تأثیر قرائت‌های قرآنی بر وجوه اعرابی و دلالت‌های معنایی آن‌ها در آیۀ نخست سورۀ نساء

نشریه : پژوهش‌های قرآن و حدیث

نویسنده : پديدآورنده : علی بابایی دم‌طسوج
پديدآورنده : مهدی شاهرخ

سال 1399 / شماره پیاپی 2 / صفحه 310-289

چکیده :

اختلاف قرائت‌های قرآنی گاه سبب پدیدآمدن وجوه اعرابی متفاوت و توسع در معانی آیات قرآنی شده و گاه این اختلاف‌ها در یک آیه و یا حتی در یک واژه به اوج خود رسیده است که بررسی و مشخص کردن وجوه مقبول، فصیح و أفصح آن‌ها نگاه تازه‌ای از پیوند قرائت‌های قرآنی، وجوه اعرابی و دلالت‌های معنایی آن‌ها به‌دست می‌دهد، این مقاله براساس شیوۀ وصفی- تحلیلی درصدد است واژۀ «الأرحام» را در آیۀ نخست سورۀ نساء از این نگاه بررسی کند. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که وجوه اعرابی حاصل از قرائت‌های سه‌گانه در واژۀ «الأرحام»، ده وجه است و هر وجه نیز دلالت معنایی خاص خود را دارد. هم‌چنین قرائت‌های قرآنی عامل تأثیرگذار در ایجاد وجوه اعرابی است که نحویان و مفسران در واژۀ «الأرحام»، بیان کرده‌اند. این وجوه اعرابی حاصل، خود سبب ایجاد ترکیب‌های نحوی متفاوت و هم‌چنین پدیدار شدن معانی تازه در واژۀ «الأرحام»، شده است.

کلیدواژه‌های مقاله :الأرحام، دلالت‌های معنایی، سورۀ نساء، قرائت‌های قرآنی، وجوه اعرابی