تبارشناسی روایات قصار حضرت علی علیه‌السلام در تحف‌ العقول

نشریه : حدیث پژوهی

نویسنده : پديدآورنده : هاجر بنائی
پديدآورنده : سیدمهدی لطفی

سال 1400 / شماره پیاپی 25 / صفحه 333-358

چکیده :

کتاب تحف ‌العقول عن آل ‌الرسول(ص) اثر حسن ‌‌بن ‌شعبه حرانی از منابع اخلاقی شیعه است. به‌دلیل ارسال سند، بررسی رجالی روایات این کتاب ممکن نیست؛ اما می‌توان متن این روایات را در منابع شیعه و اهل ‌سنت پی‌جویی کرد. بر این اساس، مقالۀ حاضر به روش توصیفی‌تحلیلی با پی‌جویی تاریخی‌روایی روایات قصار حضرت علی(ع) در منابع مختلف فریقین، سبک روایی مؤلف را بررسی کرده و روایات کتاب تحف العقول را در منابع روایی متقدم شناسایی کرده است. همچنین منابعی را که حرانی در روایات قصار حضرت علی(ع) استفاده کرده، واکاویده است و روایاتی را که در منابع پیشین وجود ندارند، شناسایی کرده است. دستاوردهای این مقاله حاکی از آن است که از مجموع 158 روایت، ۲۰ روایت در منابع متقدم موجود نیست و صدور ۷ روایت از سوی امام معصوم(ع) اثبات نمی‌شود. همچنین غالب روایات برای اولین ‌بار در منابع قرن پنجم و ششم آمده است.

کلیدواژه‌های مقاله :تحف ‌العقول، تبارشناسی روایات، منابع تحف ‌العقول، انتساب احادیث، روایات قصار حضرت علی(ع)