امامین جوادین علیهما السلام

نرم افزار «مجموعه مقالات همایش‌های سیره و زمانه امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام)»، تولید مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و دبیرخانه همایشهای امامین جوادین(علیهما السلام) است که مشتمل بر متن کامل مجموعه مقالات کنگره، به زبان فارسی در موضوع عقاید، سیره و معارف اسلامی می‌باشد. این کتابخانه دیجیتالی که محتوای ارزنده و خوبی را در زمینه شرح حال، سیره، زمانه و معارف مربوط به امام کاظم و امام جواد(علیهما السلام) در دسترس علاقه مندان و پژوهشگران علوم و معارف اسلامی قرار می دهد.

درباره همایش سیره و زمانه امام کاظم و امام جواد (علیهما السلام)

تبیین سیره معصومان برای پیروان آن‌ها به ویژه شیعیان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده و همواره بر شناخت و پیروی از آن اهتمام داشته‌اند. ارائه و شناساندن روش و سبک زندگی اهل‌بیت علیهم السلام به جامعه و پیروان آن‌ها علاوه بر سیراب کردن روان تشنه مشتاقانِ سبک و سیره معصومان می‌تواند در دنیای امروز راه‌گشای بسیاری از مشکلات بوده و در دفع و رفع ناهنجاری‌های اجتماعی و فرهنگی به کار آید. از طرفی شناخت ادوار زندگانی معصومان و شرایط حاکم بر آن برای درک رفتار آنان و فهم چگونگیِ رفتار آن بزرگواران با حاکمیت و شرایط عصرشان ضروری است. در واقع تبیین مناسب و فهم بهتر سیره آنان نیازمند بسترشناسی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی می‌باشد.

از میان دوران پرفراز و نشیب تشیع به ویژه عصر حضور ائمه علیهم السلام زمان امامت حضرت موسی‌بن جعفر علیهم السلام و امام جواد علیه السلام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. دوران امام کاظم علیه السلام از این جهت که از طرفی افکار و اندیشه‌های مختلفی در جهان اسلام پدید آمده و در این دوره از رونق برخوردار گشته‌اند. از طرف دیگر فرقه‌های مختلف و متعددی در میان مسلمانان شکل گرفته و هر کدام داعیه رهبری و هدایت جامعه را داشتند و از سوی دیگر جامعه شیعه هم پس از شهادت امام صادق علیه السلام با بحران مواجه گشته بود و افرادی مدعی جانشینی آن حضرت بودند. این در حالی بود که خلافت عباسی هم در پی یافتن جانشین امام جعفر صادق علیه السلام بود. در چنین فضا و شرایطی امام کاظم علیه السلام به امامت رسیدند و در آغاز با رعایت اصل تقیه اقدامات ویژه‌ای در پیشبرد جامعه به سوی هدایت انجام دادند و پس از مدتی آرامش را بر شیعیان حاکم کردند و با گسترش و نهادینه کردن سازمان وکالت شبکه ارتباطی وسیعی در جامعه شیعی آن زمان پدید آورده که نقش مهمی در انسجام سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شیعیان داشت. از طرفی اقدامات سیاسی امام کاظم علیه السلام به ظاهر متفاوت با امامان پیشین بود که آن هم برخاسته از جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زمانه بود تأکید امام کاظم بر حق اهل بیت علیهم السلام، و تبیین جایگاه علویان و عباسیان نسبت به پیامبر، رفع مشروعیت خلافت عباسیان و تعیین قلمرو آنان به عنوان حدود فدک از اقدامات سیاسی آن حضرت به شمار می‌روند. بنا براین مواجهه امام با خلفای هم‌عصر خود نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

دوران امام جواد علیه السلام نیز از دوران های پر فراز و نشیب عصر حضور ائمه می باشد که از اهمیت ویژه ای برخوردار است، دورانی که علی رغم کوتاهی و محدودیت فراوانی که حکومت عباسیان برای آن امام علیه السلام به وجود می آورد، نمود ویژه ای در تاریخ تشیع داشته و بی دلیل اقدامات آن امام همام از نقاط برجسته عضر حضور به شمار می رود  در عصر امامت امام جواد علیه السلام افکار و اندیشه های بیگانه که از دوران گذشته و با حمایت خلفای عباسی رونق گرفته بود سبب پیدایش برخی کج روی های فکری و فرهنگی گردیده و انحرافاتی را در جامعه پدید آورده بود . تعدد فرقه های اسلامی که هر کدام داعیه رهبری و هدایت جامعه را داشتند به ویژه فرقه های شیعی مانند زیدیه، اسماعیلیه، و واقفیه و شبهه پراکنی آنها علیه خط اصیل اسلامی نیز بر مشکلات پیش روی امام جواد علیه السلام می افزود از سوی دیگر، جامعه شیعی هم پس از شهادت امام رضا علیه السلام با بحران های دیگری مواجه شد و سن پایین امام سبب حیرت برخی و انحراف برخی دیگر شد.

اهمیت سیره و زمانه امام موسی‌بن جعفر علیهم السلام و امام جواد علیه السلام و لزوم تبیین علمی و بررسی همه جانبه آن سبب گردید تا انجمن تاریخ‌پژوهان حوزه علمیه قم این مهم را در دستور کار خود قرار داده و همایش هایی با این عنوان طراحی کند. از این‌رو پس از تصویب اصل برگزاری همایش ها و رایزنی با شخصیت‌ها و مراکز علمی، شورای علمی همایش تشکیل و پس از تصویب موضوعات و محورهای آن، فراخوان را منتشر و مقالات متعددی دریافت کرد که علیرغم حجم بالای مقالات دریافت شده تعدادی که شرایط علمی لازم برای نشر را داشتند در اختیار علاقه‌مندان امامین جوادین علیهما السلام قرار می‌گیرد. از همه خوانندگان ارجمند به ویژه اساتید، محققان، طلاب و دانشجویان به ویژه کسانی که در این زمینه صاحب نظر هستند درخواست می‌شود با ارائه نظرات خود انجمن تاریخ پژوهان را در انجام وظایف خود و رفع نقایص این اثر یاری کنند.

بر خود لازم می‌دانیم تا از همه عزیزانی که در برگزاری هرچه بهتر این همایش یاری‌گر ما بودند تقدیر به عمل آورده، سلامتی و توفیق روز افزون آنان را از خداوند مسئلت نماییم.