جواد محدثی پديدآورنده : جواد محدثی

حکمت های عسکری - میانه روی

امام حسن عسکری علیه السلام فرمود:

اِنَّ لِلسَّخاءِ مِقْداراً، فَاِنْ زَادَ عَلیهِ فَهُوَ سَرَفٌ، و لِلْحَزمِ مِقداراً، فاِنْ زادَ علیهِ فهوَ جُبْنٌ و للإقتِصادِ مقداراً فإن زادَ علیهِ فهوَ بُخلٌ و للشّجاعَهِ مقداراً فإنْ زادَ علیهِ فهوَ تَهَوُّرٌ؛

سخاوت حدّی دارد، اگر از حدّش بگذرد، اسراف است.

حزم و احتیاط، اندازه ای دارد، اگر از اندازه بگذرد، ترس است.

میانه روی هم حدّی دارد، اگر از حدّش فراتر برود، بُخل است.

شجاعت هم اندازه ای دارد. اگر بیش از اندازه باشد، تهوّر و بی باکی است.

بحارالانوار، ج۷۵، ص ۳۷۷

شرح حدیث

خاندان نبوّت و امامان شیعه، گزیده ترین انسانهای عالمند.

خداوند، آنان را به زینت علم و حلم و فضل و کرم آراسته و همه ی فضایل را به آنان بخشیده است. از این رو، در همه عرصه های پاکی و خوبی، پیشتاز و الگویند. هرکه به درگاه آنان روی آورد و از سخن و سیره ی آنان بهره ببرد، ‌یا در حال حیاتشان به سراغ آنان برود، کامیاب می گردد.

تاریخ زندگی آن بزرگواران، گویای این نکته است.

هر درمانده ای سراغ آنان می رفت، به نوا می رسید. هر سائلی به در خانه آنان روی می آورد، محروم برنمی گشت. هرکس پای سخنان نورانی آنان می نشست، بهره ی علمی و اخلاقی می برد. هرکه دوستدار آنان بود، این دوستی مایه اصلاح و کمال و تهذیب آنان می شد.

«هرکه با گلها نشیند، عاقبت چون گل شود».

می توانیم از صمیم دل خطاب به اهل بیت پیامبر خدا صلی الله علیه و آله چنین بگوییم.

دیانت بی شما کامل نگردد بجز با عشقتان، دل دل نگرددتولاّی شما فرض خدایی استقبول و ردّ‌ آن مرز جدایی استهر آن کس را که در دین رسول استولایت مُهر و امضای قبول است(ابیاتی از منظومه ی «اهل بیت آفتاب» از نویسنده.)

هرکس به هر گروه که دل ببندد، با آنان محشور می شود.

سربلندیم که محبوب ما، خاندان پاک پیامبر صلی الله علیه و آله است که پاک ترین انسانهایند.