علوم و معارف قرآن و حدیث

فصلنامه علوم و معارف قرآن و حدیث مرکز تخصصی علوم حدیث حوزه علمیه قم

ادوار استنباط از فعلِ معصوم در اندیشه شیعه

فعلِ معصوم یکی از منابع مهم استنباط است و نقش مؤثری در کشف آموزه‎های دینی دارد. تحلیل استنادات انجام‎شده به ...

مؤلفه های اقتصاد مقاومتی در قرآن و روایات تفسیری

اقتصاد مقاومتی، نوعی خاص از تدبیر معیشت است که در شرایط سخت حاصل از عوامل بیرونی باعث دوام و ثبات ...

جایگاه ثروت در اسلام و نقش آن در زندگی و سرنوشت انسان

زندگی انسان دارای دو جنبه مادی و معنوی است. از جمله امتیازات جهان بینی الهی، توجه به همه جنبه های ...

نقدی بر شیعه شناسی وهابیان

حدیث غدیر، از جمله روایت های مشترک میان شیعه و اهل سنّت است. بر اساس این حدیث، امام علی علیه ...

پرسش و پاسخ‫های روایی قضیه حقیقیه یا خارجیه

بخشی از احادیث، به شیوه پرسش و پاسخ در منابع روایی انتقال یافته اند. در حجیت داشتن این روایات برای ...

ویژگی های منبع لغوی در فهم معارف قرآن و حدیث

از جمله ارکان مهم در فهم مراد قران و حدیث، بهره گیری از منابع لغوی عرب است. با توجه به ...

حدیث شیعه در عرصه نسخه های خطی

پشینه علمی و هنری ملت ها و تمدن ها در لابه لای نسخه های خطی برای آیندگان به ودیعه گذارده ...

ضرورت توجه به روی آوردهای نوین معناشناسی

دریافت صحیح و کامل مقصود متن(شفاهی یا مکتوب)، همواره مهم ترین و اساسی ترین چالش اندیشمندان و پژوهشگران عرصۀ مطالعات ...

نگاهی به مفهوم و مؤلفه های حیات طیبه از نگاه قرآن کریم و امیر مؤمنان(ع)

انسان به عنوان موجودی زنده، علاوه بر حیات _ که بین تمام حیوانات مشترک است _ از استعداد دست یابی ...

نام های ماه مبارک رمضان در صحیفه سجادیه

ماه مبارک رمضان نسبت به سایر ماه ها، امتیازاتی خاص دارد و همواره توجه آیات قران کریم و روایات معصومان ...

قرآن کریم و مرجعیت علمی اهل بیت(ع)

اهل بیت(ع) به عنوان عالم ترین افراد به قرآن کریم و سنّت نبوی، همواره راهنمای مردم بوده اند و در ...

مانعیت شیطان در پیشرفت انسان از منظر صحیفه سجّادیّه با تطبیق قرآنی

موضوع «شیطان شناسی»، از جمله مسائل مورد اشاره در متون دینی است. قرآن کریم با معرفی شیطان به عنوان دشمن، ...

راوی پژوهی «محمد بن علی بن نعمان» معروف به «مؤمن الطاق»

محمد بن علی بن نعمان، ملقب به «مومن الطاق»، از اصحاب امام صادق(ع) است. او _ که متکلمی توانا_ در ...

تأثیر فضای صدور بر رفع تعارض روایات با حمل بر قضیه خارجیه

میان دو روایت یا یک روایت و قاعده، در مواردی تعارض وجود دارد. از جمله جمع های عرفی در رفع ...

تعارض معنای روایی با لغت

بهره گیر ی از لغت عرب، از جمله مهم ترین ارکان فهم حدیث است. زبان عربی از دوره صدور حدیث ...

تبیین آداب فعالیت در فضای مجازی برای ترویج معارف قرآن و سنّت

نکته ای که در فعالیت بزرگان به صورت ویژه ای به چشم می آید، رعایت آداب است، به طوری که ...

گزارشی از پایان نامه «دانش تخریج و نقش آن در اعتبارسنجی احادیث»

برای جداسازی حدیث صحیح از سقیم، دانشمندان این علم، تلاش های بسیاری کرده اند و قواعد و راه کارهایی را ...

