مطالعه تطبیقی منهج مزارنگاری در کتب اربعه

نشریه : علوم حدیث

نویسنده : پديدآورنده : فاطمه سادات نقیبی
پديدآورنده : مهدی مهریزی
پديدآورنده : سید محمد باقر حجتی
پديدآورنده : سید ابوالقاسم نقیبی

سال 1400 / شماره پیاپی 99 / صفحه 31-49

چکیده :

این نوشتار، به ترتیب زمانی، به ارزیابی شیوه نگارش هر یک از مؤلفان کتب اربعه در کتاب المزار موجود در این کتاب‏ها می‏پردازد. در مطالعه تطبیقی روش‏های هر یک از مؤلفان کتب اربعه در «کتاب المزار» خویش به شباهت‏ها و تمایزاتی دست می‏یابیم. این شباهت‏ها در ساختار کلی برخی ابواب آن‏ها به چشم می‏آید، اما در تناسب ابواب، عنوان‏دهی آن‏ها، ترتیب احادیث، ذکر اسناد روایات، اختصار یا تفصیل در طرح موضوعات، تعلیقات فقهی ذیل روایات و مباحث فقه الحدیثی مربوط به احادیث و دیگر جهات، کاملاً متمایز به نظر می‏آیند. یافته این تحقیق آن است که «کتاب‏های المزار» کتب اربعه، در گذر زمان، هر یک نسبت به قبلی به جامعیت در موضوعات، چینش و ترتیب منطقی‏تر در نوع نگارش رو نهاده است؛ به نحوی که «المزار» شیخ طوسی نسبت به دو «المزار» پیشین، از جامعیت و روش‏مندی بهتری برخوردار شده است؛ ابواب در ترتیب و چینش، منظم‏تر و احادیث با حجم بیشتر و موضوعات گسترده‏تر نگارش یافته است. این موضوع درباره «المزار» شیخ صدوق نسبت به «المزار» شیخ کلینی نیز صادق است.

کلیدواژه‌های مقاله :زیارت، منهج، المزار، کتب اربعه، الکافی، من لا یحضره الفقیه، تهذیب الاحکام