36 بخل
213 ـ پرهيز از بُخل
قرآن:
«آنان كه بخل مى ورزند و مردم را به بخل فرمان مى دهند و آنچه را كه خداوند از فضل خويش به آنان داده است پوشيده نگه مى دارند. و ما براى كافران عذابى خوار كننده فراهم آورده ايم».
«آگاه باشيد كه شما را دعوت مى كنند تا در راه خدا انفاق كنيد. بعضى از شما بخل مى ورزند و هر كس كه بخل ورزد در حقّ خود بخل ورزيده است ؛ زيرا خدا بى نياز است و شما نيازمنديد. و اگر روى برتابيد به جاى شما مردمى ديگر آرد كه هرگز همسان شما نباشند».
ر.ك : نساء : آيه 53 و اسراء : آيه 100 و حديد : آيه 24 و قلم : آيه 12 .
حديث:
۷۰۹.امام على عليه السلام :بخل، در بردارنده همه بديها است و افسارى است كه [بخيل] به وسيله آن به سوى هر بدى كشانده مى شود.
۷۱۰.امام على عليه السلام :بخل، ننگ است.
۷۱۱.امام على عليه السلام :بخل، رداى بينوايى است.
۷۱۲.امام على عليه السلام :بخل ورزيدن در آنچه دارى، بدگمانى به معبود است.
۷۱۳.امام على عليه السلام :هر كه در مال خود بخل ورزد خوار مى شود و هر كه در دين خود بخل ورزد سربلند مى گردد.
۷۱۴.امام على عليه السلام :بخل همنشين خود را خوار مى دارد و كناره گير از خود را ارجمند .
۷۱۵.امام رضا عليه السلام :بخل، آبرو را بر باد مى دهد.
۷۱۶.امام هادى عليه السلام :بخل، نكوهيده ترين خوى است.
214 ـ معناى بخل
۷۱۷.امام حسن عليه السلامـ در پاسخ به پرسش پدرش از او درباره تنگ چشمى ـ: تنگ چشمى آن است كه آنچه را دارى مايه شرافت پندارى و آنچه را انفاق كنى ، تلف شده و بر باد رفته انگارى .
۷۱۸.امام صادق عليه السلام :تنگ چشم ، كسى است كه حقّ خدا را نپردازد و در راهى جز حقّ خداوند عز و جل خرج كند .
۷۱۹.امام صادق عليه السلام :تنگ چشمى ، بالاتر و بدتر از بخل است ؛ زيرا بخيل نسبت به آنچه خود دارد بخل مى ورزد ، امّا تنگ چشم هم به مال مردم و هم به مال خودش بخل مى ورزد ، تا جايى كه هر چه دست مردم مى بيند آرزو مى كند كه ، به حلال يا حرام ، از آن او باشد ؛ از آنچه خدا روزيش كرده نه سير مى شود و نه سودى بر مى گيرد .
215 ـ بخيل
۷۲۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :كم آسايش ترين مردم، بخيل است.
۷۲۱.امام على عليه السلام :بخيل، خزانه دار وارثان خويش است.
۷۲۲.امام على عليه السلام :بخيل، هيچ دوستى ندارد.
۷۲۳.امام على عليه السلام :در شگفتم از بخيل كه فقرى را كه از آن گريزان است به سوى خود مى كشد و ثروتى را كه در پى آن است از دست مى دهد. او در دنيا مانند تهيدستان به سر مى برد و در آخرت همچون توانگران از او حسابرسى مى شود.
