جستارهایی در مدرسه کلامی حله

مجموعه مقالاتی در معرفی و بررسی جریان ها و اندیشه های کلامی مدرسه کلامی حله، در بستر بازشناسی اوضاع سیاسی، ...

اصول عقاید در کلام امام صادق(ع)

بخشی از احادیث کلامی امام صادق(ع)

کتاب «معارف کلامی شیعه؛ آموزه‌های اختصاصی» منتشر شد

کتاب «معارف کلامی شیعه؛ آموزه‌های اختصاصی» تالیف جمعی از نویسندگان به سرویراستاری حمیدرضا شریعتمداری تالیف و تدوین و از سوی ...

کلام اسلامی

هدف کتاب، آشنا ساختن مخاطب است با یک تصویر کامل و در عین حال ساده از آموزه های عقلی و ...

آموزه امر بین امرین در اندیشه امامیه نخستین

این پژوهش تلاش می کند سیر پیدایش یک مسئله کلامی و سپس پاسخ هایی را که این مسئله در تاریخ ...

منشأ عصمت از گناه و خطا

این اثر کوشیده است تا افزون بر عرضه، تحلیل و نقد آراء متکلمان، فیلسوفان و عرفـــا، «منشأ عصمت، مؤلفه‌ها و ...

کلام شیعه در پژوهش های غربی

ترجمه 14 مقاله غربیان در مورد کلام شیعه

اندیشه‌های کلامی خاندان اعین

این نوشتار اندیشه‌های کلامی خاندان فرهیخته قرون نخستین امامیه به نام آل اعین را می نمایاند.

کتاب الاعتقاد شیخ صدوق ایشان باید در حوزه و دانشگاه‌ها تدریس شود

آیت‌الله محمدجعفر طبسی، استاد سطح عالی حوزه، شامگاه یکشنبه، ۱۶ آذرماه، در دومین مراسم مجازی بزرگداشت حجت‌الاسلام و المسلمین جعفرالهادی ...

شناخت جریانات کلامی دوره ائمه(ع) در ادعیه

استاد دانشگاه علوم اسلامی رضوی با بیان اینکه ادعیه اهل بیت(ع) به خصوص امام رضا(ع) منظومه شناخت اعتقادات است، اظهار ...

نقش باورهای کلامی در ارزیابی و فهم حدیث؛ مطالعه موردیِ مواجهه قُرطُبی با حدیث منزلت

روش قرطبی در ارزیابی و فهم حدیث منزلت، آسیب‌هایی را به همراه داشته است. گستردگی و کثرت این آسیب‌ها در ...

روش متقی هندی در نقل احادیث امامان شیعه (مورد مطالعه، برخی از موضوعات کلامی اعتقادی)‏

جامع روایی کنز العمال فی سنن الاقوال و الافعال تألیف متقی هندی، از محدثان اهل‏سنت قرون نهم و دهم هجری، ...

العقائد الحقة

کتاب به تبیین اصول عقاید شیعه بر اساس احادیث پرداخته است.

اعتبارسنجی خبر واحد در روایات اعتقادی

سنّت پس از قرآن مهمترین منبع معرفت دینی است که وصول به آن از طریق خبر متواتر و خبر واحد ...

تاریخ کلام

تاریخ کلام امامیه و اهل سنت در قرون مختلف، مورد بررسی قرار گرفته اند.

بررسی روایات خلق افعال انسان در جوامع حدیثی شیعه و نسبت سنجی آن با دیدگاه های متکلمان مسلمان

در میان دانشمندان اسلامی بحث های زیادی پیرامون خلق افعال انسان در گرفته است. در روایات شیعه به صراحت به ...

استنادهای کلامی امام‎رضا (علیه‎السلام) به آیات قصص در حوزه امامت

آیات تطهیر، ولایت، اولی‎الأمر، تبلیغ و آیات مشهور دیگر از دیرباز بخشی از مشهورترین استنادهای کلامی امامیه بوده است. آیات ...

موسوعة عقائد الائمة الاطهار(ع): معرفة الله

مجموعه ای از احادیث شیعه در زمینه ی معرفت الهی است.

چرا شیعه هستم؟

کتاب در معرفی و دفاع از عقاید و باورهای شیعه و پاسخ به دلایل مخالفان است.

