۱۰۲.امام على عليه السلام :هيچ خردمندى، تنگدست نيست .

۱۰۳.امام على عليه السلامـ از حكمتهاى منسوب به ايشان ـ: گرانبهاترين دارايى ، عقلى است كه قرين سعادت باشد .

۱۰۴.امام صادق عليه السلام :هيچ بى نيازى يى پربارتر از خرد نيست و هيچ تنگدستى يى پست تر از نادانى .

2 / 11

نياز دانش به خرد

۱۰۵.امام على عليه السلامـ در حكمتهاى منسوب به ايشان ـ: هيچ گاه خرد به صاحبش آسيب نمى زند ؛ ليكْ دانش بدون خرد ، به صاحبش آسيب مى رساند .

۱۰۶.امام على عليه السلام :هر دانشى كه خردْ آن را تأييد نكند ، گمراهى است .

۱۰۷.امام على عليه السلام :هر كه دانش او از خردش افزون باشد ، دانشْ بارى بر او خواهد بود.

۱۰۸.امام على عليه السلام :برترين بخششِ خداوندِ سبحان بر بندگانش ، دانش و خرد است و حكمرانى و عدالت پيشگى.

۱۰۹.امام على عليه السلام :هيچ چيز زيباتر از خردِ همراه با دانش ، دانشِ همراه با بردبارى و بردبارىِ همراه با توانمندى نيست .

۱۱۰.امام على عليه السلامـ در ديوان شعر منسوب به ايشان ـ: اگر دانشور باشى و خردمند نباشى، به سان كسى هستى كه كفش دارد، ولى پا ندارد . اگر خردمندى و عالم نيستى ، به سان كسى باشى كه پا دارد ، ولى نعل ندارد .
همانا آدمى چون نيام عقل و خرد است، و تيردان بدون تير ، سودى ندارد.

ر . ك : ص 129 «نشانه هاى خرد»، «دانش و حكمت ». ص 103 «آنچه خرد رانيرومند مى سازد»

۱۰۲.عنه عليه السلام :لا فَقرَ لِعاقِلٍ ^۱ .

۱۰۳.عنه عليه السلام ـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: أنفَسُ الأَعلاقِ ^۲ عَقلٌ قُرِنَ إلَيهِ حَظٌّ ^۳ .

۱۰۴.الإمام الصادق عليه السلام :لا غِنى أخصَبُ مِنَ العَقلِ ، ولا فَقرَ أحَطُّ مِنَ الحُمقِ ^۴ .

2 / 11

العِلمُ يُحتاجُ إلَيهِ

۱۰۵.الإمام عليّ عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: العَقلُ لَم يَجنِ عَلى صاحِبِهِ قَطُّ ، وَالعِلمُ مِن غَيرِ عَقلٍ يَجني عَلى صاحِبِهِ ^۵ .

۱۰۶.عنه عليه السلام :كُلُّ عِلمٍ لا يُؤَيِّدُهُ عَقلٌ مَضَلَّةٌ ^۶ .

۱۰۷.عنه عليه السلام :مَن زادَ عِلمُهُ عَلى عَقلِهِ كانَ وَبالاً عَلَيهِ ^۷ .

۱۰۸.عنه عليه السلام :أفضَلُ ما مَنَّ اللّه ُ سُبحانَهُ بِهِ عَلى عِبادِهِ عِلمٌ وعَقلٌ، ومُلكٌ وعَدلٌ ^۸ .

۱۰۹.عنه عليه السلام :لا شَيءَ أحسَنُ مِن عَقلٍ مَعَ عِلمٍ ، وعِلمٍ مَعَ حِلمٍ ، وحِلمٍ مَعَ قُدرَةٍ ^۹ .

۱۱۰.عنه عليه السلامـ فِي الدّيوانِ المَنسوبِ إلَيهِ ـ:
إذا كُنتَ ذا عِلمٍ ولَم تَكُ عاقِلاًفَأَنتَ كَذي نَعلٍ ولَيسَ لَهُ رِجلُ
وإن كُنتَ ذا عَقلٍ ولَم تَكُ عالِمًافَأَنتَ كَذي رِجلٍ ولَيسَ لَهُ نَعلُ
ألا إنَّمَا الإِنسانُ غِمدٌ لِعَقلِهِولا خَيرَ في غِمدٍ إذا لَم يَكُن نَصلُ^۱۰