ج ـ هنگام غم ، داورى و تقسيم
۲۳۵۶.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه اراده كارى كردى خدا رابه اراده خود ياد آورى كن ، هرگاه خواستى حكمى دهى خدا را به ياد زبان خود بياور و هرگاه خواستى چيزى را تقسيم كنى خدا را به دست خود ياد آورى كن .
د ـ هنگام خشم
۲۳۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند به يكى از پيامبرانش وحى فرمود : اى پسر آدم! هنگام خشم به ياد من باش، تا من نيز در هنگام خشم به ياد تو باشم و تو را با ديگران هلاك نگردانم .
ه ـ در تنهايى و هنگام لذّتها
۲۳۵۸.امام باقر عليه السلام :در تورات نوشته شده است : . . .اى موسى! . . . در تنهايى ها و هنگام شادى لذّتها و خوشى هايت مرا ياد كن تا در غفلت هايت به ياد تو باشم .
760 ـ حقيقت ياد خدا
۲۳۵۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس از خداوند عز و جل فرمان بَرد خدا را ياد كرده است، هرچند نماز خواندن و روزه گرفتن و قرآن خواندنش اندك باشد .
۲۳۶۰.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه:«وياد خدا بزرگتر است»ـفرمود : خدا را به ياد داشتن، هنگام رو به رو شدن با حلال و حرام خدا .
۲۳۶۱.امام صادق عليه السلام :ذكر بر دو گونه است : ذكر خالص كه با دل سازگار و همراه است و ذكر بازدارنده كه ياد هر كس جز او را از دل مى برد .
۲۳۶۲.امام صادق عليه السلام :ياد خدا را بدان سبب دان كه او به ياد توست ، او تو را ياد مى كند در حالى كه بى نياز از توست . پس ياد او از تو ارزشمندتر و خواستنى تر و كاملتر و پيش تر است تا ياد تو از او . . . بنابراين ، هر كه مى خواهد خداوند متعال را ياد كند بايد بداند كه اگر خداوند توفيق ياد خود را به ياد بنده نياورد ، بنده قادر به ذكر و ياد او نيست .
۲۳۶۳.امام رضا عليه السلام :هركه خدا را ياد كند اما به ديداراو شتاب (شوق) نشان ندهد، خود را ريشخند كرده است .
761 ـ عوامل مداومت بر ذكر
۲۳۶۴.بحار الأنوار :در حديث معراج آمده است : اى احمد! . . . بر ياد من مداومت كن . عرض كرد : پروردگارا ! چگونه ياد تو را مداومت بخشم؟ فرمود : با خلوت گزينى از مردم و بيزارى از ترش و شيرين و تهى داشتن شكم و خانه ات از دنيا .
۲۳۶۵.امام على عليه السلام :هركه چيزى را دوست بدارد ، ياد آن ورد زبانش شود .
762 ـ موانع ذكر خدا
قرآن :
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد! داراييها و فرزندانتان، شما را از ياد خدا غافل نكند و آنان كه چنين كنند آنان زيانكارند» .
«همانا شيطان مى خواهد با شراب و قمار ميان شما كينه و دشمنى افكند و شما را از ياد خدا و نماز باز دارد . آيا بس مى كنيد؟» .
حديث :
۲۳۶۶.امام على عليه السلام :در ميان گناهان [گناهى ]سخت تر از پيروى شهوت نيست ، پس آن را فرمان نبريد كه شما را از خدا غافل مى سازد .