روش‌شناسی و بسترشناسی فكری نظريات متكلمان شيعی مكتب بغداد (قرن چهارم و پنجم) در مسئلۀ امامت

روش‌شناسی و بسترشناسی يک نظريه، از مهم‌ترين مسائلی است که نقش مهمی در تحليل و شناخت چرايی صدور آن نظريه ...

نظريۀ فطرت آيت‌الله شاه‌آبادی و كاركردهای كلامی ـ اخلاقی آن

عارف کامل، حضرت علامه ميرزا محمد‌علی شاه‌آبادی که از نوادر دوران و نوابغ زمان است و حقيقتاً ايشان را بايد ...

كاركردهای عقل در انديشه كلامی شيخ حر عاملی

شيخ حرعاملی به عنوان يکی از محدثان بنام نيمه دوم قرن يازدهم، در پس چهره حديثی خود متکلمی است که ...

ادله اثبات نظريه تجسم اعمال و تبيين كاركردهای كلامی آن از ديدگاه علامه طباطبائی

يکی از مباحث مهم مربوط به عالم پس از مرگ چگونگی دريافت جزای اعمال است. در آيات قرآن و روايات ...

راويان تراث كلامی شيعه از بحرين

برای بررسی وجود انديشه های طاکلامی در ميان راويان و اصحاب ائمه، بايسته است كه كل ميراث روايی ايشان جمع ...

معرفت کلامی

در سال‌های اخير شاهد رشد روزافزون نشريات تخصصی در حوزه‌های مختلف علوم انسانی در کشور هستيم و اين آغازی است ...

واکاوی باورهای بنیادین در روایات تفسیری سوره مؤمنون

هرچند روایات تفسیری از منظرهای گوناگون مورد توجه واقع شده اما تحلیل ابعاد و مولفه­ های آن از پژوهش­ های ...

تطورات کلام امامیه در مدرسه بغداد

این اثر در تلاش برای برطرف کردن بخشی از غبار تاریخ کلام امامیه با بررسی جریان ها، شخصیت های تراث ...

گستره حجیت خبر واحد در آموزه‏ های اعتقادی

آموزه‌ها و معارف دین را می‌توان به سه دسته اساسی آموزه‌های بینشی (عقاید)، آموزه‌های ارزشی (اخلاق) و آموزه‌های کنشی (احکام) ...

خدا و انسان در اندیشه فیلسوفان مسلمان

علم کلام در مقام تبيين، تثبیت و دفاع از عقاید دینی، به شدت به فلسفه وامدار است. فهم جهان شناسی ...

جایگاه و نقش باورهای کلامی در نقد حدیث و آسیب‌های آن

دچار شدن حدیث به آفت­ هایی از قبیل جعل، تحریف، تصحیف و نقل به معنا، سبب گردید که عالمان و ...

بازنگاشت نقض

کتاب نقض از متون کهن فارسی در حوزه مناظرات کلامی و اعتقادی است که حاوی اطلاعات فراوان تاریخی و جغرافیایی ...

بررسي حجّيت روايات آحاد در مسائل اعتقادی

يكي از منابع اثبات آموزه‏ هاي ديني، روايات است. روايات متواتر و روايات آحاد محفوف به قرائن قطعي در حوزه‏ ...

قواعد کلامی (توحید)

در این کتاب هشت قاعده کلامی مربوط به توحید بررسی شده اند

جايگاه وحى و سنت در كشف باورهاى دينى

كشف باورهاى دينى مبتنى بر شناخت ابزارها و منابع استنباط آنهاست. عقل، فطرت، شهود، وحى و سنت مى توانند از ...

بررسى ديدگاه هاى على شريعتى درباره تاريخ و اعتقادات تشيع

اين مقاله ديدگاه هاى على شريعتى درباره شيعه را موضوع بررسى خود قرار داده، كار خود را بر دو كتاب ...

انديشه‏ هاى كلامى اهل حديث سيستان از آغاز پيدايش تا پايان قرن پنجم

سيستان يكى از مناطق محورى و مهم حضور انديشمندان اهل حديث در قرون آغازين هجرى است. بعضى از اين عالمان ...

