۳۹۱۰.امام على عليه السلام :هركه به مردم گمان نيك برد ، محبت آنان را به دست آورد .
۳۹۱۱.امام على عليه السلام :برترين پارسايى ، خوش گمانى است .
1210 ـ پرهيز از بدگمانى
قرآن :
«اى كسانى كه ايمان آورده ايد از بسيارى گمانها دورى كنيد ؛ زيرا برخى گمانها گناه است» .
حديث :
۳۹۱۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :از گمان بپرهيزيد ؛ زيرا گمان دروغترين دروغ است .
۳۹۱۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه گمان برديد ، آن را حقيقت مپنداريد و بدان عمل نكنيد و هرگاه حسد ورزيديد آن را دنبال نكنيد و هرگاه فال بد زديد [اعتنا نكرده] كار خود راانجام دهيد .
۳۹۱۴.امام على عليه السلام :همانا بخل و ترس و آزمندى خويهاى متعددى هستند كه در بد گمانى به خدا ريشه دارند .
۳۹۱۵.امام على عليه السلام :ايمان ، با بد گمانى سازگار نيست .
۳۹۱۶.امام على عليه السلام :بد گمانى، كارها را تباه مى كند و باعث روى آوردن به انواع بديها مى شود .
۳۹۱۷.امام على عليه السلام :از بد گمانى بپرهيز ؛ زيرا بد گمانى عبادت را تباه مى كند .
۳۹۱۸.امام على عليه السلام :آدم شرور به هيچ كس گمان نيك نمى برد ؛ زيرا همگان را به خوى و خصلت خود مى بيند .
1211 ـ لزوم پرهيز از آنچه سوء ظن ديگران را برمى انگيزد
۳۹۱۹.امام على عليه السلام :هر كه خود را در جايگاه تهمت و بد گمانى نهد ، هرگز نبايد كسى را كه به او گمان بد برده است سرزنش كند .
۳۹۲۰.امام على عليه السلام :هركه به جاهاى بد آمد و شد كند ، متهم مى شود و هر كه خود را در معرض تهمت قرار دهد ، هرگز نبايد كسى را كه به او گمان بد برده است ، سرزنش كند .
۳۹۲۱.امام على عليه السلام :همنشينى با بدان ، بد گمانى به نيكان را در پى دارد .
۳۹۲۲.امام على عليه السلام :آن كس حال و روزش از همه بدتر است كه به سبب بدگمانيش، به كسى اعتماد ندارد و به سبب بدكرداريش ديگران نيز به او اعتماد نمى كنند .
۳۹۲۳.امام على عليه السلام :هر كه خوشبين نباشد ، از همگان گريزان باشد (با هيچ كس خو نگيرد) .
1212 ـ موارد جايز بودن سوء ظن
۳۹۲۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :با بدبينى ، خويشتن را از گزند مردم نگه داريد .
۳۹۲۵.امام على عليه السلام :هر گاه درستى و پاكى بر روزگار و مردمش حكمفرما شد ، اگر كسى به ديگرى بى آن كه گناهى از او آشكار شود گمان بد برد ستم كرده است و هرگاه فساد و ناراستى بر روزگار و مردم آن چيره شد ، اگر كسى به ديگرى گمان نيك برد و خوشبين باشد ، فريب خورده است .
۳۹۲۶.امام كاظم عليه السلام :هرگاه ستم و ناراستى ، از حق و راستكارى بيشتر بود، بر هيچ كس روا نيست كه به كسى گمان خوب برد ، مگر آن گاه كه خوبى او بر وى معلوم شود .
