عالمانِ صحيفه‏ نگار - صفحه 110

تبركا به نام ده تن از علماى بزرگ شيعه كه به خط مبارك خود صحيفه سجاديه را كتابت نموده‏اند، اشاره مى‏كنيم:
1 - ابن ادريس، محمدبن احمدبن ادريس حلى (598 ق) فقيه نامدار شيعى صاحبِ كتاب «السرائر» كه صحيفه كامله را به خط خود در رجب سال 570 ق كتابت نموده و نسخه او مورد اعتماد و ملاك تصحيح دانشمندان پس از او واقع شده است. ۱
نسخه ابن ادريس در اختيار سديدالدين حلى و شهيد اول بوده است و آن دو بزرگوار نسخه‏هاى خود را با آن سنجيده‏اند. صحيفه ابن ادريس تا زمان علامه ملامحمدباقر مجلسى نيز باقى مانده و به درخواست وى، از شيراز به اصفهان ارسال شده و علامه مجلسى نسخه خود را با آن مقابله كرد؛ چنانكه در مناقب الفضلاء، اجازه عامّه مجلسى و شرح صحيفه ۲ بدان تصريح شده است.
ابن ادريس حاشيه مختصرى نيز بر صحيفه نگاشت كه به بيان معانى لغات مشكل آن پرداخته است. اهميت حاشيه ابن ادريس در اين است كه كهن‏ترين شرح موجود بر صحيفه است. نسخه‏اى از اين حاشيه در كتابخانه آستان قدس رضوى به شماره 14849 نگهدارى مى‏شود. ۳
2 ـ ابن سكون، ابوالحسين على بن محمد سكونى حلى (ح 606 ق) دانشمند، فقيه و اديب امامى كه صحيفه كامله را از شيخ خود بهاء الشرف نقل مى‏كند. وى نسخه‏اى از صحيفه را به خط خود نوشته است. نسخه ابن سكون در اختيار سديدالدين على حلى قرار داشته است. ۴
3 ـ سديدالدين على بن احمد حلى (بعد از 654 ق). وى نسخه خود را از روى دستخط ابن سكون استنساخ كرده و آن را در سال 643 ق با صحيفه ابن سكون و در سال 654 با

1.ـ نك: بحارالانوار:۱۰۷ / ۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ الذريعه: ۱۵ / ۱۹؛ مقاله دكتر منصور پهلوان «اسناد و مشايخ راويان صحيفه كامله» چاپ شده در فصلنامه علوم حديث، شماره ۱۲.

2.ـ نك: الفرائد الطريفة فى شرح الصحيفة، علامه مجلسى، تحقيق: سيد مهدى رجايى، چاپ اصفهان ۱۴۰۷ ق. ص ۱۹.

3.ـ نسخه‏هاى خطى شروح و ترجمه‏هاى صحيفه سجاديه: ۶۴ ـ ۶۵.

4.ـ نك: مقاله دكتر منصور پهلوان.

صفحه از 116