بررسی تطبیقی مسئله بداء (در اندیشه غالب متکلمان و فلاسفه شیعه)

غالب اهل سنّت، شیعه را طرفدار بداء به معنای ظهور بعد از خفاء (معنای لغوی) دانسته‌اند و در نتیجه معتقدند ...

تحلیل آموزه بداء با رویکرد کلام نقلی

آموزه بداء همواره به عنوان یک باور متمایز در کلام امامیه دانسته شده است. این اندیشه اعتقادی که در روایات ...

پاسخ‌گویی به شبهات رجعت: شبهات قفاری در اصول مذهب الشیعه

رجعت یکی از آموزه‌های مهم در تشیع است که از ابتدا موافقان و مخالفانی داشته است. رجعت بازگشت عده‌ای از ...

روش‌شناسی شیخ حر عاملی در تبیین، تنظیم و اثبات عقاید

تبیین روشن و صحیح عقاید، تنظیم معقول و منطقی آموزه‌های اعتقادی و اثبات آنها برای مخاطب از وظایف اصلی متکلمان ...

مکتب امام صادق علیه السلام و نوع نگرش فکری آن

در این نوشتار، نویسنده سعی کرده است تا توانایی اندیشه اسلامی را در رویارویی با جریان‌های فکری و موانع موجود ...

معرفی و بررسی اجمالی کتاب عقیدة الشیعه

يكي از موضوعات مورد توجه شرق شناسان به خصوص در يك قرن اخير، تاريخ و عقايد شيعيان دوازده امامي بوده ...

بررسی تحلیلی انگیزه های قیام امام حسین علیه السلام از بعد کلامی شیعه

در این اثر، به طور خلاصه چهار نظریه تحلیلى (تعبد، انقلاب، دفاع، اصلاح) درباره قیام عاشورا ارائه مى شود و ...

کنز الفوائد

نویسنده با نقل و بیان مطالب در موضوعات مختلف تاریخی، فقهی، کلامی، اصولی، تفسیری و ... دغدغه های علمای عصر ...

جستارهایی در مدرسه کلامی کوفه

مجموعه مقالاتی در زمینه مدرسه کلامی کوفه

تاریخ کلام امامیه

گزارشی از چگونگی پیدایش علم اعتقادات شیعی و جریان‌های مختلف آن و معرفی مراکز و حوزه‌های علمی کلام امامیه در ...

معنا و منزلت عقل در کلام امامیه

این پژوهش به دیدگاه امامیه درباره عقل در پنج سده نخست می پردازد.

«تاثیرات باورهای کلامی بر علوم اسلامی» بررسی شد

به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی کرسی «تاثیرات باورهای کلامی بر علوم انسانی در فضایی علمی» شب گذشته به ...

روش شناسی استنباط در علم کلام

این کتاب روش استنباط را در علم کلام، به تفصیل تبیین کرده است.

علایم صحت عقیده

آیا معیارى وجود دارد كه انسان بتواند با آن، عقاید خود را بیازماید و صحت آنها را تشخیص دهد؟ چگونه ...

اوائل المقالات فی ا لمذاهب و المختارات

از مهم ترین کتاب های کلامی شیعه که از قرآن و حدیث فراوان بهره برده است.

راهبردهای تقريب ادیان و مذاهب در سيره رضوي با تأكيد بر مناظرات و احتجاجات

اين نوشتار راهبردهای امام رضا(ع) را در تقریب ادیان و مذاهب واکاوی کرده است؛ با اين هدف كه این راهبردها ...

امام رضا(ع) و مواجهه با برداشتهای ناصواب اهل حدیث از صفات خبریه

یکی از فرقه های مهم کلامی در عصر امام رضا(ع) «اهل حديث» بود. آنان بر ظاهر آیات و روایات جمود ...

منشأ اختلاف اشیاء: پژوهشی تطبیقی

نگارنده در این مقاله، دیدگاه‌های میرزا مهدی اصفهانی از یک سو، محدثان مانند ملا صالح مازندرانی از یک سوی، و ...

جستارهایی در مدرسه کلامی بغداد

در این مجموعه مقالات، افزون بر زمینه ها و بسترها، جریان های کلامی این مدرسه، برخی موضوعات کلامی و چالش ...

