شما خواهم داد».
آنها بيرون آمدند و گمان كردند كه موفّق شده اند.
حسن عليه السلام از آنان پرسيد [ چه شد؟].
گفتند: به بهترين خواسته ، دست يافتيم و داستان را برايش باز گفتند.
فرمود: «آنچه مى خواهيد براى دوست خود به هنگام اجراى حد به انجام رسانيد ، انجام دهيد».
على عليه السلام او را بيرون آورد و بر او حد زد. سپس فرمود: «به خدا سوگند ، اين [ اجراى حد] از امورى است كه در اختيار من نيست [بلكه دستور خداست]». ^۱

۹۰.الغارات ـ در گزارشى درباره نجاشى شاعر ـ :نجاشى در جنگ صفّين ، شاعر على عليه السلام بود. در كوفه باده نوشيد و اميرمؤمنان او را حد زد. وى خشمگين شد و به معاويه پيوست و على عليه السلام را هجو كرد.
هنگامى كه على عليه السلام نجاشى را حد زد، همراهان على عليه السلام از قبيله يَمانى، خشمگين شدند. نزديك ترين فرد اين قبيله به اميرمؤمنان ، طارق بن عبداللّه نَهدى بود كه بر على عليه السلام وارد شد و گفت: اى اميرمؤمنان! گمان نمى كرديم كه معصيتكاران و طاعت پيشگان، جدايى طلبان و همگرايان ، نزد پيشوايان عدالت و سرچشمه هاى فضيلت، در كيفر برابر باشند ، تا اين كه رفتارت را با برادرم حارث [ نجاشى] ديدم. سينه هايمان را به درد آوردى، امورمان را از هم گسستى و ما را بر راهى واداشتى كه پيش از آن ، گمان مى كرديم رونده اش به آتش در مى غلتد.
على عليه السلام فرمود: « وَ إِنَّهَا لَكَبِيرَةٌ إِلاَّ عَلَى الْخَـشِعِينَ ؛ ^۲ و به درستى كه اين كار، گران است، مگر بر فروتنان . اى برادرِ قبيله بنى نهد! مگر او مرد مسلمانى نبود كه يكى از محرّمات خداوند را هتك كرد و ما حدّى را كه كفّاره اش بود، بر او جارى ساختيم؟ خداى متعال مى فرمايد: وَلاَ يَجْرِمَنَّكُمْ شَنَـئانُ قَوْمٍ عَلَى أَلاَّ تَعْدِلُواْ اعْدِلُواْ هُوَ أَقْرَبُ

در روزهاى بيم ، نخوابد و در ساعت هاى ترس ، از دشمن روى برنتابد. از آتش سوزان بر بدكارانْ تندتر است. او مالك ، پسر حارث مَذْحِجى است. آن جا كه فرمانش حق بود، سخن او را بشنويد و او را فرمان بريد . ^۱

۸۵.امام على عليه السلام ـ در عهدنامه اش به مالك اشتر ـ :حق را از آنِ هر كه بود ، بر عهده گير ، نزديك يا دور ، و در اين راه ، شكيبا باش و آن را به حساب خداوند بگذار ، هر چند اين رفتار ، با نزديكان و خويشاوندان و اطرافيانت باشد ، و پايان آن را با همه دشوارى اى كه دارد ، طلب كن؛ زيرا كه پايان آن ، پسنديده است. ^۲

۸۶.امام على عليه السلام :حق مدارى ، توانمندى را به همراه آورَد. ^۳

۸۷.امام على عليه السلام :آن كه به حق پايبند باشد ، مردم به سويش رغبت كنند. ^۴

۸۸.امام على عليه السلام :آن كه در به پا داشتن حق بكوشد ، موفّق گردد. ^۵

3 / 3

قانونگرايى

۸۹.امام باقر عليه السلام :[ على عليه السلام ] ، مردى از قبيله بنى اسد را براى اجراى حد، بازداشت كرد. خويشان او گرد آمدند تا درباره اش ميانجيگرى كنند و از حسن عليه السلام خواستند آنان را همراهى كند.
[ حسن عليه السلام ] فرمود: «نزد او (على عليه السلام ) برويد. او بهتر بر امور شما آگاه است» .
نزد او رفتند و خواسته خود را مطرح ساختند.
فرمود: «چيزى را كه در اختيار من باشد ، از من نمى خواهيد ، مگر كه آن را به