أربعون حديثاً في فضائل أميرالمؤمنين - الصفحه 69

شايان ذكر است كه نام شاگردانى كه اربعين ابن ابى الفوارس را جمع آورى نموده اند و سيد بن طاووس از روى نسخه آنها - كه در همين مقدمه به آن اشاره خواهد شد - در كتاب اليقين خود ، نقل نموده است؛ مشخّص نيست.

«اربعين» ابن ابى الفوارس

تنها اثرى كه از ابن ابى الفوارس بر جاى مانده و نام وى نيز به وسيله آنْ زنده مانده است ، كتاب اربعين است .
در اين كتاب، ابن ابى الفوارس، چهل حديث در مناقب و فضائل حضرت على عليه السلام را به نقل از سى و هشت شيخ ، نقل كرده است.
مؤلف، در آغاز هر حديث ، نام شيخى كه حديث را از وى شنيده و تاريخ دقيق سماع (روز ، ماه ، سال) و پس از آن، نام محلّى كه حديث را در آن جا شنيده، ذكر نموده و پس از آن، سند حديث را ذكر مى كند .
نكته اى كه بايد بدان توجّه داشت ، اين كه اربعين ابى الفوارس، دو تنظيم داشته است: يكى تنظيمى كه خود وى انجام داده و همان است كه دو نسخه از آن، امروزه موجود است، با اين تغيير كه كاتبان، القابى را كه ابن ابى الفوارس براى مشايخ خود و ديگر روايان موجود در سلسله سند ذكر نموده، در اغلب موارد، نياورده اند و گاهى مقدارى از سند (و در حديث سى و هشتم ، تمام سند) را حذف كرده اند و سال سماع حديث را در هر دو نسخه ذكر نكرده اند؛ ولى شماره احاديث، در هر دو نسخه برابر است و در اوّل هر دو نسخه چنين آمده :
بسمله كتاب فيه أربعون حديثا في مناقب أميرالمؤمنين علي بن

الصفحه من 163