا سه روزه بخوانیم، نهی شده است.

مراد از حق تلاوت

مرادی تصریح کرد: در روایات، کسانی که قرآن را با الفاظ درست می‌خوانند، ولی حق آن را ضایع می‌کنند؛ نکوهش شده‌اند و در خود قرآن هم تعبیر «افلا یتدبرون» را داریم که تدبر به معنای عمیق دیدن کلمات و الفاظ و چینش صحیح آیات و در هم نریختن است. البته عمل به احکام قرائت هم در همین روایات تأکید شده است.

استاد دانشگاه قرآن و حدیث اظهار کرد: باز در برخی آیات بر قرائت ترتیل تأکید شده است؛ همچنین در آیه‌ای از قرآن، آمده که کافران به پیامبر معترض شدند که قرآن را یک دفعه بیاور و تکلیف را روشن کن، ولی خدا فرمود ما می‌خواهیم دل تو قرص شود و دائماً با تو سخن بگوییم، به همین دلیل آن را به صورت ترتیل نازل می‌کنیم.

وی با بیان اینکه راهی جز قرائت برای انس نیست، ولی باید با رعایت آداب بخوانیم، اظهار کرد: غزالی در احیاء العلوم در باب قرائت قرآن آورده است که قاری باید ده شرط را رعایت کند؛ از جمله، تعظیم کلام و متکلم، حضور قلب و تمرکز، تدبر در معانی آن، تفهم، تخلی از موانع فهم، تأثر قلب از فراز و فرود آیات، ترقی و این حس که مخاطب قرآن، همان فرد و خوانش قاری، خوانش خود انسان است.

منبع :ایکنا
خبرگزاری فارس :
خبرگزاری ایکنا :
خبرگزاری ایرنا :