۴۰۴.أعلام الدين :روايت شده است كه على بن حسين[ عليهماالسلام] وارد مسجد الحرام شد و حسن بصرى را در حالى ديد كه گروهى از مردم به دور او گِرد آمده اند و او مشغول موعظه آنان است ، و معروف بود كه وى ، طبق رأى معتزله ، معتقد است كه هر كس مرتكب گناه كبيره شود ، در آتشْ جاودانه است . على بن حسين[ عليهماالسلام ]به او فرمود : «فلانى! آيا حالتى دارى كه با وجود آن ، به مرگ خود راضى باشى؟».
حسن بصرى گفت : نه .
فرمود : «آيا اطمينان دارى تا زمانى كه فرصت توبه پيدا كنى ، ماندگار خواهى بود؟».
گفت : نه.
فرمود : «آيا با آمدن مرگ ، مهلتى [ براى توبه] هست؟».
در پاسخ به ايشان گفت : نه .
آن گاه [ امام عليه السلام] به او فرمود : «آيا پس از مرگ ، مى توان عملى انجام داد؟».
گفت : نه.
فرمود : «پس خودت را موعظه كن و مردم را واگذار تا به دور اين خانه كه از راه دور به سوى آن آمده اند ، به طواف بپردازند».

۴۰۴.أعلام الدّين :رُوِيَ عَن عَلِيِّ بنِ الحُسَينِ [ عليهماالسلام ] أنَّهُ دَخَلَ المَسجِدَ الحَرامَ فَرَأَى الحَسَنَ البَصريَّ وحَولَهُ جَماعَةٌ مِنَ النّاسِ وهُوَ يَعِظُهُم ، وكانَ يُعرَفُ مِنهُ أن يَرى رَأيَ المُعتَزِلَةِ في تَخليدِ مَن يَعمَلُ ذَنبا كَبيرا فِي النّارِ ، فَقالَ لَهُ عَلِيُّ بنُ الحُسَينِ [ عليهماالسلام ] : يا هذا ، أنتَ عَلى حالٍ تَرضى لِنَفسِكَ مَعَهَا المَوتَ ؟
فَقالَ لَهُ : لا .
فَقالَ : فَأَنتَ عَلى ثِقَةٍ مِنَ البَقاءِ لِوَقتٍ تُدرِكُ فيهِ التَّوبَةَ ؟
فَقالَ : لا .
فَقالَ لَهُ: أفَعِندَ المَوتِ نَظِرَةٌ؟
فَقالَ لَهُ: لا.
فَقالَ لَهُ : أفَبَعدَ المَوتِ عَمَلٌ ؟
فَقالَ : لا .
فَقالَ : فَعِظ نَفسَكَ ودَعِ النّاسَ يَطوفوا بِهذَا البَيتِ الَّذي قَد جاؤوا إلَيهِ مِن كُلِّ فَجٍّ عَميقٍ . ^۱