تحلیل مبانی سیاست ورزی امام علی (ع) در نامه 64 نهج البلاغه با الگوگیری از روش فرکلاف (تحلیل گفتمان انتقادی)

نشریه : مطالعات فهم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : سید محمد موسوی بفروئی
پديدآورنده : احمد زارع زردینی
پديدآورنده : حسن زارعی محمودآبادی
پديدآورنده : فاطمه اثنی عشری

سال 1399 / شماره پیاپی 13 / صفحه 207-229

چکیده :

تحلیل گفتمان انتقادی، یک روش کاربردی در تحلیل متون است و تنها به داده‌های متن اکتفا نمی‌کند بلکه پا را فراتر از آن گذاشته و به کشف و ظاهرسازی تراوشات فکری نویسنده و گوینده که در پس متن نهفته‌اند پرداخته است. مسأله پژوهش حاضر استخراج مبانی سیاست‌ورزی امام علی (ع) در نامه 64 نهج‌البلاغه که متناظر به اولین نامه معاویه است با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین است. هدف از این پژوهش، پی بردن هرچه بهتر به اندیشه‌های سیاسی نهفته در متن نامه است. یافته‌های به دست آمده بیانگر این است که: معاویه در نامه خود تحت عنوان خلیفه با استفاده ابزاری از برخی حوادث، سعی دارد از حکومت امام علی (ع) مشروعیت‌زدایی کند و به حکومت خود مشروعیت بخشد و امام (ع) در مقابل، ابتدا توطئه‌های طرف مقابل را خنثی کرده سپس بر محورهای اصیل و محدود مشروعیت تکیه کرد و علت تأکید امام بر محورهای اصیل و محدود بودن آن‌ها این است که نامه ایشان متناظر و متناسب با نامه معاویه نوشته شده است.

کلیدواژه‌های مقاله :امام علی (ع)، نامه 64 نهج‌البلاغه، معاویه، تحلیل گفتمان انتقادی، فرکلاف