77 جهاد (2) «جهاد اكبر»
382 ـ انواع جهاد
۱۲۰۶.امام حسين عليه السلامـ در پاسخ به اين پرسش كه جهاد سنّت (پيامبر) است يا فريضه (الهى) ؟ ـ: جهاد چهارگونه است : دو گونه آن فريضه (الهى) است و گونه ديگر سنّتى است كه جز به فريضه بدان دست نيازند و يك جهاد نيز (تنها) سنّت است . امّا آن دو جهاد كه فريضه اند : يكى جهادِ آدمى با نَفْسِ خويش است در بازداشتن نَفْس از نافرمانى هاى نسبت به خدا ، كه بزرگترين جهاد است ، و ديگرى پيكار (و جهاد) با كافرانى كه هم مرز شمايند كه آن نيز فريضه است . امّا آن جهاد كه سنّتى است كه جز به فريضه بدان دست نيازند ، جهاد با دشمن است كه بر تمامِ امّت واجب است و اگر آن جهاد را ترك كنند ، بر آنها عذاب درآيد و اين عذاب تمامِ امّت را در برگيرد و آن جهاد ، بر امامْ سنّت است و تعريفش آن است كه امام با امّت بر سرِ دشمن تازد و با دشمنان جهاد كند . امّا جهادى كه فقط سنّت است ، برپا داشتن هر سنّتِ (نَبَوى) است كه انسان بر پاى دارد و در برپا نگهداشتن و برآوردن و زنده كردن آن مبارزه كند . پس سعى و عمل در راه آن بهترين اعمال است زيرا زنده داشتنِ سنّت است، و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : «هركس سنّت و قانونِ نيكى را بنيان گذارد ، پاداشش از آنِ اوست و نيز از ثواب همه آنان كه تا روز قيامت بدان عمل مى كنند بهره مى برد بى آنكه از ثواب خودِ آنان چيزى كاسته شود.»
۱۲۰۷.امام على عليه السلام :جهاد زن اين است كه خوب شوهردارى كند.
383 ـ تشويق به جهاد با نفس
۱۲۰۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :مجاهد كسى است كه به خاطر خدا با نفْس خود مبارزه كند.
۱۲۰۹.امام على عليه السلام :جهاد با نفس كابين بهشت است.
۱۲۱۰.امام على عليه السلام :در هنگام خواهشها جلونفْست را بگير و در هنگام شبهات، آن را به كتاب خدا ارجاع ده.
۱۲۱۱.امام كاظم عليه السلام :براى بازداشتن نفْس خود ازخواهشهايش با آن مبارزه كن كه مبارزه با نفْس، همچون مبارزه با دشمنت، بر تو واجب است.
384 ـ جهاد اكبر (بزرگتر)
۱۲۱۲.امام على عليه السلام :پيامبر خدا صلى الله عليه و آله سپاهى را به جنگ اعزام كرد. وقتى برگشتند فرمود: خوشامد مى گويم به مردمانى كه جهاد اصغر را گذارندند ولى جهاد اكبر همچنان بر عهده آنان باقى مانده است. عرض شد: اى رسول خدا! جهاد اكبر چيست؟ فرمود: جهاد با نفس. امام عليه السلام فرمود: برترين جهاد آن است كه انسان با نفس نهفته در ميان دو پهلوى خود بجنگد.
۱۲۱۳.امام على عليه السلام :برترين جهاد، مبارزه كردن با هواى نفْس و باز گرفتن آن از لذّتهاى دنياست.
۱۲۱۴.امام باقر عليه السلام :هيچ فضيلتى چون جهادنيست و هيچ جهادى مانند مبارزه با هواى نفس نمى باشد .
