دوستي در قرآن و حديث
صفحه 7
پيشگفتار چاپ دوم
الحمد للّه رب العالمين والصلاة والسلام على عبده المصطفى محمّد وآله الطاهرين و خيار صحابته أجمعين.
امروز ، جهان ، بيش از هر وقت ديگر ، تشنه دوستى و الفت و مهر و محبّت است.
در دنياى امروز كه بدبينى ، كينهتوزى ، خشونت و ترور بر جهان حكومت مىكند ، جامعه بشرى بيش از هر زمانى احساسِ نياز به كيمياى محبّت دارد.
كيمياى محبّت ، اصلىترين عامل تنشزدايى در سطح بينالملل و تنها راه رسيدن به صلح همهجانبه و فراگير است.
امّا بايد توجّه داشت كه تنها با سخن و شعار و گفتگو ، نمىتوان به اين كيميا دست يافت . راه اصلى دستيابى به اين كيميا ، خودسازى و اصلاح فرهنگ عمومى است و نخستين گام در اين راه ، مبارزه با عوامل كينه و نفرت ، و گام دوم ، ايجاد و تقويتِ بنيادهاى مهر و محبّت است .
دوستي در قرآن و حديث
صفحه 8
بهترين آموزگار محبّت
حركت در اين راه ، نياز به تربيت ، آموزش و آموزگار دارد و بهترين و بزرگترين آموزگارِ مهر و محبّت ، همان مهربانترين مهربانان و آفريدگار جهان است . او كه سخن خود را با انسان در قرآن با نام «رحيم» و «رحمان» آغاز مىكند (اشاره به اينكه او نه تنها «مهربان» است و به اهلِ ايمان و انسانهاى شايسته ، سخت مهر مىورزد ، بلكه «بخشنده» نيز هست) . او همه را دوست دارد و خوب و بد ، از رحمت و محبّت عامّ او بهره مىگيرند كه :
«وَرَحْمَتِى وَسِعَتْ كُلَّ شَىْءٍ» .۱
اديم زمين ، سفره عام اوستچه دشمن بر اين خوان يغما ، چه دوست۲
امير مؤمنان عليهالسلام با الهام از اين سنّت خداى مهربان ، در منشور حكومت مصر به مالك اشتر مىنويسد :
وَأشعِر قَلبَكَ الرَّحمَةَ لِلرَّعِيَّةِ ، وَالمَحَبَّةَ لَهُم ، وَاللُّطفَ بِهِم ، وَلا تَكونَنَّ عَلَيهِم سَبُعا زارِيا تَغتَنِمُ أكلَهُم ، فَإِنَّهُم صِنفانِ : إمّا أخٌ لَكَ فِى الدّينِ ، وَإمّا نَظيرٌ لَكَ فِى الخَلقِ؛۳
احساس رحمت ، محبّت و لطفِ به شهروندان را بر دلت بپوشان و بر آنان ، درندهاى آسيبرسان مباش كه خوردن شكارش را غنيمت داند ؛ چرا كه آنان ، دو دستهاند : دستهاى برادرِ دينى تو اند ، و دستهاى ديگر ، در آفرينش ، همانندِ تو.
1.سوره اعراف ، آيه ۱۵۶ .
2.بوستان سعدى : ديباچه .
3.نهج البلاغة ، نامه ۵۳ .