بررسی کتاب الجامع بزنطی و منقولات آن در مستطرفات سرائر

سال 1398 / شماره پیاپی 2 / صفحه 111-132

چکیده :

احمد بن محمد بن أبی نصر بزنطی از راویان جلیل و پرکار معاصر امام کاظم، امام رضا، و امام جواد علیهم السلام است که نگارش های روایی متعدّدی دارد. از معروفترین آنها کتاب الجامع بوده که مورد اقبال محدّثین و فقها واقع شد، و منبع مهمّی برای نقل روایات به حساب می آمد.خوشبختانه، نقل های زیادی از این کتاب در میان کتب فقها بر جای مانده که می توان بر اساس آن ها دید کامل تری نسبت به محتویات این کتاب داشت.
از جمله افرادی که از کتاب الجامع نقل نموده اند، ابن ادریس حلّی است. وی در قسمت انتهایی سرائر که قسمتهایی از کتب قدما را گلچین کرده، بخشی را نیز به نقل منتخباتی از کتاب جامع بزنطی اختصاص داده است. در مورد نقل های قسمت مستطرفات سرائر گفتگو های زیادی شده و شواهد گوناگونی بر عدم دقت ابن ادریس و اشتباهاتی که در برخی نقل های وی در این قسمت رخ داده، اقامه کرده اند. در این نوشتار ضمن آشنایی با بزنطی و کتاب الجامع وی، نقل های ابن ادریس از این کتاب واکاوی شده و با قرائن مختلف نشان داده می شود که در این نقل ها اشتباهی رخ داده و قسمتهای نقل شده نمی تواند از کتاب الجامع بزنطی باشد.

کلیدواژه‌های مقاله :بزنطی، مستطرفات، سرائر، منابع کهن شیعه، کتاب الجامع