جستارهایی در مدرسه کلامی قم

مجموعه مقالاتی که به معرفی مدرسه کلامی قم پرداخته اند.

جايگاه عقيده

عقیده در زندگی چه جایگاهی دارد؟

کتاب « جستارهایی در مدرسه کلامی قم » وارد بازار کتاب شد

کتاب جستارهایی در مدرسه کلامی قم از سوی مؤسسه علمی فرهنگی دارالحدیث چاپ و روانه بازار شد.

کارگاه آموزشی جریان شناسی و نقد «سلفی گری،معنویت گرایی سکولار و عرفان های نو ظهور»

دومین دوره کارگاه آموزشی مدرسه تابستانی کلام امامیه از صبح امروز اول شهریور به همت انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه ...

تحول در علوم انسانی در گروه تحول در علم کلام است

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه قرآن و حدیث، حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی، رئیس پژوهشکده کلام اهل‌بیت علیهم السلام پژوهشگاه قرآن و ...

عقل ما اگر تحت سرپرستی امام قرار نگیرد رشد نمی کند

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در دومین دوره کارگاه آموزشی مدرسه تابستانی کلام امامیه در اصفهان: ولایت امام باید بر ظاهر ...

علایم صحت عقیده

آیا معیارى وجود دارد كه انسان بتواند با آن، عقاید خود را بیازماید و صحت آنها را تشخیص دهد؟ چگونه ...

جايگاه عقيده

جايگاه عقيده در زندگی مورد بررسی قرار می گیرد.

کلام اسلامی، نبوت و امامت

تجرید الاعتقاد اثر گران‌سنگ خواجه نصیرالدین طوسی از مهم‌ترین منابع اصلیِ درس کلام می باشد.(براساس کتاب تجریدالاعتقاد)

إعتقادات الإمامية (للصدوق)

الاعتقادات كتابى است كلامى كه مرحوم شيخ صدوق در آن با استناد به روايات و احاديث وارده از معصومان عليهم ...

کتاب شناسی احادیث اعتقادی

معرفی برخی کتاب های حدیثی اعتقادی نگارش یافته از قرن اوّل تا قرن پانزدهم هجری قمری.

کلام و عقاید (توحید و عدل)

آنچه این کتاب در قالب شانزده درس دنبال می کند، تبیین عقلانی آموزه های اعتقادی توحید و عدل بر اساس ...

پژوهش در عقايد از ديدگاه اسلام

آیا اسلام به پژوهش در امور اعتقادی اهمیت داده است؟

بررسی مسئله تشابه در احادیث اعتقادی الکافی از نگاه مجلسی و مازندرانی

احادیث معصومین(ع) همانند قرآن، محکم و متشابه دارند. برخی از احادیث اعتقادی، مفادی شبهه‌انگیز و ظاهری غیرقابل‌قبول دارند که شارحان ...

برگزاری چهارمین نشست از سلسله نشست های استشراق پژوهی

به همت پژوهشکده کلام چهارمین نشست از سلسله نشست های استشراق پژوهی برگزار می شود.

نیازهای پژوهشی کلامی در حوزه مهدویت بررسی می‌شود

یکصد و بیست و هشتمین گروه علمی کلام با موضوعات، نیازهای پژوهشی کلامی در حوزه مهدویت و فلسفه مهدویت ۴اسفند ...

آزادى عقيده در جهان امروز

جهان امروز، استكبار جهانى در جانبدارى از مسئله آزادی عقیده چه اهدافى را تعقيب مى كند؟

روش اسلام در مبارزه با عقايد موهوم

اسلام چه روشی برای مبارزه با عقاید موهوم دارد؟

منشأ عقیده

عقايد انسان كه اساس عمل و جهتگيرى هاى او را تشكيل مى دهند ، از كجا نشئت مى گيرند و ...

آزادی عقیده

دیدگاه شما در باره آزادی در عقیده چیست؟

آزادى انتخاب عقيده از نظر عقل

آیا از دیدگاه عقل، هرکس هر عقیده ای را خواست، انتخاب کند؟

آزادى اظهار عقيده از نظر عقل

آیا از نظر عقل، آزادی اظهار عقیده، درست است؟

آزادى تبليغ عقيده

آزادى ترويج عقيده و انتقال آن به ديگران، خواه مبناى عقيده ، تحقيق باشد يا تقليد ، و خواه آن ...

