بررسی حجیت آراء صحابه بر اساس مبانی اهل سنت

سال 1399 / شماره پیاپی 13 / صفحه 263-280

چکیده :

یکی از موضوعات میان‌رشته‌ای در علوم حدیث و اصول فقه اهل‌سنت، حجّیت و یا عدم حجیت اقوال و آراء صحابه بوده که همواره میان محدثان و اصولیون اهل‌سنت اختلاف‌نظر وجود داشته است. این مقاله با تکیه بر ادلۀ غیر لفظی (عقل و اجماع) در پی حل این مسئلۀ اختلافی، با توجه به مبانی پذیرفته‌شده نزد آن‌ها و اثبات دیدگاۀ صحیح در این رابطه می‌باشد. مدعای پژوهش حاضر این است که حتی بدون استفاده از ادله لفظی می‌توان عدم حجیت آراء صحابه را اثبات کرد. نتایج پژوهش حاکی از این است که اجماع صحابه بر جواز مخالفت بر آراء آن‌ها، عدم ملازمه میان عدالت و حجیت قول، عدم عصمت صحابه، منازعات میان صحابه، اطلاق ادله منع تقلید و لزوم اجتماع نقیضین در صورت قول به حجیت مذاهب صحابه، از جمله ادله‌ای است که به روشنی عدم اعتبار اقوال و آراء اصحاب را به‌عنوان دلیلی از ادله احکام اثبات می‌نماید.

کلیدواژه‌های مقاله :دلیل عقل، دلیل اجماع، عدم حجیت، آراء صحابه