بررسی احادیث تأثیر سوره‌‌ها در درمان بیماری‌های جسمی

نشریه : پژوهش‌نامه علوم حدیث تطبیقی

نویسنده : پديدآورنده : محمد علی رضایی اصفهانی
پديدآورنده : احمد مرادخانی
پديدآورنده : حسن‌رضا رضایی

سال 1399 / شماره پیاپی 12 / صفحه 169-192

چکیده :

احادیث بی‌‌شماری در جوامع روایی و تفسیری وجود دارد که با صراحت، نسخه درمان برخی یا تمام بیماری‌ها را قرائت سوره یا آیه قرآن می‌‌دانند. مسلمانان از دیرباز با توجه به اعتقادشان به قرآن، به قرائت برخی سوره‌‌ها و آیات برای درمان بیماری‌ها مبادرت می‌کردند. شکی نیست که قرآن معجزه ابدی و شفا‌بخش بیماری‌های روحی و روانی و جهل و نادانی است؛ اما آیا با تلاوت سوره‌‌های آن می‌‌توان امراض جسمی ‌را درمان کرد؟ ازاین‌رو، مقاله پیش رو در پی بررسی احادیث تأثیر سُور در درمان بیماری‌های جسمی ‌است. پژوهش حاضر، با روش تحلیلی- توصیفی و با بررسی سندی و دلالتی و همچنین با استفاده از فقه‌الحدیث و علم رجال و نقد آن‌‌ها سامان یافته و گردآوری مطالب از طریق نرم افزارها و روش کتابخانه‌ای است. با بررسی احادیث خواص سُور در درمان بیماری‌ها که دامنه آن‌‌ها در منابع شیعی و سنی است، روشن شد که این احادیث در برخی موارد از سند متقنی برخوردار نبودند و راویان آن‌‌ها مورد طعن اصحاب رجال قرار گرفته‌‌اند؛ برخی از آن‌‌ها که غالبا اهل تسنن هستند، اعتراف به جعل حدیث به‌خاطر ترغیب مردم به قرائت قرآن نمودند. از مجموع این یافته‌‌ها می‌‌توان نتیجه گرفت که با توجه به احادیث دیگر و ادله قرآنی، خواندن سوره‌‌های قرآن همراه با اخلاص و ایمان می‌‌تواند در درمان بیماری‌ها، مؤثر باشد. علوم تجربی نیز تأثیر قرائت قرآن را در درمان برخی از بیماری‌ها می‌پذیرد. علاوه بر آن، خداوند امور خود را بر اساس اسباب وضع کرده است؛ اما این مطلب از باب وجود مقتضی و زمینه است، نه علت تامه؛ تأثیر آن‌‌ها مشروط به مقتضیاتی مانند عمل بر طبق محتوای سوره‌‌ها و اعتقاد شخص به تأثیرگذاری و... بوده، همچنان که مستلزم عدم موانعی از جمله: عدم اعتقاد بیمار به تأثیر و کفر و... است.

کلیدواژه‌های مقاله :قرآن، حدیث، قرآن درمانی، احادیث خواص سُور، درمان، نقد حدیث