اسلام و آزادى عقيده

نظر اسلام درباره آزادى عقيده چيست؟

آزادى اظهار عقيده در نگاه اسلام

آیا اسلام اظهار عقیده را آزاد می داند؟

مولفه‌های دیدگاه کلامی اسماعیلیان درباره امامت

عضو هیئت علمی دانشگاه الزهراء معتقد است در ادبیات اسماعیلی، امام علی(ع) دانای باطن است و بدون او شریعت معطل ...

برگزاری نشست علمی نقد کتاب "روش شناسی علم کلام" به همت "پژوهشگاه قرآن و حدیث"

نشست علمی نقد کتاب "روش شناسی علم کلام، اصول استباط و دفاع در عقاید" نوشته حجت السلام دکتر رضا برنجکار ...

تقليد در عقايد از منظر اسلام

آيا اسلام نيز مانند عقل، تقليد در عقايد را تحريم مى كند ، يا نه؟

تقلید در اعتقادات به حکم عقل

آیا عقل، تقلید در اعتقادات را جایز می داند؟

أطیَبُ الثَّمَرَة فِی تَفسیِر سُورَةِ الحَمد وَ البَقَرَة (بخش سوره حمد)

اطیب الثمره تفسیری وجیز از سید هاشم حسینی تهرانی (1299-1370 شمسی) به زبان فارسی است. تهرانی در این تفسیر به ...

دانشجویان رشته کلام، باید علاوه بر زبان با فنون مناظره آشنا شوند

آیت الله محمدی ری شهری با حضور در جمع دانشجویان رشته کلام دانشگاه قرآن و حدیث، در فضایی صمیمانه با ...

هشام و اعتقاد به تجسيم در روايات

در دين مبين اسلام، تعليم و تعلم از جايگاه ويژه‌ای برخوردار است. در قرن دوم، هم زمان با عصر امام ...

نشست علمی "ترابط علم کلام و حدیث" برگزار می شود

نشست علمی «ترابط علم کلام و حدیث» از سلسله نشست های علمی گفتمان نقش حدیث در علوم اسلامی و انسانی ...

اندیشه و تفکرات شیعه برخاسته از درون خاندان اهل بیت(ع) است

چهاردهمین نشست تخصصی "تاریخ کلام امامیه در عصر حضور ائمه(ع)" با حضور اساتید، طلاب و پژوهشگران حوزه تاریخ اسلام در ...

کتاب «المعجم المصطلحات الکلامیه» منتشر شد

«المعجم المصطلحات الکلامیه» عنوان کتابی است که به همت گروه فلسفه و کلام بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی ...

موانع پالایش عقیده

موانع پالایش عقیده چیست؟

شرايط پالايش عقيده

چگونه می توان به نتیجه پژوهش ها در امور اعتقادی اطمینان یافت؟

نقض

کتاب نقض از متون کهن فارسی در حوزه مناظرات کلامی و اعتقادی است که حاوی اطلاعات فراوان تاریخی و جغرافیایی ...

جایگاه امام علی (ع) در آرای کلامی اسماعیلیه

توافق بر سر جانشینی علی (ع) موضوع مشترک همة فرق شیعی است و شاخص تفکر شیعی انقیاد در برابر ولایت ...

جایگاه یونس بن عبدالرحمن در کلام امامیه

مطالعۀ آثار، روایات و روش کلامی متکلمان شیعه در عهد حضور ائمه نشان دهندۀ اصالت و استقلال کلام امامیه در ...

تقليد در عقيده

از موضوعاتى كه مى بايد بدان پرداخت ، مسئله «تقليد در اصول عقايد» از منظر عقل و اسلام است.

پژوهش در عقايد

در اینجا به ارزش «تحقيق در عقايد» از منظر اسلام، فراخوانى اسلام به تحقيق در عقايد، و اين كه اسلام، ...

آزمودن عقیده

آیا معیاری وجود دارد كه انسان بتواند با آن ، عقیده و آرایش را بیازماید و بر درستی آنها واقف ...

آموزش عقيده

آموزش عقاید در این نوشته از زوایای گوناگون مورد بررسی قرار گرفته است.