فلسفه عصمت انبیا و امامان علیهم السلام

از جمله ویژگی های انبیا و ائمه(ع) عصمت است. عصمت موهبتی به شمار می آید که از سوی خداوند حکیم ...

نوآوری های مزّی در «تهذیب الکمال»

علم رجال، علم به احوال راویان حدیث به شمار می رود که مهمترین هدف آن، آگاهی از ارزش یک راوی ...

بررسی جایگاه آل بویه در فهرست ها؛ از نجاشی تا منتجب الدین

آل بابویه از جمله مهمترین و اثرگذارترین خاندان های علمی ایرانی در تاریخ تشیع است. این خاندان آثار ارزشمندی در ...

کتاب شناسی «نوادر الاثر بعلی خیر البشر»

حدیث علی خیر البشر، در منابع شیعی و سنی با طرق مختلف نقل گردیده است. این حدیث، جایگاه عظیم حضرت ...

نگاهی به یک باور؛ بررسی جمله مشهور «هیچ کاخی برپا نمی شود مگر آن که کوخی کنار آن بنا شود یا ویران گردد»

این نوشتار، عبارت مشهور هیچ کاخی بر پا نمی شود، مگر آنکه کوخی کنار آن، بنا شود یا ویران گردد ...

مراحل پژوهش از نگاه حجت الاسلام و المسلمین عبدالهادی مسعودی

از جمله راه های کشف مجهولات، تحقیق و پژوهش است. پژوهش، تلاشی منظم است که در موضوعی مشخص و در ...

نقدی بر شیعه شناسی وهابیان 1؛ بررسی سند، تاریخ و دلالت «حدیث منزلت» در منابع عامه

موضوع ولایت در قرآن کریم، به اجمال و در سنت پیامبر(ص) به تفصیل، تبیین شده است.

بررسی دو طریق دستیابی به منابع کافی

کتاب الکافی، مهمترین کتاب روایی شیعه به شمار می آید. متأسفانه این کتاب، فاقد توضیحات درباره منابع خویش است و ...

واجب عقلی پیش از ارسال رسل از دیدگاه مفسران مذاهب

حجیت عقل و گسترۀ آن، از دیرباز مورد مناقشه بوده است. یکی از عرصه های مناقشه، عرصۀ حجیت عقل پیش ...

راهکارهای تحکیم خانواده از منظر دین

نوشتار حاضر، به بررسی نقش اخلاق و فواید آن در استوارسازی بنای خانواده و لزوم رعایت اخلاق در بین اعضای ...

روش های تربیتی از دیدگاه امیرالمؤمنین علیه السلام در نهج البلاغه

نهج البلاغه به عنوان جزئی از معارف دین، در بردارندۀ شیوه های تربیتی کاملی است.

الزامات اقتصاد مقاومتی از منظر کتاب و سنّت

اقتصاد مقاومتی، اندیشه ای نو و خلاقانه است که در نهایت منجر به رشد و توسعه اقتصادی جامعه می شود. ...

تحلیل روانی شخصیت مؤمن از بُعد رفتاری در آیات و روایات

در قرآن کریم و روایات، ایمان به همراه عمل صالح آمده و مومن واقعی پای بند به دستورات الهی معرفی ...

بررسی روایات توقیفی بودن صفات الهی در کتاب کافی

به نظر شیخ کلینی توصیف کردن خدای متعال، توقیفی بوده و نمی توان به جز صفاتی که در قرآن و ...

نقد و بررسی گزارش شیر در حادثه کربلا

یکی از موارد اختلافی، وجود شیر در روز عاشوراست. در کتاب الکافی گزارش آن نقل شده و علامه مجلسی آن ...

خواص غذایی - درمانی خرما در آموزه های دینی و تطبیق آن با علم بشری

یکی از توصیه های آموزه های اسلام، درباره مصرف خرما و خواص شفابخش آن است.

بازشناسی، گونه ها و ویژگی های نگاشته علمی-اطلاع رسانی با گرایش به نوشتارهای حدیثی

نگارش مقالات حدیثی، از روش های رایج نشر حدیث است. برای نگاشتن قالب های گوناگونی وجود دارد.

معیارهای شیعه شناسی

در برخی منابع اهل سنت، به افراد زیادی نسبت تشیع داده شده است که رد پایی از آنان در کتاب ...