روش‌شناسی کتاب «غایة المقصد فی زوائد المسند» تألیف نور الدین هیثمی

نشریه : آموزه های حدیثی

نویسنده : پديدآورنده : مهدی احمدی
پديدآورنده : مرجان غلامی

سال 1397 / شماره پیاپی 4 / صفحه صفحه 105-125

چکیده :

زوائد شاخه‌ای از علوم حدیث است که با رسالت صیانت از میراث حدیث اسلامی پا به عرصه‌ی وجود نهاد. نخستین تألیف مستقلِ موجود در این فن، کتاب "غایة المقصد فی زوائد المسند" اثر نور الدین هیثمی است. این کتاب آیینه‌ی تمام نمایی است که اهداف اولیه در نگارش کتب زوائد و محدوده‌ی مفهومی اصطلاح "زوائد" را از نظر اندیشمند مبدع این فن به تصویر می‌کشد. پژوهش حاضر، از طریق مطالعه‌ی روش شناسانه‌ی کتاب غایة المقصد و ارائه‌ی گونه‌های مختلف زوائد سندی و متنی در این کتاب، درصدد پاسخ‌گویی به مسائل یاد شده است. مطابق این بررسی، از دیدگاه هیثمی، زوائد متنی به طور مطلق هر فزونی در متن حدیث را، بدون التزام به ارائه‌ی معنای جدید، در بر می‌گیرد چنان‌که وی در شمارش زوائد سندی نیز، انواع مختلف اسناد صحیح و ضعیف را بدون اشاره به درجه‌ی اعتبار آنها ذکر کرده است.

کلیدواژه‌های مقاله :زوائد، هیثمی ، روش شناسی، غایة المقصد، زوائد سندی، زوائد متنی