پالايش عقيده

از مهم ترين مسائل ، مسئله پالايش عقايد است و در اين مسئله ، پرسش اصلى ، آن است كه ...

نقش عقيده

واژه عقيده ، از مصدر «عقْد» گرفته شده كه به معناى استوار كردن و بستن (پيوند) است...

دیدار آیت الله ری شهری با دست اندرکاران پژوهشكده كلام اهل بيت عليهم السلام

در این دیدار آخرین پژوهش های نویافته در زمینه دیدگاه های کلامی اهل بیت (علیهم السلام) از سوی پژوهندگان ...

پروژه نیازسنجی رشته کلام انجام می‌شود

رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه با بیان اینکه نیازسنجی رشته کلام به عنوان پروژه ملی در حال انجام است، گفت: ...

آسیب‌شناسی دین‌داری در بُعد عملکرد از منظر قرآن کریم

سعادت انسان که هدف از ارسال دین بوده است،‏ با التزام صحیح نسبت به دین محقق خواهد شد. لذا شناسایی ...

تحلیل مفهومی «لا اکراه فی الدین» و نظریه «آزادی و مسئولیت عقیده»

آیه 256 سوره بقره از «عدم اکراه در دین» سخن گفته که مدلول آن مورد مناقشه مفسران است. پژوهش حاضر،‏ ...

بررسی روایات لعن «زرارة بن اعین» با توجه به جریان‌های کلامی امامیه

«زراره بن اعین» از راویان جلیل‌القدری است که از یک‌سو مورد مدح روایی و توثیق جمعی تحت عنوان اصحاب اجماع ...

نقدی روایی ــــ کلامی بر دیدگاه اتان كلبرگ در موضوع «تقیه از منظر شیعه امامیه»

یکی از خاورشناسان شیعه پژوه معاصر، اتان کلبرگ (Etan Kohlberg) است. وی در مقاله‌ای با عنوان «برخی دیدگاه‌های شیعه امامیه ...

نقض

كتاب نقض از متون كهن فارسى در حوزه مناظرات كلامى و اعتقادى است كه حاوى اطلاعات فراوان تاريخى و جغرافيايى ...

مناظره‌های آموزنده

در تاريخ زندگى پيامبر خدا صلى اللَّه عليه وآله و همچنين رهبران تشيّع ، موارد فراوانى يافت مى‏شود كه مخالفان ...

معقوليت ايمان

در برخی از روایات استدلالی برای معقولیت اعتقاد به خداوند و روز جزا ارائه شده است که مضمونی به این ...

اخباريگري (تاريخ و عقايد)

اخبارگرايى، در سده‏هاى نخستين، شيوه رايج محدّثان و مجتهدان بزرگ شيعه بود كه آثار آن در نگاشته‏هاى كهن حديثى، فقهى، ...

تأثیر آموزه‌های امام صادق(ع) بر مباحث کلامی شیعه

آموزه‌هایی روایی شیعی بر مباحث کلامی تأثیرگذار بوده، و بسیاری از متکلمان افزون بر استفاده از مبانی و روش‌های عقل‌گرایانه، ...

نقش روايات اهل بيت(عليهم السلام) در كلام شيعه و پاسخگویی به نیازهای روز

متن سخنراني حضرت آية الله ری شهری در انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه قم.

تحليل و بررسی روايات سهو النبی صلّی الله عليه و آله و سلّم

يکی از شبهه‌های مطرح شده در موضوع عصمت پيامبران اين است که آيا پيامبران از ناخود آگاهی (سهو) و فراموشی ...

مباني شناخت

آنچه در اين مجموعه ملاحظه خواهيد كرد ، متن منقّح و كامل شده دروس «معرفت شناسى» است كه در واقع ...

زمینه های تاریخی کتاب کافی با تکیه بر جنبه های کلامی

کتاب کافی کلینی، نخستین اثر جامع حدیثی شیعه است که با دربرداشتن ابواب گوناگون اعتقادی، فقهی، تاریخی و ... از ...

ثبات در اعتقادات از دیدگاه قرآن و عترت

مباحث این پایان نامه عبارتنداز: حالت هاى عدم ثبات در اعتقادات ـ مثل شك، وسوسه، حدیث نفس، ضعف یقین و ...