فائدة نفيسة [دعاى ندبه در تأليفات ابن طاووس]

بدان كه ابن طاووس قدس سره دعاى ندبه را در دو كتاب نقل نموده است : اوّل در مصباح الزّائر ^۱ .
و مجلسى در مزار بحار ^۲ ، و در تحفة الزّائر از آن كتاب نقل نموده و در آخر اين مورد گفته : «ثمّ صلّ صلاة الزيارة ، و قد تقدم و صفها» .
و دوم در اقبال . ^۳ در اعمال عيد فطر ( و نام اصلى اين جزء ـ يعنى اعمال رمضان ـ مضمار السباق است ) كه بعد از صلاة عيد دو دعا ايراد كرده اين دعاست و در اين جا بعد از دعا امر به قرائت دعاى ديگر كرده [ و ] ، از نماز ساكت است و توجه او به ساير جزئيات ، آبى از اين است كه به وضوح وجود صلاة بعد از هر زيارتى محمول شود ، بنا بر آن كه دعاى مزبور نيز در حكم زيارت باشد .
پس اين دو نقل به حسب ظاهر متعارضين به نظر مى آيد و مطلق و مقيد نيستند تا مطلق با مقيد تقييد شود ؛ چه هر يك از جهتى مطلق و از جهتى مقيد نيستند .
آنچه در جمع اين دو نقل به نظر مى رسد اين است كه چون در عيد فطر دعاى مزبور بعد از نماز عيد بوده است لذا بعد از دعا ديگر نماز لازم نيست ، به عبارت ديگر نماز عيد قبلى مغنى از نماز زيارت بعدى است .
بنا بر اين ، در روز عيد اضحى نيز كه در بابش گفته : «و من أدعية هذا اليوم بعد الصلاة دعاء الندبة قدّمناه في عيد الفطر ( نقل به معنى شد ) » نيز نبايد نماز بخواند ؛ چنان كه صريح اين عبارت است كه در حكم نقل دعا بعين سابق است . و بلكه نظر به تنقيح مناط اگر بعد از نماز جمعه دعا را نخواند نيز نبايد نماز بخواند ، به خلاف اين كه دعا را در غير صورت بعد از اين نمازها بخواند ؛ چه در اين صورت ها بايد نماز بخواند ، ( امّا اين حكم در نمازهاى يوميّه ديگر نيز جارى است يا نه؟ مورد تأمّل و تدقيق است ) .
و مجلسى در 18 بحار و در زاد المعاد ، بنا [ را ] بر نقل از اقبال گذاشته و در هر دو كتاب ذكر سند نموده . همين طور در زوائد الفوائد نظير نسخه اقبال نقل نموده است و از نماز نامى نبرده است .